جرم جعل اسناد و مجازات آن

یکی دیگر از جرایم که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم جعل است . جعل در لغت به معنای تقلب ، دروغ ، درآوردن ، ساختگی ، ازخود دراوردن ، ساختن می باشد . طبق ماده 523 قانون مجازات اسلامی ، جعل و تزویر عبارتند از : ساختن نوشته یا سند یا ساختن مهر یا امضای اشخاص رسمی یا غیر رسمی ، خراشیدن یا تراشیدن یا قلم بردن یا الحاق یا محو یا اثبات یا سیاه کردن یا تقدیم یا تاخیر تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی یا الصاق نوشته ای به نوشته دیگر یا بکار بردن مهر دیگری بدون اجازه صاحب آن و نظایر اینها به قصد تقلب .  در واقع جاعل یا فرد جعل کننده به قصد فریب یا ضرر رساندن به دیگران می خواهد دروغ را جای حقیقت عنوان کند که ممکن است به صورت جعل مهر ، جعل اسناد ، تمبر یا علائم تجاری شرکت ها ، جعل شناسنامه ، جعل کارت ملی ... باشد . به همین دلیل در این مقاله به بررسی انواع جرم جعل و مرجع قضایی صالح برای رسیدگی به آن می پردازیم .  

انواع جرم جعل

انواع جرم جعل به دو دسته تقسیم می شود که عبارتند از : جعل مادی و جعل معنوی  

جعل مادی اینگونه به وقوع می پیوندد که فرد جاعل با یک عمل مادی یا فیزیکی  تغییراتی در آن ایجاد می کند . بعنوان مثال : جاعل با تراش دادن یا برش دادن سند سعی در فریب دیگران  دارد .  

جعل معنوی زمانی به وقوع می پیوندد که فرد جاعل هیچ تغییر مادی در سند ایجاد نمی کند بلکه  مطالبی در سند به گونه دیگر غیر از حقیقت و به قصد آسیب زدن به اعتبار اشخاص و یا شهرت آنها و.... منتسب به دیگران در آن سند درج گردد که مردم را گمراه کنند ، جعل معنوی می نامند .  

در جعل مادی علاوه براینکه محتوا و مضمون خلاف حقیقت است ، ساختن یا تغییر دادن سند را هم جاعل انجام می دهد . در حالی که در جعل معنوی تنها محتوای سند جعل می شود نه شکل آن مثلا تغییر در حروف ، کلمات یا اعداد سند صورت می گیرد .  

مرجع قضایی صالح به رسیدگی جرم جعل

اگر قصد شکایت از شخصی که جعل را انجام داده است را دارید باید به مرجع قضایی صالح به رسیدگی جرم جعل مراجعه نمایید . مرجع صالح برای تنظیم شکایت کیفری از جرم جعل دادسرای عمومی و انقلاب  است که جعل در آن حوزه صورت پذیرفته است . زیرا اصل بر صلاحیت محل وقوع جرم می باشد اما اگر محل وقوع جرم مشخص نباشد دادگاه محل دستگیری به موضوع رسیدگی و حکم مقتضی را صادر می کند .  

مجازات جرم جعل

کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی مواد 532 تا 536 مجازات جرم جعل را بیان کرده است که بستگی به نوع سند و سمت داشتن یا نداشتن جاعل دارد ، به عنوان مثال : اگر جعل امضا یا دست نویس شخص رهبری یا روسای سه قوی نظام باشد به مجازات ۱۵-۳ سال حبس محکوم خواهد شد و در ماده دیگری امده که هرکس اسناد و نوشته های غیر رسمی را جعل کند یا از سند مجعول استفاده کند علاوه برجبران خسارت به حبس از شش ماه تا دوسال یا پرداخت سه تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهد شد . به این ترتیب در مواد دیگر حسب مورد مجازات های مقرر شده است .  

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد جرم جعل اسناد و مجازات آن به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.