آیین نامه اجرایی بند "ی " تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور
آیین
نامه اجرایی بند "ی "تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور
1378.03.30 - 14533 .ت 21426 هـ - 1378.04.12 - 303
&وزارت نیرو - وزارت کشاورزی - وزارت جهاد سازندگی - وزارت امور اقتصادی و دارایی
&آب و نیرو ـ اراضی (شهری و کشاورزی) ـ بانکی و پولی ـ بودجه ـ پیمانکاران ـ
حفاظت محیط زیست ـ وزارتخانهها ـ سازمانهای مستقلـ محاسبات عمومی
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1378.3.30 بنا به پیشنهاد شماره 42.709 - 102.1405 مورخ
1378.3.18 سازمان برنامه و بودجه و وزارت نیرو وبه استناد بند (ی) تبصره 44 قانون
بودجه سال 1378 کل کشور آیین نامه اجرایی بند (ی) تبصره یاد شده را به شرح زیر
تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی بند (ی) تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور
ماده 1 - واژه هایی که در این آیین نامه بکار رفته دارای معانی زیر هستند:
الف ـ حقا به: عبارت است از حق مصرف آبی که در دفاتر جزء جمع قدیم یا اسناد
مالکیت و یا حکم دادگاه قبل از تصویب قانون توزیع عادلانه آب،تثبیت و یا حق مصرف
آبی است که بعد از قانون توزیع عادلانه آب با صدور مجوزهای قانونی توسط وزارت
نیرو، اشخاص را در مصرف آن ذی حقمیداند و در هر طرح سرمایه گذاری میزان آن را به
سرمایه گذار اعلامی مینماید.
ب) - سرمایه گذار: شخص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی است که به منظور اجرای طرحهای
موضوعی بند "ی" تبصره فوق الاشعار طرف قرارداد وزارتنیرو قرار میگیرد.
ج) - سد و شبکههای آبیاری مستقل: مجموعه واحدی از تأسیسات آبی که تواماً به عنوان
یک طرح سرمایه گذاری معرفی میشود.
د) - مشاوران و پیمانکاران ذی صلاح: اشخاصی حقوقی هستند که نام آنها در آخرین
فهرست منتشر شده توسط دفتر امور مشاوران و پیمانکارانسازمان برنامه و بودجه قید
شده است.
هـ)- پروانه بهره برداری: مجوز برداشت آب، از آب استحصالی است که در اثر سرمایه
گذاری به وجود آمده است و به وسیله وزارت نیرو صادر و بهسرمایه گذار تحویل
میشود.
و)- الگوی اقتصادی مورد نظر: نوع کشتی است که با توجه به سرمایه گذاری انجام شده
باز دهی بیشتری داشته باشد، مگر آنکه مجوز بهره برداری برایمصارف غیر کشاورزی
صادر شده باشد، که اختصاص به همان مصرف دارد.
وزارت نیرو: حسب مورد به معنای معاونت امور آب وزارت نیرو (سازمان مدیریت منابع
آب ایران) و یا شرکتهای آب منطقهای و سازمان آب و برقخوزستان میباشد.
ماده 2 - به منظور فراهم آمدن موجبات سرمایه گذاری در طرحهای سد و شبکههای
آبیاری مستقل، وزارت نیرو کلیه طرحهایی که دارای ویژگیهای ذکرشده در بند "ی"
تبصره فوق الذکر میباشند را ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه تعیین نماید.
طرحهای مذکور پس از تأیید سازمان برنامه و بودجهاز طریق رسانههای عمومی به اطلاع
عموم خواهد رسید.
ماده 3 - برای تسهیل در واگذاری طرحها به سرمایه گذاران، دستورالعملهای لازم و
قراردادهای تیپ توسط وزارت نیرو، با هماهنگی سازمان برنامه وبودجه تهیه و در
اختیار سرمایه گذاران متقاضی قرار میگیرد.
ماده 4 - تشخیص میزان اراضی مورد نیاز برای احداث سازهها و شبکههای آبیاری زیر
سدها( محدوده بستر و حریم سدها و ارضی تحت کشتشبکههای آبیاری) با وزارت نیرو است
و وزارتخانههای کشاورزی و جهاد سازندگی میبایستی به همان میزان از اراضی ملی و
موات بلامعارض موردنیاز را، ظرف حداکثر سه ماه، به سرمایه گذار واگذار نماید.
ماده 5 - به جز حقابههایی که میزان آن قبل از سرمایه گذاری به سرمایه گذار اعلام
گردیده کلیه آبهای استحصال شده در اثر سرمایه گذاری متعلق بهسرمایه گذار است که
میتواند آنرا در چارچوب پروانه صادره به مصرف رسانده یا بفروشد.
