اجازه جد پدری برای ازدواج دختر

یکی از مهم ترین احکامی که در رابطه با ازدواج دختران در قانون بیان شده است ، لزوم کسب اجازه از پدر و یا جد پدری ( پدر بزرگ پدری ) آنان است که به دلیل مصلحت دختران مقرر شده است و هم در رابطه با ازدواج دائم کاربرد دارد و هم در ازدواج موقت یا صیغه دخترانی که برای بار نخست ازدواج می کنند . بنابراین علاوه بر اینکه دختران برای ازدواجشان می توانند از پدر اخذ اجازه کنند ، امکان دریافت اجازه جد پدری برای ازدواج دختر نیز وجود دارد . علاوه بر این ، در صورتی که پدر به عنوان ولی قهری فوت کرده باشد و یا به وی دسترسی نباشد نیز دختر باید با کسب اجازه از جد پدری نسبت به ازدواج خود اقدام نماید . به همین مناسبت در ادامه این مقاله قصد داریم به بررسی این سوالات بپردازیم که اجازه جد پدری برای ازدواج دختر در چه صورتی لازم است و چه شرایطی دارد ، که پاسخ به این سوالات را در سه قسمت لزوم کسب اجازه برای ازدواج دختر ، اجازه جد پدری برای ازدواج دختر و مضایقه جد پدری از دادن اجازه ازدواج مورد بررسی قرار خواهیم داد .

لزوم کسب اجازه برای ازدواج دختر

همانگونه که اشاره شد ، در صورتی که دختری برای بار اول قصد ازدواج داشته و باکره باشد ، نیازمند اخذ رضایت یا موافقت پدر یا جد پدری خود برای ازدواج خواهد بود که این مفهوم در ماده 1043 قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است و بر اساس آن : " نکاح دختری که هنوز شوهر نکرده ، اگر چه به سن بلوغ رسیده باشد ، موقوف به اجازه پدر یا جد پدری است ... " . همانگونه که ملاحظه می شود ، بر اساس ماده مذکور عقد نکاح دختر باکره هر چند به سن بلوغ شرعی رسیده و حتی در سنین بالایی نیز قرار داشته باشد ، باز هم متوقف بر اجازه پدر یا جد پدری می باشد . البته اگر دختری برای بار دوم ازدواج می کند و در ازدواج قبلی اش عمل زناشویی انجام شده باشد ، نیازی به اخذ اجازه برای ازدواج دوم نخواهد بود .

اجازه جد پدری برای ازدواج دختر

در قسمت قبل به بررسی لزوم کسب اجازه برای ازدواج دختر پرداخته شد ، با این حال در قانون مدنی کسب اجازه پدر برای ازدواج دختر و اجازه جد پدری برای ازدواج دختر سخن گفته شده است که با هم متفاوت هستند . حال سوالی که مطرح می شود آن است که آیا اجازه هر یک از پدر یا جد پدری برای ازدواج دختر کافیست یا اینکه موافقت پدر و جد پدری برای عقد نکاح دختر به صورت توأمان ضروری است ؟ سوال دیگری نیز که ممکن است مطرح شود آن است که اصولا در چه شرایطی نیاز به اخذ اجازه جد پدری برای ازدواج دختر وجود دارد ؟

در پاسخ به سوالات مذکور ، باید گفت که طبق قانون مدنی ولایت قهری بر فرزند به عهده پدر و جد پدری است و هر دوی آنها به صورت مساوی و توأمان بر فرزند و نوه خود ولایت دارند . هر چند که به لحاظ عرفی ، معمولا پدر متکفل امور فرزندان است . با این حال در صورتی که دختری قصد ازدواج داشته باشد ، هم می تواند از پدر خود اجازه بگیرد و هم می تواند برای اخذ اجازه از پدر بزرگ خود اقدام کند . در هر حالت ، طبق قانون مدنی اجازه هر یک از پدر یا جد پدری برای عقد نکاح دختر کافیست و نیازی به اجازه توأمان هر دوی آنها نیست . با این حال ، لزوم کسب اجازه از جد پدری معمولا در شرایطی مطرح می شود که پدر دختر فوت کرده باشد و یا اینکه به او دسترسی نباشد که در این صورت ، دختر می تواند با گرفتن اجازه از جد پدری خود اقدام به ثبت ازدواج نماید .

مضایقه جد پدری از دادن اجازه ازدواج

در قسمت های قبل به توضیح رضایت یا اجازه پدر بزرگ یا جد پدری برای ازدواج دختر پرداخته شد و شرایط آن مورد اشاره قرار گرفت ؛ با این حال گاهی پدر بزرگ یا جد پدری از دادن اجازه ازدواج به دختر مضایقه می کند و بدون اینکه دلیل موجهی برای این امر داشته باشد ، به دختر اجازه ازدواج نمی دهد . در این فرض این پرسش مطرح می شود که چه راهکاری برای ازدواج دختر وجود دارد ؟

بر اساس ادامه ماده 1043 قانون مدنی ، ازدواج بدون رضایت پدر یا جد پدری در برخی از شرایط امکان پذیر است که عبارتند از اینکه : " هر گاه پدر یا جد پدری بدون عذر موجه از دادن اجازه مضایقه کند ، اجازه او ساقط و در این صورت ، دختر می تواند با معرفی کامل مردی که می خواهد با او ازدواج کند . در این رابطه لازم است که دختر نمونه دادخواست اجازه ازدواج از دادگاه را تنظیم کرده و آن را تقدیم دادگاه نماید و در صورتی که قاضی دلایل پدر بزرگ برای عدم اجازه ازدواج دختر را موجه تشخیص نداد ، اجازه پدر بزرگ برای عقد نکاح دختر ساقط می شود و در غیر این صورت ، دختر با حکم دادگاه می تواند نسبت به ثبت ازدواج خود در دفترخانه اقدام نماید . اگر هم پدر بزرگ غایب بوده و به او دسترسی نباشد نیز دختر می تواند بدون اخذ اجازه از او ازدواج کرده و نیازی به رضایت یا موافقت شخص دیگری همچون قیم ، برادر ، مادر و غیره نخواهد داشت .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد اجازه جد پدری برای ازدواج دختر به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند.