نفی ولد

ممکن است مردی کودک متولد شده از همسرش را به خود منتسب نداند و به عبارت دیگر ، نسبت پدری – فرزندی با وی را انکار کند . چنین مسئله ای در فقه تحت عنوان نفی ولد شناخته شده است . در این صورت ، مرد باید ضمن اقامه دعوای نفی ولد در دادگاه ، با ارائه دلیلی نسب طفل به خود را انکار نماید . در این مقاله قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که نفی ولد یعنی چه ؟ نفی ولد در فقه و نفی ولد در قانون چیست ؟ به منظور پاسخ دادن به این سوالات ، نخست به بررسی نفی ولد چیست پرداخته و سپس اثبات نفی ولد و دعوای نفی ولد را مورد بررسی قرار خواهیم داد .

نفی ولد چیست

ممکن است کسی که ظاهرا با دیگری قرابت نسبی دارد ، اقدام به نفی نسب کند ، یا به عبارت دیگر وجود قرابت نسبی را انکار کند . در قانون مدنی ، این امر تحت عنوان نفی نسب یا انکار نسب شناخته می شود . اما قرابتی که مورد انکار یا نفی واقع می شود ، ممکن است قرابت پدری – فرزندی باشد که در این حالت ، به آن نفی ولد گفته می شود . نفی نسب از طریق پدر یا همان نفی ولد به این معناست که پدر ، نسبت فرزند متولد از همسرش به خود را نفی کرده و آن طفل را از آن خود نمی داند .

اثبات نفی ولد

نفی ولد معمولا از طریق اثبات خلاف اماره فراش تحقق می یابد . مفهوم اماره فراش آن است که اگر طفلی در زمان زوجیت زن و مردی به دنیا بیاید ، فرض بر آن است که آن طفل متعلق به شوهر است . مفهوم اماره فراش در ماده 1158 قانون مدنی بیان شده است که بر اساس آن " طفل متولد در زمان زوجیت ملحق به شوهر است ، مشروط به اینکه از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد کمتر از شش ماه و بیشتر از ده ماه نگذشته باشد " . بنابراین ، اگر طفل در فاصله کمتر از شش ماه بعد از نکاح به دنیا آمده باشد ، نفی ولد آسان است و نیازی به رسیدگی قضایی نیست ؛ چرا که طفل به شوهر ملحق نخواهد شد .

اما نفی ولد با اثبات خلاف اماره فراش نیز امکان پذیر است ؛ مانند اینکه زوجین بر عدم نزدیکی در مدت مذکور اتفاق نظر داشته باشند ، یا اینکه با ارائه دلیلی مانند شهادت ثابت شود زوجین از هم دور بوده اند ، یا با انجام آزمایش های خون و نظیر آن ، نسب متفاوت طفل و پدر کشف شود . علاوه بر این ، نفی ولد از طریق لعان نیز یکی دیگر از روش های اثبات نفی ولد است که در فقه مورد اشاره قرار گرفته است . 

دعوای نفی ولد

همانگونه که اشاره شد ، دعوای نفی ولد در صورت اثبات ، سبب می شود که طفل به پدر خود منتسب نشده و از برخی حقوق قانونی خود محروم شود . به همین منظور ، اقامه دعوای نفی ولد به جهت حفظ حقوق قانونی طفل در یک محدوده زمانی مشخص یعنی دو ماه امکان پذیر شده است