قرارداد رهن ، ماهیت و ارکان آن

عقود و قراردادها در عالم حقوق انواع مختلفی دارند ، بعضی از آنها پرکاربرد و نام آشنا هستند و بعضی دیگر خاص تر و کمتر شناخته شده . یکی از عقودی که همه ما نام آن را شنیده ایم ، عقد رهن است . عقد رهن یکی از عقودی است که تقریبا همه ما نام آن راشنیده ایم یا از بواسطه آن ملکی را معامله کرده ایم . قواعد مربوط یه قرارداد رهن در قانون مدنی در مواد 771 تا 794 بیان شده است . شناختن عقد رهن به ما کمک می کند تا در مواردی که با عقود مختلف رو به رو هستیم ، بتوانیم اصول مرتبط با آن را به راحتی شناسایی کنیم . از این رو در این مقاله به بررسی تعریف عقد رهن ، ارکان قرارداد رهن و ماهیت قرارداد رهن می پردازیم .

قرارداد رهن چیست؟

رهن در لغت به معنای ثبات و دوام است و گاهی به معنای حبس و بازداشت به کار می رود . در حقوق رهن یک نوع قرارداد است که به واسطه آن مالی وثیقه دین قرار می گیرد . تعریف عقد رهن در ماده 771 قانون مدنی به این ترتیب آمده است : " رهن عقدی است که به موجب آن مدیون ، مالی را برای وثیقه به داین می دهد ... " .  بنابر این به پاسخ این سوال که قرارداد رهن چیست می رسیم . قرارداد رهن یعنی کسی که به دیگری بدهی دارد ، مالی را به عنوان وثیقه به او می دهد تا در صورت عدم پرداخت ، طلبکار دین خود را ازآن وصول کند .   این تعریف قرارداد رهن با آنچه ما در عامیانه برای رهن خانه و املاک بکار می بریم متفاوت است . 

ارکان قرارداد رهن

ارکان عقد رهن یعنی آنچه که با جمع آنها قراردادی به نام رهن شکل می گیرد . در ادامه ماده 771 قانون مدنی آمده است : " رهن دهنده را راهن و طرف دیگر را مرتهن می نامند . " در واقع دو تا از ارکان عقد رهن ، راهن و مرتهن هستند . ارکان عقد رهن از قرار زیر است :

راهن : کسی که مالی را به رهن می دهد  

مرتهن : کسی که رهن را قبول می کند  

رهینه : مالی که به رهن داده می شود .  

ماهیت قرارداد رهن

ماهیت عقد رهن یک ماهیت دو گانه است . به این ترتیب که عقد رهن نسب به راهن ، عقد لازم  و نسبت به مرتهن عقد جایز است. یعنی اینکه راهن نمی تواند عقد رهن را فسخ کند اما مرتهن می تواند آن را فسخ کند .  

راهن و مرتهن می توانند درباره اینکه مال مرهونه در تصرف کدام یکشان باشد ، توافق می کنند .  

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد قرارداد رهن ، ماهیت و ارکان آن به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.