تبصره 1 - در مورد طرحهای نیمه تمام ،وزارت نیرو به نسبت ارزش تأسیسات و
داراییهای ایجاد شده (موضوع ماده 7) در آب استحصالی نیز شریکخواهد بود.
تبصره 2 - سرمایه گذار میبایستی در بهره برداری از آب استحصالی ضوابط و
دستورالعملهای وزارت نیرو را در مورد کلیه مصارف پایین دست مربوطبه محیط زیست،
حفظ حیات رودخانه و... رعایت کند.
تبصره 3 - حقابههای موضوع بند (الف) ماده (1) این آیین نامه باید در مواقع لازم
و طی ترتیباتی که وزارت نیرو به سرمایه گذار اعلام مینماید، بانظارت وزارت نیرو
تحویل حقابه بران گردد.
ماده 6 - پروانه (اجازه احداث) سازههایی که برای استحصال و بهره برداری از آب
به وسیله سرمایه گذار ایجاد میشود توسط وزارت نیرو صادر و بههمراه خصوصیات فنی و
اجرایی به سرمایه گذار ابلاغ خواهد شد. احداث این سازهها نیازمند کسب پروانه از
مراجع دیگر نخواهد بود، ولی چنانچهسرمایه گذار قصد احداث دیگری را داشته باشد
باید پس از جلب موافقت وزارت نیرو پروانه لازم از مراجع دیگر (شهرداری یا بخشداری
)تحصیلنماید.
تبصره - سرمایه گذار بدون کسب نظر قبلی و کتبی از وزارت نیرو حق واگذاری پروانه
را در زمان اجرا به غیر ندارد.
ماده 7 - در طرحهای نیمه تمام، وزارت نیرو کلیه تأسیسات و داراییهای ایجاد شده از
محل منابع مالی طرح شامل سازه، عرصهها، تأسیسات وتجهیزات و مصالح را با حضور
سرمایه گذار و یا نماینده وی صورت مجلس کرده و تحویل سرمایه گذار میدهد و نسبت به
ارزش به روز شده پرداختها،براساس تعدیلهای متعلقه آنها که با نظارت کارشناس رسمی
دادگستری معرفی شده توسط سرمایه گذار تعیین میشود، با سرمایه گذار مشارکت
مدنیایجاد مینماید.
ماده 8 - سرمایه گذار میتواند با پرداخت ارزش سهم مشارکت مدنی وزارت نیرو، به
مشارکت خاتمه دهد، در این صورت وزارت نیرو مکلف استنسبت به واریز مبلغ دریافتی به
حساب خزانه اقدام نماید.
ماده 9 - سرمایه گذار همراه پیشنهاد خود باید برنامه زمان بندی اجرای کار و خاتمه
آن را با وزارت نیرو اعلام نماید. وزارت نیرو باید در قرار دادی که باسرمایه گذار
منعقد میکند تمهیدات ضروری را، برای اجرای به موقع کارها و اخذ ضمانتهای لازم در
صورت عدم رعایت برنامه زمانی، پیش بینی نماید.
تبصره - چنانچه سرمایه گذار روشهایی را برای اجرای سریعتر و کم هزینه تر کار
داشته باشد میتواند به وزارت نیرو منعکس و وزارت نیرو ممکن استنظر خود را به
سرمایه گذار ابلاغ نماید. به هر حال اصلاح در طراحی و روش اجرای سازهها برای بهره
برداری بهینه از سرمایه گذاری یا آب با توجه بهاهداف و سیمای طرح با تأیید وزارت
نیرو عملی میباشد.
ماده 11 - در صورتی که در صدی از اراضی مورد نیاز اجرای طرح به هنگام تهیه
صورتمجلس (موضوع ماده 7) به تملک وزارت نیرو در نیامده باشد،وزارت نیرو به منظور
مساعدت در اجرای طرح عنداللزوم از اختیارات قانونی خود برای تملک سایر اراضی به
هزینه سرمایه گذار استفاده خواهد نمود.
ماده 12 - در صورت تمایل چند شخصی برای سرمایه گذاری در یک طرح تشخیص ارجحیت با
وزارت نیرو است و در صورت تساوی شرایط، برندهبه قید قرعه مشخص میشود.
ماده 13 - در بهره برداری از آب استحصالی در اثر سرمایه گذاری، به جز نرخ آب
استحصالی مازاد بر حقابههای موضوع بند الف ماده (1) که تابععرضه و تقاضا خواهد
بود، قانون توزیع عادلانه آب و قوانین مرتبط دیگر حاکم خواهد بود.
ماده 14 - سرمایه گذار موظف است حق النظاره آب استحصالی مازاد بر حقابههای پایین
دست را به وزارت پرداخت نماید.
ماده 15 - سرمایه گذار مجاز به احداث مستحدثات غیر ضرور و غیر مرتبط با طرح (به
تشخیص وزارت نیرو) نمیباشد و باید برای حفظ کیفیت آبهر گونه اقدام لازم را معمول
دارد.
ماده 16 - وزارت نیرو باید در قراردادهایی که با سرمایه گذار منعقد مینماید،
برای خود حق النظاره (نظارت عالیه) در اجرای سازهها و انظباق کارها بانظامهای
فنی و اجرایی و استانداردها را ،پیش بینی نماید حق توقف کار در صورت تخلف از
ضوابط فنی و اجرایی در هر شرایطی در اختیار وزارت نیرواست.
ماده 17 - سرمایه گذار مجاز است مستحدثاتی را که با سرمایه گذاری خود ایجاد نموده
به منظور دریافت تسهیلات بانکی به وثیقه گذار. بانکها برایاطلاع از مقادیر سرمایه
گذاری میتوانند نظر وزارت نیرو را جویا شوند.
ماده 18 - ارز مورد نیاز برای خرید تجهیزات به جا ماندنی مورد نیاز سد و شبکه
آبیاری با تأیید وزارت نیرو توسط بانک مرکزی تأمین و با نرخ موردعمل برای سایر
طرحهای وزارت نیرو به سرمایه گذار فروخته خواهد شد.
ماده 19 - در صورت فسخ قرارداد با سرمایه گذار، هرگاه امکان واگذاری طرح به
سرمایه گذار دیگر باشد قرارداد جدید منعقد و با پیشنهاد وزارت نیرو وتأیید سازمان
برنامه و بودجه برای تکمیل تأسیسات اعتبار لازم در بودجه سنواتی پیش بینی خواهد
شد.
ماده 20 - نحوه آبگیری، بهره برداری و نگهداری از طرحهای موضوع این آیین نامه
مطابق ضوابط و دستورالعملهایی است که به تصویب وزیر نیروخواهد رسید.
نامه اجرایی بند "ی "تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور
1378.03.30 - 14533 .ت 21426 هـ - 1378.04.12 - 303
&وزارت نیرو - وزارت کشاورزی - وزارت جهاد سازندگی - وزارت امور اقتصادی و دارایی
&آب و نیرو ـ اراضی (شهری و کشاورزی) ـ بانکی و پولی ـ بودجه ـ پیمانکاران ـ
حفاظت محیط زیست ـ وزارتخانهها ـ سازمانهای مستقلـ محاسبات عمومی
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1378.3.30 بنا به پیشنهاد شماره 42.709 - 102.1405 مورخ
1378.3.18 سازمان برنامه و بودجه و وزارت نیرو وبه استناد بند (ی) تبصره 44 قانون
بودجه سال 1378 کل کشور آیین نامه اجرایی بند (ی) تبصره یاد شده را به شرح زیر
تصویب نمود:
آیین نامه اجرایی بند (ی) تبصره 44 قانون بودجه سال 1378 کل کشور
ماده 1 - واژه هایی که در این آیین نامه بکار رفته دارای معانی زیر هستند:
الف ـ حقا به: عبارت است از حق مصرف آبی که در دفاتر جزء جمع قدیم یا اسناد
مالکیت و یا حکم دادگاه قبل از تصویب قانون توزیع عادلانه آب،تثبیت و یا حق مصرف
آبی است که بعد از قانون توزیع عادلانه آب با صدور مجوزهای قانونی توسط وزارت
نیرو، اشخاص را در مصرف آن ذی حقمیداند و در هر طرح سرمایه گذاری میزان آن را به
سرمایه گذار اعلامی مینماید.
ب) - سرمایه گذار: شخص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی است که به منظور اجرای طرحهای
موضوعی بند "ی" تبصره فوق الاشعار طرف قرارداد وزارتنیرو قرار میگیرد.
ج) - سد و شبکههای آبیاری مستقل: مجموعه واحدی از تأسیسات آبی که تواماً به عنوان
یک طرح سرمایه گذاری معرفی میشود.
د) - مشاوران و پیمانکاران ذی صلاح: اشخاصی حقوقی هستند که نام آنها در آخرین
فهرست منتشر شده توسط دفتر امور مشاوران و پیمانکارانسازمان برنامه و بودجه قید
شده است.
هـ)- پروانه بهره برداری: مجوز برداشت آب، از آب استحصالی است که در اثر سرمایه
گذاری به وجود آمده است و به وسیله وزارت نیرو صادر و بهسرمایه گذار تحویل
میشود.
و)- الگوی اقتصادی مورد نظر: نوع کشتی است که با توجه به سرمایه گذاری انجام شده
باز دهی بیشتری داشته باشد، مگر آنکه مجوز بهره برداری برایمصارف غیر کشاورزی
صادر شده باشد، که اختصاص به همان مصرف دارد.
وزارت نیرو: حسب مورد به معنای معاونت امور آب وزارت نیرو (سازمان مدیریت منابع
آب ایران) و یا شرکتهای آب منطقهای و سازمان آب و برقخوزستان میباشد.
ماده 2 - به منظور فراهم آمدن موجبات سرمایه گذاری در طرحهای سد و شبکههای
آبیاری مستقل، وزارت نیرو کلیه طرحهایی که دارای ویژگیهای ذکرشده در بند "ی"
تبصره فوق الذکر میباشند را ظرف یک ماه پس از ابلاغ این آیین نامه تعیین نماید.
طرحهای مذکور پس از تأیید سازمان برنامه و بودجهاز طریق رسانههای عمومی به اطلاع
عموم خواهد رسید.
ماده 3 - برای تسهیل در واگذاری طرحها به سرمایه گذاران، دستورالعملهای لازم و
قراردادهای تیپ توسط وزارت نیرو، با هماهنگی سازمان برنامه وبودجه تهیه و در
اختیار سرمایه گذاران متقاضی قرار میگیرد.
ماده 4 - تشخیص میزان اراضی مورد نیاز برای احداث سازهها و شبکههای آبیاری زیر
سدها( محدوده بستر و حریم سدها و ارضی تحت کشتشبکههای آبیاری) با وزارت نیرو است
و وزارتخانههای کشاورزی و جهاد سازندگی میبایستی به همان میزان از اراضی ملی و
موات بلامعارض موردنیاز را، ظرف حداکثر سه ماه، به سرمایه گذار واگذار نماید.
ماده 5 - به جز حقابههایی که میزان آن قبل از سرمایه گذاری به سرمایه گذار اعلام
گردیده کلیه آبهای استحصال شده در اثر سرمایه گذاری متعلق بهسرمایه گذار است که
میتواند آنرا در چارچوب پروانه صادره به مصرف رسانده یا بفروشد.
تبصره 1 - در مورد طرحهای نیمه تمام ،وزارت نیرو به نسبت ارزش تأسیسات و
داراییهای ایجاد شده (موضوع ماده 7) در آب استحصالی نیز شریکخواهد بود.
تبصره 2 - سرمایه گذار میبایستی در بهره برداری از آب استحصالی ضوابط و
دستورالعملهای وزارت نیرو را در مورد کلیه مصارف پایین دست مربوطبه محیط زیست،
حفظ حیات رودخانه و... رعایت کند.
تبصره 3 - حقابههای موضوع بند (الف) ماده (1) این آیین نامه باید در مواقع لازم
و طی ترتیباتی که وزارت نیرو به سرمایه گذار اعلام مینماید، بانظارت وزارت نیرو
تحویل حقابه بران گردد.
ماده 6 - پروانه (اجازه احداث) سازههایی که برای استحصال و بهره برداری از آب
به وسیله سرمایه گذار ایجاد میشود توسط وزارت نیرو صادر و بههمراه خصوصیات فنی و
اجرایی به سرمایه گذار ابلاغ خواهد شد. احداث این سازهها نیازمند کسب پروانه از
مراجع دیگر نخواهد بود، ولی چنانچهسرمایه گذار قصد احداث دیگری را داشته باشد
باید پس از جلب موافقت وزارت نیرو پروانه لازم از مراجع دیگر (شهرداری یا بخشداری
)تحصیلنماید.
تبصره - سرمایه گذار بدون کسب نظر قبلی و کتبی از وزارت نیرو حق واگذاری پروانه
را در زمان اجرا به غیر ندارد.
ماده 7 - در طرحهای نیمه تمام، وزارت نیرو کلیه تأسیسات و داراییهای ایجاد شده از
محل منابع مالی طرح شامل سازه، عرصهها، تأسیسات وتجهیزات و مصالح را با حضور
سرمایه گذار و یا نماینده وی صورت مجلس کرده و تحویل سرمایه گذار میدهد و نسبت به
ارزش به روز شده پرداختها،براساس تعدیلهای متعلقه آنها که با نظارت کارشناس رسمی
دادگستری معرفی شده توسط سرمایه گذار تعیین میشود، با سرمایه گذار مشارکت
مدنیایجاد مینماید.
ماده 8 - سرمایه گذار میتواند با پرداخت ارزش سهم مشارکت مدنی وزارت نیرو، به
مشارکت خاتمه دهد، در این صورت وزارت نیرو مکلف استنسبت به واریز مبلغ دریافتی به
حساب خزانه اقدام نماید.
ماده 9 - سرمایه گذار همراه پیشنهاد خود باید برنامه زمان بندی اجرای کار و خاتمه
آن را با وزارت نیرو اعلام نماید. وزارت نیرو باید در قرار دادی که باسرمایه گذار
منعقد میکند تمهیدات ضروری را، برای اجرای به موقع کارها و اخذ ضمانتهای لازم در
صورت عدم رعایت برنامه زمانی، پیش بینی نماید.
تبصره - چنانچه سرمایه گذار روشهایی را برای اجرای سریعتر و کم هزینه تر کار
داشته باشد میتواند به وزارت نیرو منعکس و وزارت نیرو ممکن استنظر خود را به
سرمایه گذار ابلاغ نماید. به هر حال اصلاح در طراحی و روش اجرای سازهها برای بهره
برداری بهینه از سرمایه گذاری یا آب با توجه بهاهداف و سیمای طرح با تأیید وزارت
نیرو عملی میباشد.
ماده 11 - در صورتی که در صدی از اراضی مورد نیاز اجرای طرح به هنگام تهیه
صورتمجلس (موضوع ماده 7) به تملک وزارت نیرو در نیامده باشد،وزارت نیرو به منظور
مساعدت در اجرای طرح عنداللزوم از اختیارات قانونی خود برای تملک سایر اراضی به
هزینه سرمایه گذار استفاده خواهد نمود.
ماده 12 - در صورت تمایل چند شخصی برای سرمایه گذاری در یک طرح تشخیص ارجحیت با
وزارت نیرو است و در صورت تساوی شرایط، برندهبه قید قرعه مشخص میشود.
ماده 13 - در بهره برداری از آب استحصالی در اثر سرمایه گذاری، به جز نرخ آب
استحصالی مازاد بر حقابههای موضوع بند الف ماده (1) که تابععرضه و تقاضا خواهد
بود، قانون توزیع عادلانه آب و قوانین مرتبط دیگر حاکم خواهد بود.
ماده 14 - سرمایه گذار موظف است حق النظاره آب استحصالی مازاد بر حقابههای پایین
دست را به وزارت پرداخت نماید.
ماده 15 - سرمایه گذار مجاز به احداث مستحدثات غیر ضرور و غیر مرتبط با طرح (به
تشخیص وزارت نیرو) نمیباشد و باید برای حفظ کیفیت آبهر گونه اقدام لازم را معمول
دارد.
ماده 16 - وزارت نیرو باید در قراردادهایی که با سرمایه گذار منعقد مینماید،
برای خود حق النظاره (نظارت عالیه) در اجرای سازهها و انظباق کارها بانظامهای
فنی و اجرایی و استانداردها را ،پیش بینی نماید حق توقف کار در صورت تخلف از
ضوابط فنی و اجرایی در هر شرایطی در اختیار وزارت نیرواست.
ماده 17 - سرمایه گذار مجاز است مستحدثاتی را که با سرمایه گذاری خود ایجاد نموده
به منظور دریافت تسهیلات بانکی به وثیقه گذار. بانکها برایاطلاع از مقادیر سرمایه
گذاری میتوانند نظر وزارت نیرو را جویا شوند.
ماده 18 - ارز مورد نیاز برای خرید تجهیزات به جا ماندنی مورد نیاز سد و شبکه
آبیاری با تأیید وزارت نیرو توسط بانک مرکزی تأمین و با نرخ موردعمل برای سایر
طرحهای وزارت نیرو به سرمایه گذار فروخته خواهد شد.
ماده 19 - در صورت فسخ قرارداد با سرمایه گذار، هرگاه امکان واگذاری طرح به
سرمایه گذار دیگر باشد قرارداد جدید منعقد و با پیشنهاد وزارت نیرو وتأیید سازمان
برنامه و بودجه برای تکمیل تأسیسات اعتبار لازم در بودجه سنواتی پیش بینی خواهد
شد.
ماده 20 - نحوه آبگیری، بهره برداری و نگهداری از طرحهای موضوع این آیین نامه
مطابق ضوابط و دستورالعملهایی است که به تصویب وزیر نیروخواهد رسید.