1403/8/22 07:33
به حکم قانون مدنی ، شوهر موظف است که پس از عقد دائم ، به همسر خود نفقه بپردازد و از این بابت ، مسئولیت قانونی خواهد داشت . بنابراین ، در شرایطی که مرد از پرداخت نفقه به زن خودداری کرده و بدون دلیل موجهی از تامین نیازهای مالی همسر خود کوتاهی نماید ، راهکارهایی قانونی برای مقابله با آن وجود خواهد داشت . یکی از مهم ترین ضمانت های اجرایی در صورت عدم پرداخت نفقه زوجه ، شکایت کیفری از شوهر بابت ترک انفاق یا نپرداختن نفقه به زوجه می باشد . به همین مناسبت ، در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این مطلب بپردازیم که نحوه شکایت کیفری ترک انفاق زوجه چگونه است و چه مراحل و شرایطی دارد .
ترک انفاق زوجه چیست؟
بر اساس قانون مدنی ، شوهر موظف است در عقد دائم به همسر خود نفقه بپردازد که این نفقه عبارت است از تامین کلیه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن ؛ از جمله خوراک ، پوشاک ، مسکن و غیره . اما نکته مهمی که در این باره وجود دارد آن است که در مقابل برخورداری از حق نفقه ، زن نیز ملزم به تمکین عام و خاص در قبال شوهر بوده و در غیر این صورت ، مرد الزامی بابت پرداخت نفقه به زوجه نخواهد داشت . با این وجود ، گاها ممکن است علی رغم تمکین از طرف زن ، شوهر نفقه ای به وی نپرداخته و زمینه عسر و حرج یا سختی زن را فراهم نماید . چنین وضعیتی را می توان تحت عنوان " ترک انفاق " نامگذاری کرد که به طور خلاصه ، عبارت است از عدم پرداخت نفقه به زن بدون دلیل موجه ( یعنی عدم تمکین زن ) .
جرم ترک انفاق زوجه
عدم پرداخت نفقه به زن در شرایطی که وی از شوهر خود تمکین نموده باشد ، نوعی جرم می باشد که در قانون برای این ترک انفاق ، مجازات نیز پیش بینی شده است . به موجب ماده 642 قانون مجازات اسلامی ، هر کس با داشتن استطاعت مالی ، نفقه زن خود را در صورت تمکین ندهد ، دادگاه او را از سه ماه و یک روز تا پنج ماه حبس محکوم میکند . علاوه بر این ، در ماده 53 قانون حمایت خانواده در خصوص جرم ترک انفاق به زوجه چنین مقرر شده است : " هرکس با داشتن استطاعت مالی ، نفقه زن خود را در صورت تمکین او ندهد ، به حبس تعزیری درجه شش محکوم میشود . البته طبق تبصره همین ماده امتناع از پرداخت نفقه زوجه ای که به موجب قانون مجاز به عدم تمکین می باشد نیز مشمول مقررات این ماده است .
نحوه شکایت کیفری ترک انفاق زوجه
در قسمت قبل به توضیح اینکه ترک انفاق زوجه به چه معناست و در قانون چه مجازاتی برای آن در نظر گرفته شده است ، پرداختیم . اما در ادامه این مطلب قصد داریم به بررسی این سوال بپردازیم که نحوه شکایت کیفری از شوهر بابت جرم ترک انفاق زوجه به چه صورت است و چه شرایط و مراحلی دارد ؟
به طور کلی ، در صورتی که شخصی شکایتی از دیگری داشته باشد ، در مرحله اول باید شکایت نامه یا شکواییه ای تنظیم کرده و آن را به دادسرای محل سکونت خود تحویل دهد ؛ چرا که مرجع رسیدگی اولیه به جرم ، دادسرا می باشد . در خصوص این جرم ، زوجه می تواند با تنظیم شکواییه ترک انفاق کیفری ، از شوهر خود شکایت کند تا در صورت فراهم بودن شرایط قانونی لازم ، شوهر به مجازات قانونی ترک انفاق محکوم شود .
از جمله شرایط قانونی که سبب می شود شکایت کیفری ترک نفقه به نتیجه برسد آن است که زن در مقابل شوهر تمکین کرده باشد و یا اینکه دلیل موجهی برای عدم تمکین خود داشته باشد ( مثل بیماری مقاربتی مرد ، استفاده زن از حق حبس در دوران عقد و غیره ) . فلذا در صورتی که ضمن رسیدگی به جرم ترک انفاق در دادسرا مرد ادعا کند که زن از وی تمکین نمی کرده و این ادعا ثابت شود ، شکایت به نتیجه مطلوب نخواهد رسید . علاوه بر این ، در صورتی که مرد دلایلی مبنی بر پرداخت نفقه به زن ارائه کند ، رسیدگی به این جرم ادامه نخواهد یافت .
نکته مهمی که در ارتباط با شرایط شکایت کیفری از ترک انفاق زن وجود دارد ، این است که تعقیب کیفری این جرم منوط به شکایت شاکی خصوصی یعنی زوجه می باشد . فلذا درصورتی که زوجه پس از شکایت کیفری گذشت نموده و از شکایت خود منصرف بشود ، تعقیب جزائی مرد یا اجرای مجازات در رابطه با وی موقوف می شود .
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مراحل و نحوه شکایت کیفری ترک انفاق زوجه به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.