تفاوت سوگند استظهاری با سوگند بتی و تکمیلی

سوگند یا قسم به عنوان یکی از مهم ترین ادله اثبات دعوا شناخته شده است و در جریان رسیدگی به پرونده نقش مهمی ایفا می کند ؛ به همین دلیل احکام و قواعد مربوط به سوگند یا قسم در قانون آیین دادرسی مدنی به تفصیل مورد اشاره قرار گرفته است که از جمله مهم ترین انواع سوگند ، می توان به سوگند بتی یا قاطع دعوا ، سوگند تکمیلی و سوگند استظهاری اشاره نمود . این سه قسم سوگند علیرغم شباهت هایی که با هم دارند ، تفاوت های مهمی نیز داشته و احکام هر یک از آنها با دیگری متفاوت است ؛ به عنوان مثال سوگند استظهاری نوعی سوگند است که صرفا در دعاوی علیه میت باید یاد شود ؛ در حالی که دیگر انواع سوگند اینگونه نیستند . 

سوگند بتی یا قاطع دعوا

یکی از مهم ترین و پر کاربرد ترین انواع سوگند قضایی ، سوگند بتی است که به وسیله آن یا ادعای مدعی ثابت و یا ساقط خواهد شد . این نوع سوگند در ماده 1325 قانون مدنی مورد پیش بینی قرار گرفته است که به موجب آن " در دعاوی که به شهادت شهود قابل اثبات است ، مدعی می تواند حکم به دعوای خود را که مورد انکار مدعی علیه است ، منوط به قسم او نماید " . بنابراین در سوگند بتی که به آن سوگند قاطع دعوا هم گفته می شود ، تنها با یک سوگند ادعای مدعی اثبات یا رد می شود . 

سوگند تکمیلی

بر خلاف سوگند بتی یا قاطع دعوا ، سوگند تکمیلی به سوگندی گفته می شود که مدعی برای تکمیل دلیل ناقصی که به دادگاه ارائه داده است ادا می کند . البته سوگند تکمیلی صرفا در دعاوی کاربرد دارد که در ماده 277 قانون آیین دادرسی مدنی مورد پیش بینی قرار گرفته اند . 

سوگند استظهاری

سوگند استظهاری که به نوعی سوگند در " دعاوی علیه میت " محسوب می شود در ماده 1333 قانون مدنی مورد اشاره قرار گرفته است که بر اساس این ماده در دعاوی که علیه متوفی اقامه می شود ، حاکم می تواند از شخص مدعی بخواهد که برای اثبات حق خود سوگند یاد کند . در این صورت ، کسی که باید قسم یاد کند ( مدعی ) نمی تواند قسم را به طرف دیگر ( مدعی علیه ) رد کند . علاوه بر این به موجب ماده 278 قانون آیین دادرسی مدنی در دعاوی بر میت ، سوگند خواهان نیز لازم است و در صورتی که خواهان یا مدعی از ادای سوگند امتناع کند ، حق وی ساقط خواهد شد . در این صورت دادگاه با صدور قرار اتیان سوگند استظهاری اتیان سوگند مدعی را مقرر می دارد و مدعی باید با رعایت شرایط اتیان سوگند در قانون آیین دادرسی مدنی اقدام به این امر نماید ؛ در غیر این صورت حق وی به اثبات نرسیده و ساقط خواهد شد . 

تفاوت سوگند استظهاری با سوگند بتی و تمکیلی

حال که به بررسی انواع سوگند در حقوق یعنی سوگند بتی ، سوگند تمکیلی و سوگند استظهاری پرداختیم ، لازم است تا تفاوت های سوگند استظهاری را با سوگند بتی و تکمیلی مورد بررسی قرار دهیم .

اولین تفاوت سوگند استظهاری با سوگند بتی و تمکیلی آن است که سوگند استظهاری صرفا در دعاوی علیه میت اقامه می شود ولی سوگند بتی و سوگند تکمیلی در این خصوص کاربردی ندارند ؛

دومین تفاوت سوگند استظهاری با سوگند بتی و تمکیلی آن است که اتیان سوگند استظهاری از سوی مدعی نیازمند درخواست مدعی علیه و یا خود مدعی نمی باشد ؛ بلکه دادگاه راسا قرار اتیان سوگند استظهاری صادر می کند ؛

سومین تفاوت سوگند استظهاری با سوگند تکمیلی در آن است که سوگند تکمیلی برای تکمیل نمودن دلیل ناقص مدعی یاد می شود ؛ در حالی که سوگند استظهاری به دلیل نقص ادله مدعی نیست و تنها به دلیل اینکه مدعی علیه فوت کرده است باید سوگند یاد کند .

لازم به ذکر است که سوگند استظهاری با سوگند تکمیلی شباهت هایی هم دارد که از جمله این شباهت ها آن است که ادای سوگند در هر دوی سوگند تکمیلی و استظهاری توسط مدعی به عمل می آید و امکان رد سوگند به مدعی علیه وجود ندارد . 

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تفاوت سوگند استظهاری با سوگند بتی و تکمیلی به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند .