اسناد جامعه حسابداران رسمی ایران

‌اسناد جامعه حسابداران رسمی ایران
1378.06.28 - 59218 .ت 17321 هـ - 1378.06.29 - 396
&‌وزارت امور اقتصادی و دارایی
&‌آیین دادرسی کیفری ـ تخلفات راهنمایی و رانندگی ـ وزارتخانه‌ها ـ سازمانهای
مستقل ـ کارشناسان رسمی و مترجمان ـ محاسبات عمومی
‌هیأت وزیران در جلسه مورخ 1378.6.28 بنا به پیشنهاد شماره 25897 مورخ 1375.7.30
وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره (2) ماده‌واحده قانون استفاده از
خدمات تخصیصی و حرفه‌ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابداران رسمی - مصوب 1372
-‌اساسنامه جامعه حسابداران‌رسمی ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
‌اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران
‌فصل اول - کلیات
‌ماده 1 - در این اساسنامه اصطلاحات زیر به جای عبارات مشروح مربوط به کار می‌رود:
‌الف - آیین نامه تعیین صلاحیت: آیین نامه تعیین صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی
انتخاب آنان - موضوع تصویب نامه شماره .9045ت13875 هـ مورخ 1374.7.23 هیأت وزیران.
ب - هیأت تشخیص صلاحیت، هیأت تشخیص صلاحیت حسابداران رسمی موضوع ماده (1) آیین
نامه تعیین صلاحیت.
پ - جامعه حسابداران رسمی ایران.
ت - خدمات تخصصی و حرفه‌ای: خدمات یاد شده به امور ذیل اطلاق می‌شود:
- خدمات حسابرسی شامل انواع حسابرسی :
- بازرسی قانونی :
- مشاوره مدیریت مالی :
‌طراحی و پیاده سازی سیستم مالی :
- خدمات مالی و حسابداری و مالیاتی :
- نظارت بر تصفیه
- خدماتی که توسط دادگاهها و مراجع قضایی در چار چوب موارد فوق الذکر ارجاع و توسط
حسابدار رسمی پذیرفته می‌شود:
‌تبصره - تشخیص سایر موارد در چارچوب مقررات این اساسنامه و قوانین بر عهده شورای
عالی جامعه اسلامی است.
ث ـ حسابداران رسمی شاغل و غیر شاغل: آن دسته از حسابداران رسمی که تمام وقت خود
را به خدمات حسابرسی و بازرسی قانونی و سایر خدمات‌تخصصی و حرفه (‌موضوع بند (ت)
فوق الذکر) تخصیص دهند و دارای مشاغل دیگری اعم از موظف و غیر موظف (‌به استثنای
تدریس پاره وقت در‌دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی) نباشند، حسابدار رسمی شاغل
نامیده می‌شوند و در غیر این صورت حسابدار رسمی غیر شاغل شناخته خواهند‌شد.
ج - قانون: قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه‌ای حسابداران ذی صلاح به عنوان
حسابدار رسمی - مصوب 1372.
چ - نظارت حرفه‌ای: نظارت حرفه‌ای حسابداران رسمی
ح - مؤسسه یا مؤسسات حسابرسی: مؤسسه یا مؤسسه حسابرسی حسابداران رسمی.
‌ماده 2 - هدف از تشکیل جامعه عبارت است از تنظیم امور و اعتلای حرفه حسابداری و
حسابرسی در کشور و نظارت حرفه‌ای بر کار حسابداران‌رسمی از طریق:
‌الف - تشکیل حسابداران رسمی.
ب - بهبود و گسترش خدمات حرفه‌ای از طریق کمک در تهیه، تدوین ،‌اشاعه و ارتقای
اصول و استانداردهای حسابداری، حسابرسی، خدمات مالی و‌آیین نامه رفتار حرفه‌ای.
پ - بالا بردن دانش تخصصی حسابداران رسمی حرفه‌ای از طریق گسترش و بهبود آموزش،
انجام تحقیقات و انتشار نشریات تخصصی و حرفه‌ای .
ت - حمایت از حقوق حرفه‌ای اعضا
ث - برقراری ارتباط مستمر فنی و حرفه‌ای بین اعضا
ج - ارتباط با مؤسسات و تشکلهای حرفه‌ای منطقه‌ای و بین المللی و در صورت نیاز
عضویت در آنها
‌ماده 3 - اشخاصی که در اجرای آیین نامه تعیین صلاحیت به عنوان حسابدار رسمی
انتخاب می‌گردند با رعایت مقررات این اساسنامه عضو جامعه‌می‌باشند.
‌تبصره 1 - اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آنها لغو می‌شود، مجاز به استفاده از
عنوان یاد شده نیستند و عضویت آنها در جامعه منتفی است.
‌تبصره 2 - مؤسسات حسابرسی موضوع تبصره (3) قانون، عضو جامعه هستند .
‌فصل دوم - ارکان
‌ماده 4 - ارکان جامعه به شرح زیر است:
‌الف - شورای عالی
ب - هیأت مدیره
پ - هیأت عالی نظارت
‌الف - شورای عالی
‌ماده 5 - اعضای اصلی شورای عالی یازده (11) نفر هستند که از بین اعضای جامعه توسط
اعضا انتخاب می‌شوند.
‌تبصره 1 - دستورالعمل مربوط به نحوه برگزاری انتخابات شورای عالی شامل طرز تشکیل
جلسه و انتخابات هیأت رییسه جلسه، نحوه داوطلب شدن‌برای عضویت در شورای مذکور،
چگونگی اداره جلسه، حد نصاب اعتبار جلسه، طرق اخذ آرا و شیوه نظارت بر برگزاری
انتخابات، برای اولین دوره با‌پیشنهاد هیأت مؤسس (‌موضوع تبصره (2) قانون) به
تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.
‌بعد از تشکیل شورای عالی هر گونه تغییر در دستور العمل یاد شده بنا به پیشنهاد
شورای مذکور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی صورت خواهد‌گرفت.
‌تبصره 2 - شرایط داوطلبان برای عضویت در شورای عالی به شرح ذیل است:
‌الف - مفاد بندهای (‌الف، ب، ت، ث و ج) ماده (16) این اساسنامه
ب - داشتن حداقل (10) سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت
مالی بعد از اخذ مدرک کارشناسی (‌لیسانس)
‌تبصره 3 - تطبیق صلاحیت داوطلبان عضویت در شورای عالی با شرایط مذکور در تبصره
(2) بالا بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌باشد.
‌تبصره 4 - مدت عضویت اعضای شورای عالی سه سال است و انتخاب مجدد آنها در دوره‌های
متوالی مجاز است. اعضای قبلی تا انتخاب اعضای‌جدید موظف به ادامه کار هستند و در
صورت فوت، استعفا یا لغو عنوان حسابدار رسمی آنها، عضو جدید از میان اعضای علی
البدل برای مدت باقی‌مانده جایگزین می‌شود.
‌تبصره 5 - سه نفر ناظر به ترتیب ذیل بدون داشتن حق رأی در جلسات شورای عالی شرکت
خواهند کرد .
1 - یک نفر نماینده به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی ،
2 - یک نفر نماینده به انتخاب شورای بورس ،
3 - یک نفر نماینده به انتخاب شورای عالی بانکها ،
‌ماده 6 - شورای عالی بالاترین رکن جامعه است و وظایف و اختیارات آن به شرح زیر
است:
1 - انتخاب اعضای هیأت مدیره
2 - تعیین خط مشی و تصویب برنامه‌های جامعه
3 - تصویب آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای حسابداران رسمی در چار چوب استانداردهای
اعلام شده توسط مراجع ذی صلاح قانونی.
4 - تصویب آیین نامه انضباطی و نظارت حرفه‌ای
5 - تصویب آیین نامه‌های مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی جامعه
6 - تصویب بودجه سالانه جامعه، صورتهای مالی و گزارش عملکرد سالانه هیأت مدیره.
7 - تعیین اعضای هیأتهای انتظامی بدوی از بین اعضای جامعه
8 - تأیید صلاحیت اعضای کار گروههای تخصصی
9 - تصویب آیین نامه مربوط به چگونگی تشکیل ،‌وظایف و اختیارات کار گروههای تخصصی
10 - تعیین حقوق و مزایای اعضای هیأت مدیره و حق الزحمه اعضای هیأتهای انتظامی
بدوی و کار گروههای تخصصی .
11 - تصویب تشکیلات تفصیلی جامعه
12 - تصویب رهنمودها و دستورالعملهای فنی و حرفه‌ای در چار چوب استانداردهای اعلام
شده توسط مراجع ذی صلاح قانونی.
13 - تعیین مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضا.
14 - تهیه گزارش سالانه شورا برای ارائه به وزیر امور اقتصادی و دارایی
15 - تعیین روزنامه کثیر الانتشار برای درج آگهیهای رسمی جامعه.
16 - تعیین مدیر مسئول نشریه تخصصی جامعه
17 - اعمال نظارت حرفه‌ای از طریق کار گروههای تخصصی
18 - تصمیم‌گیری در خصوص سایر مواردی که برای ایفای وظایف جامعه لازم است و در این
اساسنامه جزو وظایف سایر ارکان جامعه تعیین نشده‌است.
‌ماده 7 - شورای عالی باید در اولین جلسه هر دوره یک نفر را از بین اعضای خود به
عنوان رییس شورای عالی برای دوره سه ساله انتخاب نماید.
‌تبصره 1 - تغییر رییس شورای عالی قبل از انقضای دوره سه ساله بر عهده شورای مذکور
می‌باشد.
‌تبصره 2 - رییس شورای عالی، هماهنگ سازی و مدیریت تشکیل جلسات و ابلاغ مصوبات
شورای مذکور و سایر موارد ذی ربط با وظایف یاد شده را‌بر عهده خواهد داشت.
‌تبصره 3 - انتخاب مجدد یک فرد برای ریاست شورای عالی در دوره‌های بعدی با رعایت
مقررات بلامانع است.
‌تبصره 4 - تعیین حق حضور اعضای شورای عالی بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی
خواهد بود
‌ماده 8 - هیأت مؤسس موظف است بلافاصله پس از لازم الاجرا شدن این اساسنامه به
برگزاری انتخابات برطبق ضوابط این اساسنامه اقدام نماید.
‌ماده 9 - جلسات شواری عالی با حضور حداقل هشت (8) نفر از اعضا رسمیت می‌یابد و
تصمیمات گرفته شده با آرای حداقل موافق شش (6) نفر از‌حاضران معتبر است.
ب - هیأت مدیره
‌ماده 10 - هیأت مدیره جامعه مرکب از سه (3) و یا (5) نفر است که از بین اعضای
جامعه توسط شورای عالی برای مدت سه سال انتخاب و با حکم‌رییس شورای عالی منصوب
می‌شوند. چنانچه برخی از اعضای هیأت مدیره در اثنای مدت یاد شده تغییر یابد، عضو
جدید برای مدت باقی مانده‌انتخاب خواهد شد.
‌تبصره 1 - چنانچه اعضای موظف هیأت مدیره از بین حسابداران رسمی شاغل انتخاب شوند:
کارت حسابدار رسمی آنها در دوران تصدی هیأت مدیره‌از شاغل به غیر شاغل تبدیل
می‌شود. تعداد اعضای موظف و غیر موظف هیأت مدیره توسط شورای عالی تعیین خواهد شد.
‌تبصره 2 - انتخاب اعضای هیأت مدیره از بین اعضای شورای عالی جامعه مجاز نیست.
‌تبصره 3 - انتخاب مجدد اعضای هیأت مدیره با رعایت مقررات برای دوره‌های بعدی
بلامانع است.
‌ماده 11 - شورای عالی از بین اعضای هیأت مدیره یک نفر را به عنوان رییس هیأت
مدیره و دبیر کل جامعه برای مدت سه سال تعیین می‌کند. رییس‌هیأت مدیره و دبیر کل
جامعه به صورت تمام وقت انجام وظیفه می‌نماید.
‌تبصره 1 - رییس هیأت مدیره و دبیر کل جامعه اداره امور اجرایی جامعه را به جز در
مواردی که بر عهده ارکان قرار دارد و مسئولیت اجرای مصوبات‌هیأت مدیره را بر عهده
خواهد داشت.
‌تبصره 2 - رییس هیأت مدیره و دبیر کل جامعه با حکم رییس شورای عالی منصوب می‌شود
و تغییر آن قبل از انقضای دوره سه ساله بر عهده شورای‌عالی است.
‌ماده 12 - وظایف و اختیارات هیأت مدیره به شرح زیر است:
1 - اجرای مصوبه‌های شورای عالی
2 - تهیه و تنظیم برنامه‌های جامعه در چار چوب خط مشی تعیین شده توسط شورای عالی
3 - تهیه و تنظیم آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای
4 - تهیه و تنظیم آیین نامه انضباطی و نظارت حرفه‌ای
5 - تهیه و تنظیم آیین نامه‌های مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی جامعه .
6 - تهیه و تنظیم بودجه سالانه
7 - تهیه صورتهای مالی و گزارش فعالیت سالانه هیأت مدیره و ارائه آنها به هیأت
عالی نظارت و شورای عالی
8 - تشکیل کار گروههای تخصصی و انتخاب اعضای کار گروههای یاد شده پس از تأیید
صلاحیت توسط شورای عالی
9 - تهیه آیین نامه مربوط به چگونگی تشکیل، وظایف و اختیارات کار گروههای تخصصی
10 - عزل و نصب کارکنان و تعیین حقوق و مزایای آنها
11 - تهیه و تنظیم تشکیلات تفصیلی جامعه
12 - اداره امور مالی، معاملاتی و استخدامی
13 - پیشنهاد مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و معتبر اعضا
14 - عقد هر گونه قرارداد اعم از خرید ،‌فروش، اجاره، اخذ تسهیلات مالی و هر نوع
معامله دیگر در حدود فعالیت و بودجه مصوب جامعه .
15 - افتتاح حسابهای بانکی
16 - نمایندگی جامعه در کلیه مراجع قانونی با حق توکیل به غیر ارجاع به داوری و در
موارد لازم هر گونه صلح و سازش
17 - تهیه و تصویب دستورالعملهای مورد نیاز برای اجرای وظایف محول شده
‌ماده 13 - جلسات هیأت مدیره با حضور اکثریت اعضا رسمیت می‌یابد و تصمیمات گرفته
شده با رأی موافق اکثریت اعضای هیأت مدیره معتبر است.‌آیین نامه داخلی هیأت مدیره
توسط هیأت یاد شده تهیه و به تصویب شورای عالی می‌رسد.
‌ماده 14 - کار گروههای تخصصی که با عضویت اعضای جامعه تشکیل می‌شوند مشتمل بر
موارد زیر هستند
1 - کنترل کیفیت
2 - فنی
3 - قوانین و مقررات
4 - آیین رفتار حرفه‌ای
5 - آموزش و کارآموزی
6 - مؤسسات حسابرسی
7 - استانداردهای حسابداری و حسابرسی
8 - سایر کار گروههای مورد نیاز به پیشنهاد هیأت مدیره و تصویب شورای عالی
‌تبصره - کار گروههای یاد شده دارای ماهیت فنی و تخصصی بوده و نظرهای آنان جنبه
مشورتی دارد و تحت نظر ارکان ذی ربط و براساس مقررات این‌اساسنامه فعالیت
می‌نمایند.
پ- هیأت عالی نظارت
‌ماده 15 - هیأت عالی نظارت مرکب از یک نفر رییس و دو نفر عضو است که براساس شرایط
ذیل از بین حسابداران رسمی عضو جامعه توسط وزیر‌امور اقتصادی و دارایی برای مدت دو
سال تعیین می‌شوند و انتخاب مجدد آنها برای دوره‌های بعدی بلامانع است:
‌الف - حسن شهرت و تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام
ب - وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
پ - داشتن حداقل پنج سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت
مالی
ت - داشتن تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران ،
ث- نداشتن محکومیت کیفری مؤثر،
ج - نداشتن سوابق سوء حرفه‌ای، مالی و اداری
‌تبصره - رییس هیأت یاد شده به صورت موظف می‌باشد و اعضای آن تا تعیین اعضای جدید
به انجام وظیفه ادامه می‌دهند.
‌ماده 16 - به منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات مربوط و احراز کفایت نظارت
حرفه‌ای، هیأت عالی نظارت دارای وظایف ذیل می‌باشد:
‌الف - رسیدگی و اظهار نظر درباره درستی اطلاعات مندرج در گزارش عملکرد سالانه
هیأت مدیره
ب - رسیدگی و اظهار نظر در خصوص صورتهای مالی سالانه جامعه که توسط هیأت مدیره
تهیه و تأیید می‌شود.
پ - نظارت بر فعالیتهای جامعه از جمله کار گروههای تخصصی
ت - انجام دیگر وظایف نظارتی بر فعالیت جامعه و اعضای آن که حسب مورد توسط شورای
عالی جامعه و یا وزیر امور اقتصادی و دارایی تعیین و‌ابلاغ می‌شود.
‌ماده 17 - هیأت عالی نظارت در صورت لزوم می‌تواند در اجرای وظایف خود از خدمات
حسابداران رسمی - شاغل و غیر شاغل - و مؤسسات‌حسابرسی عضو و سایر کارشناسان غیر
مالی استفاده کند. ضوابط حق الزحمه اشخاص یاد شده به پیشنهاد هیأت عالی نظارت و
تصویب شورای عالی‌جامعه مشخص می‌شود.
‌ماده 18 - حقوق و مزایای رییس و اعضای موظف هیأت عالی نظارت به ترتیب معادل حقوق
و مزایای رییس هیأت مدیره و دبیر کل اعضای موظف‌هیأت مدیره جامعه است.
‌تبصره - حق الزحمه اعضای غیر موظف هیأت عالی نظارت توسط شورای عالی جامعه تعیین
می‌شود
‌ماده 19ـ دبیرخانه هیأت عالی نظارت زیر نظر رییس آن اداره می‌شود. تشکیلات
دبیرخانه به پیشنهاد هیأت عالی نظارت به تصویب شورای عالی جامعه‌می‌رسد.
‌ماده 20 - کلیه هزینه‌های هیأت عالی نظارت و هزینه‌های موضوع ماده (17) این
اساسنامه از محل بودجه جامعه تأمین و پرداخت می‌شود. هیأت‌مدیره موظف است هرسال
ضمن بودجه تنظیمی خود، هزینه‌های هیأت مالی نظارت را با نظر هیأت یاد شده پیش بینی
و در بودجه جامعه منظور و‌تقدیم شورای عالی جامعه کند.
‌ماده 21 - هیأت مدیره، رییس هیأت مدیره و دبیر کل جامعه، حسابداران رسمی مؤسسات
حسابرسی عضو مکلفند امکانات و تسهیلات لازم را برای‌انجام وظایف هیأت عالی نظارت
فراهم کنند و کلیه اطلاعات، اسناد و مدارک مورد درخواست را در اختیار آنها یا
نمایندگانشان قرار دهند.
‌ماده 22 - هیأت عالی نظارت موظف است به طور مستمر گزارش فعالیتهای خود را حسب
مورد به وزیر امور اقتصادی و دارایی، شورای عالی و هیأت‌مدیره ارسال کند.
‌ماده 23 - آیین نامه چگونگی انجام وظایف هیأت عالی نظارت (‌در خصوص مواردی که در
مقررات این اساسنامه پیش بینی شده است) توسط هیأت‌یاد شده تهیه و به تصویب وزیر
امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.
‌فصل سوم - مؤسسات حسابرسی
‌ماده 24 - مؤسسه حسابرسی، مؤسسه‌ای است که به منظور انجام خدمات حسابرسی، بازرسی
قانونی و سایر خدمات تخصصی و حرفه‌ای مندرج در‌بند (ت) ماده (1) این اساسنامه،
توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی شاغل و براساس شرایط زیر تشکیل می‌شود:
1 - مؤسسه حسابرسی پس از صدور مجوز تأسیس توسط جامعه، باید برطبق مقررات به عنوان
مؤسسه انتفاعی غیر تجاری ثبت شود .
2 - در نام مؤسسه حسابرسی باید عبارت مؤسسه حسابرسی و به دنبال نام مؤسسه عبارت
حسابداران رسمی قید شود.
3 - شرکای یک مؤسسه حسابرسی باید به طور تمام وقت منحصراً در همان مؤسسه به کار
حرفه‌ای اشتغال داشته باشند
4 - شرکای مؤسسه حسابرسی در مقابل فعالیتهای مؤسسه و اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی
دارند.
‌تبصره - فعالیت مؤسسات حسابرسی منحصراً محدود به ارائه یاد شده در این ماده
می‌باشد و انجام هر گونه فعالیت دیگر توسط آنها ممنوع است.
‌ماده 25 - اساسنامه هریک از مؤسسات حسابرسی با رعایت کلیه موارد پیش بینی شده در
اساسنامه نمونه‌ای که بنا به پیشنهاد هیأت مدیره جامعه به‌تصویب شورای عالی
می‌رسد، تنظیم و پس از تأیید رییس هیأت مدیره و دبیر کل جامعه به ثبت خواهند رسید.
‌مرجع ثبت مؤسسات، تنها مؤسساتی را به نام مؤسسه حسابرسی ثبت می‌کند که از جامعه
حسابداران رسمی ایران اجازه تأسیس دارند.
‌ماده 26 - مؤسسات حسابرسی موظفند کلیه مقرراتی را که در مورد تشکیل، اداره و نحوه
فعالیت مؤسسات حسابرسی توسط جامعه وضع می‌شود،‌رعایت کنند.
‌ماده 27 - آیین نامه اجرایی این فصل توسط هیأت مدیره تهیه و به تصویب شورای عالی
جامعه می‌رسد.
‌فصل چهارم - نظارت حرفه‌ای
‌ماده 28
‌به منظور اطمینان از ارتقای کیفیت خدمات حرفه‌ای اعضا، هماهنگی در روشهای انجام
امور حسابرسی و بازرسی قانونی، افزایش کیفیت گزارشهای‌حسابداران رسمی و مؤسسات
حسابرسی، پیشگیری از رفتار ناسازگار با شئون حرفه‌ای و ضرورت گذراندن دوره‌های باز
آموزی توسط اعضا، همچنین‌رعایت مقررات قانونی مربوط شامل مفاد این اساسنامه و آیین
نامه‌ها و دستورالعملهای اجرایی آن، جامعه بر کار حرفه‌ای حسابداران رسمی و‌مؤسسات
حسابرسی نظارت مستمر دارد.
‌تبصره 1 - نظارت جامعه بر فعالیت حرفه‌ای اعضا از طریق کار گروههای تخصصی ذی ربط
با نظارت ارکان صلاحیتدار جامعه انجام می‌گیرد حسابداران‌رسمی و مؤسسات حسابرسی
موظفند پرونده‌ها، اطلاعات و مدارک مورد نیاز را برای بررسی در اختیار کار گروهها
قرار دهند. کار گروههای تخصصی‌یاد شده وظیفه بررسی، رسیدگی، اظهار نظر و ارائه
گزارش مقتضی به ارکان ذی صلاح جامعه را انجام خواهند داد.
‌تبصره 2 - کلیه اطلاعات،‌مدارک و پرونده‌های یاد شده در این ماده جزو اسناد طبقه
بندی شده تلقی می‌شود و به صورت امانت در اختیار اعضای کار‌گروهها و مأموران آنها
قرار می‌گیرد و افشای مطالب آنها منحصراً در مراجع ذی صلاح مجاز است.
‌ماده 29 - رعایت مقررات جامعه و پیروی از رهنمودها و تذکرات ابلاغ شده از سوی
ارکان ذی صلاح جامعه در مورد رفع نارساییهای خدمت حرفه‌ای‌اعضا توسط آنها الزامی
است. عدم توجه اعضا به موارد اعلام شده در این فصل، مستلزم احاله نتیجه رسیدگی به
هیأتهای انتظامی است.
‌ماده 30 - هیأت مدیره موظف است حداقل هر سال یک بار چگونگی فعالیت حرفه‌ای هریک
از اعضا رسیدگی کند.
‌فصل پنجم - هیأتهای انتظامی
‌ماده 31 - به منظور رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای جامعه از مقررات مربوط،
هیأتهای انتظامی بدوی و هیأت عالی انتظامی تشکیل می‌شوند.
‌تبصره - هیأتهای انتظامی بدوی به تعداد مورد نیاز تشکیل می‌گردند.
‌ماده 32 - هریک از هیأتهای انتظامی بدوی دارای سه عضوی اصلی و یک عضو علی البدل
است که توسط شورای عالی تعیین و برای مدت سه سال‌منصوب می‌شوند. تغییر هریک از
اعضای هیأتهای یاد شده قبل از پایان دوره تصدی آنها منحصراً با تصمیم دو سوم آرای
اعضای شورای عالی انجام‌می‌شود.
‌تبصره 1 - عضو علی البدل در غیاب هریک از اعضای اصلی، به جای آن انجام وظیفه
می‌کند و همان وظایف و اختیارات و مسئولیتهای عضو اصلی را‌بر عهده دارد.
‌تبصره 2 - اعضای هیأتهای انتظامی بدوی باید از بین حسابداران رسمی غیر شاغل
انتخاب شوند و هیچ یک از آنها نمی‌توانند در بیش از یک هیأت‌انتظامی عضویت داشته
باشند.
‌تبصره 3 - رییس و نایب رییس هریک از هیأتهای انتظامی بدوی توسط شورای عالی تعیین
می‌شود.
‌تبصره 4 - انتخاب مجدد اعضای هیأتهای مذکور بلامانع است.
‌تبصره 5 - جلسات هیأتها با حضور کلیه اعضا معتبر است.
‌ماده 32 - هیأت عالی انتظامی مرکب از سه عضو اصلی و سه عضو علی البدل است. هیأت
یاد شده با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:
1 - یک نفر حسابدار رسمی غیر شاغل به انتخاب شورای عالی جامعه ،
2 - یک نفر حسابدار رسمی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی ،
3 - یک نفر متخصص رشته حقوق به انتخاب وزیر دادگستری ،
‌تبصره 1 - وزیر امور اقتصادی و دارایی و وزیر دادگستری و شورای عالی جامعه هر
کدام یک نفر را - برحسب مورد ذی ربط با همان شرایط مقرر‌دربندهای بالا برای عضو
اصلی - به عنوان عضو علی البدل تعیین خواهند نمود.
‌تبصره 2 - عضو علی البدل در غیاب هریک از اعضای اصلی به جای آنها انجام وظیفه
می‌کند و همان اختیارات و مسئولیتهای عضو اصلی را بر عهده‌دارد و هر عضو علی
البدل، برحسب، مورد به جای عضو اصلی مربوط فعالیت می‌نماید.
‌تبصره 3 - اعضای حسابدار رسمی هیأت عالی انتظامی نمی‌توانند در هیأتهای انتظامی
بدوی عضویت داشته باشند.
‌تبصره 4 - رییس و نایب رییس هیأت عالی انتظامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی
تعیین می‌شود.
‌ماده 34 - اعضای شورای عالی، هیأت عالی مدیره، هیأت عالی نظارت، کار گروههای
تخصصی موضوع ماده (14) این اساسنامه نمی‌توانند به عضویت‌هیأت عالی انتظامی و
هیأتهای انتظامی بدوی درآیند.
‌ماده 35 - تنبیه‌های انضباطی اعضا به شرح زیر است:
1 - اخطار بدون درج در پرونده.
2 - توبیخ با درج در پرونده .
3 - ممنوعیت از پذیرش کار جدید برای مدت معین.
4 - تعلیق عضویت تا یک سال .
5- تعلیق عضویت بیش از یک سال.
6 - لغو عنوان حسابدار رسمی
‌تبصره 1 - آرای صادر شده توسط هیأتهای انتظامی بدوی در مورد تنبیه‌های ردیفهای
(1)‌و (2)‌قطعی است و قابل تجدید نظر نمی‌باشد.
‌تبصره 2 - در خصوص تنبیه‌های انضباطی موضوع ردیفهای (3)‌تا(6) این ماده، پس از
صدور رأی توسط هیأت انتظامی بدوی مفاد آن توسط دبیر کل به‌متهم ابلاغ می‌شود
.‌متهم می‌تواند ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ، درخواست تجدید نظر نماید و
دفاعیات خود را کتباً به هیأت عالی انتظامی تسلیم‌کند.
‌تبصره 3 - دبیر کل جامعه نیز می‌تواند ظرف مهلت مقرر در تبصره (2)، از رأی یاد
شده تقاضای تجدید نظر نماید و آن را به طور کتبی به هیأت عالی‌انتظامی تسلیم کند.
‌تبصره 4 - هیأت عالی انتظامی با دعوت از متهم و انجام بررسیهای لازم، رأی مقتضی
را صادر می‌کند. این رأی در خصوص تنبیه‌های انضباطی ردیفهای(3)‌و(4) این ماده قطعی
و لازم الاجرا است و عدم تسلیم به موقع دفاعیه یا عدم حضور متهم در جلسات رسیدگی،
مانع از صدور رأی نیست. قطعی‌شدن رأی صادره در مورد تنبیه‌های انضباطی ردیفهای (5)
‌و(6) منوط به تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌باشد. چنانچه وزیر امور
اقتصادی و‌دارایی رأی هیأت عالی انتظامی را در موارد یاد شده نقض نماید، موضوع و
پرونده مربوطه را به هیأت تشخیص صلاحیت برای اتخاذ رأی نهایی ارجاع‌می‌دهد.
‌تبصره 5 - بندهای (ج)‌و (‌د)‌ماده (2) آیین نامه تعیین صلاحیت تنها پس از ارجاع
وزیر امور اقتصادی و دارایی (‌مذکور در تبصره (4)‌بالا اجرا می‌شود.
‌تبصره 6 - چنانچه متهم یا دبیر کل جامعه ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ رأی صادر شده
توسط هیأت انتظامی بدوی - موضوع تنبیه‌های ردیفهای(3)‌تا(6) ماده (35) این
اساسنامه - کتباً اعتراض کند، موضوع قابل طرح در مرجع تجدید نظر است، در غیر این
صورت آرای صادره پس از انقضای‌مهلت یاد شده قطعی و لازم الاجرا است. در صورت انجام
اعتراض در ظرف مهلت یاد شده، پرونده مربوط به هیأت عالی انتظامی ارسال خواهد شد.
‌ماده 36 - رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای شورای عالی جامعه تنها در صلاحیت هیأت
عالی انتظامی است و هیأت مذکور راساً به آن رسیدگی و‌رأی قطعی و نهایی را صادر
می‌نماید.
‌ماده 37 - انصراف اعضا از عضویت در جامعه، مانع از رسیدگی و اعمال تنبیه‌های
انضباطی عضو متخلف نیست.
‌ماده 38 - آن دسته از جامعه که به تنبیه‌های مقرر در ردیفهای (4)،(5)‌و(6) ماده
(35) این اساسنامه به طور قطعی محکوم می‌شوند، به ترتیب برای‌مدت (4) سال،(10) سال
و بطور دائم در ارکان جامعه نمی‌توانند عضویت داشته باشند.
‌ماده 39 - درخواست پذیرش مجدد اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آنها لغو می‌شود تا
مدت (5) سال در هیأت تشخیص صلاحیت قابل طرح‌نیست.
‌ماده 40 - آیین نامه اجرایی این فصل مشتمل بر نحوه رسیدگی هیأتها، تعیین انواع
تخلفات انتظامی متناسب با تنبیهات و سایر موارد مربوط با پیشنهاد‌شورای عالی و به
تصویب مشترک وزرای امور اقتصادی و دارایی و دادگستری خواهد رسد.
‌فصل ششم - مقررات مالی
‌ماده 41 - درآمدهای جامعه به شرح زیر است :
1 - ورودیه اعضا
2 - حق عضویت (‌ثابت و متغیر) .
3 - درآمد برگزاری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، همایشها و انتشارات .
4 - کمکهای داوطلبانه و هدایای اشخاص.
‌تبصره 1 - مبلغ ورودیه و حق عضویت، پس از اعمال نظارت مندرج در مواد (50)،(51)‌و
(52) قابل وصول است.
‌تبصره 2 - دریافت کمکهای داوطلبانه و هدایا پس از تصویب شورای عالی مجاز است.
‌تبصره 3 - وجوه پرداختی موضوع این ماده توسط اعضا و دیگر اشخاص ،‌از نظر مالیاتی
جزو هزینه‌های قابل قبول آنها به حساب می‌آید.
‌ماده 42 - هزینه‌ها و پرداختهای جامعه در چار چوب بودجه مصوب و با رعایت مقررات
این اساسنامه و آیین نامه‌های مربوط انجام می‌شود.
‌ماده 43 - کلیه اسناد و اوراق مالی و تعهدآور، افتتاح حسابهای بانکی و برداشت از
آنها مشترکاً با امضای دبیر کل و یکی از اعضای هیأت مدیره خواهد‌بود و در غیاب دبیر
کل به امضای مشترک دو نفر از اعضای هیأت مدیره - که یکی از آنها توسط دبیر کل
معرفی می‌شود - معتبر می‌باشد.
‌ماده 43 - سال مالی جامعه از تاریخ اول فروردین ماه هر سال شروع و در پایان اسفند
ماه همان سال خاتمه می‌یابد . اولین دوره مالی جامعه، از تاریخ‌تشکیل آن شروع
می‌شود.
‌ماده 45 - در صورت انحلال جامعه، مازاد دارایی بر بدهی آن، مطابق نظر وزیر امور
اقتصادی و دارایی، به مؤسسات علمی - فرهنگی غیر انتفاعی‌کشور واگذار می‌شود.
‌فصل هفتم - صورتهای مالی گزارشهای سالانه جامعه
‌ماده 46 - هیأت مدیره موظف است صورتهای مالی جامعه و گزارش سالانه خود را حداکثر
دو ماه پس از پایان سال مالی به هیأت عالی نظارت و وزیر‌امور اقتصادی و دارایی
ارائه نماید.
‌ماده 47 - هیأت عالی نظارت مکلف است ظرف یک ماه از تاریخ دریافت صورتهای مالی و
گزارش هیأت مدیره، گزارش رسیدگی خود را مطابق‌مقررات ردیفهای (‌الف) و (ب) ماده
(16)‌این اساسنامه، به شورای عالی و وزیر امور اقتصادی و دارایی ارائه کند.
‌ماده 48 - شورای عالی موظف است حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ دریافت گزارش هیأت
عالی نظارت، در خصوص صورتهای مالی و گزارش هیأت‌مدیره تصمیم‌گیری کند .
‌ماده 49 - خلاصه تصمیمات شورای عالی و هیأت مدیره باید به نحو مقتضی به اطلاع
اعضای جامعه و وزیر امور اقتصادی برسد .
‌فصل هشتم - نظارت عمومی
‌ماده 50 - شورای عالی باید موارد ذیل را برای وزیر امور اقتصادی و دارایی ارسال
نماید:
‌الف - آیین نامه‌های موضوع بندهای (3) و (4) ماده (6) این اساسنامه.
ب - مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضای موضوع بند(13)‌ماده(6) این
اساسنامه.
‌ماده 51 - وزیر امور اقتصادی و دارایی موارد یاد شده در ماده (50) را ظرف حداکثر
مدت یک ماه از تاریخ وصول آنها مورد بررسی قرار داده و موارد‌مغایرت آنها را با
قوانین و مقررات جاری کشور تعیین و با ذکر دلیل به شورای عالی جامعه اعلام
می‌نماید. در صورت نبودن مغایرتهای یاد شده، موضوع‌عدم مغایرت توسط وزیر ظرف مهلت
مذکور برای شورای عالی ارسال می‌گردد و چنانچه ظرف مهلت مزبور اعلام نظر ننماید،
در حکم موافقت وی‌تلقی خواهد شد و مصوبه شورای عالی قابل اجراست.
‌ماده 52 - شورای عالی موظف است مغایرتهای اعلامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی
را رفع کند و آن را برای وی جهت بررسی مجدد برابر با‌ماده (51) ارسال نماید. در هر
صورت رفع مغایرتهای یاد شده توسط شورای عالی الزامی است.
‌ماده 53 - در مواردی که وزیر امور اقتصادی و دارایی در امور مربوط به وظایف و
مسئولیتهای اعضای هیأت مدیره، اعضای هیأتهای انتظامی، اعضای‌هیأت عالی نظارت و یا
سایر اعضای جامعه، تخلف مالی، اداری و انتظامی و یا سایر تخلفات حرفه‌ای مشاهده و
یا احراز نماید رسیدگی به امر را به‌مراجع قانونی ذی صلاح ارجاع و پیگیری خواهد
نمود.
‌فصل نهم - صدور پروانه حسابداری رسمی
‌ماده 54 - هیأت تشخیص صلاحیت بعد از تأیید نهایی صلاحیت حسابداران رسمی، فهرست
آنان را برای صدور کارت شناسایی عکسدار باشند و این‌کارت به منزله پروانه حسابداری
رسمی محسوب می‌شود. اشتغال هر حسابدار رسمی به خدمات تخصصی و حرفه‌ای (‌موضوع بند
(ت )‌ماده (1) این‌اساسنامه) منوط به دارا بودن کارت یاد شده می‌باشد.
‌تبصره - در صورتی که کارت حسابداران رسمی شاغل برابر مقررات به غیر شاغل تبدیل
شود، فهرست آنان توسط هیأت تشخیص برای دبیر کل جامعه‌ارسال خواهد شد.
‌ماده 56 - دبیر کل موظف است برای هریک از حسابداران رسمی موضوع ماده (54) کارت
شناسایی عکسدار صادر نماید مدت اعتبار این کارتها دو‌سال است و هر دو سال یک بار
تمدید می‌شود.
‌تبصره 1 - هیأت تشخیص صلاحیت مکلف است در اجرای بند (ب) ماده (2) آیین نامه تعیین
صلاحیت، از جامعه کسب نظر نماید و براساس و به‌استناد آن اقدام نماید.
‌تبصره 2 - چنانچه با انجام مفاد تبصره (1) این ماده هیأت تشخیص صلاحیت اشخاصی از
حسابداران رسمی را تأیید ننمود، فهرست آنان را به طور‌کتبی به دبیر کل جامعه اعلام
خواهد نمود.
‌ماده 57 - دبیر کل جامعه در دی ماه هرسال صورت اسامی کلیه حسابداران رسمی را با
قید شاغل و غیر شاغل در روزنامه رسمی حداقل یکی از‌روزنامه‌های کثیر الانتشار
منتشر خواهد نمود. اسامی اشخاصی که طی هرسال عنوان حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق
می‌گردد باید بلافاصله از‌راههای یاد شده به اطلاع عموم، وزیر امور اقتصادی و
دارایی و ارکان جامعه برسد.
‌تبصره - مراجع ذی ربط مقرر در این اساسنامه موظفند مشخصات اعضایی را که عنوان
حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق می‌شوند و یا به سایر‌تنبیه‌های انضباطی محکوم
می‌گردند برای دبیر کل جامعه و هیأت تشخیص صلاحیت به طور کتبی ارسال دارند.
‌فصل دهم - مقررات متفرقه
‌ماده 58 - جامعه حسابداران رسمی ایران جامعه‌ای حرفه‌ای و غیر سیاسی است و از
مجامع حرفه‌ای موضوع بند (4) ماده (2) قانون مالیاتهای مستقیم- مصوب 1366 - به
حساب می‌آید.
‌ماده 59 - مسئولیت جبران هر گونه خساراتی که از ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای اعضا
به اشخاص ثالث وارد شود بر عهده عضو ذی ربط است در‌خصوص مؤسسات حسابرسی در صورتی
که داراییهای مؤسسه برای جبران خسارات کافی نباشد شرکای مؤسسه حسابرسی متضامناً
مسئول تأدیه‌مانده خسارات هستند.
‌ماده 60 - عضویت حسابداران رسمی شاغل به طور غیر موظف در شورای عالی، هیأت عالی
نظارت، هیأتهای انتظامی و کار گروههای تخصصی‌جامعه از مصادیق خدمات تخصصی و
حرفه‌ای موضوع بند (ت) ماده (1) این اساسنامه نیست.
‌ماده 61 - حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی و یا مؤسسات حسابرسی و یا در
نزد سایر حسابداران رسمی ارائه دهنده خدمات حرفه‌ای‌مستقل، مجاز به ارائه خدمات
تخصصی و حرفه‌ای مستقل از سازمان و مؤسسات و اشخاص یاد شده نیستند و عدم مراعات
حکم مذکور، تخلف‌محسوب می‌شود.
‌ماده 62 - سقف مجاز ارائه خدمات تخصصی و حرفه‌ای توسط اعضا متناسب با ترکیب و
تعداد کارکنان آنها به موجب آیین نامه‌ای است که با پیشنهاد‌شورای عالی جامعه به
تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.
‌ماده 63 - عدم حضور هریک از اعضای ارکان جامعه به دلایل غیر موجه در سه جلسه
متوالی - به تشخیص رییس شورای عالی - به منزله استعفای‌آنها از عضویت در رکن مربوط
است.
‌ماده 64 - آن دسته از مفاد آیین نامه تعیین صلاحیت که با مقررات این اساسنامه
مغایرت دارد ملغی می‌گردند.
‌ماده 65 - در صورت لزوم، اساسنامه جامعه به ترتیب ذیل اصلاح خواهد شد:
‌الف - به پیشنهاد شورای عالی و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت
وزیران، یا
ب - با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران .
‌حسن حبیبی - معاون اول رییس جمهور