موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه مورخ 19/8/1367 شورای عالی کار.
تاریخ: 5
/9/85 شماره دادنامه: 636 کلاسه پرونده: 58/83
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: شرکت کاشی اصفهان.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه مورخ 19/8/1367 شورای عالی کار.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، بند یک مصوبه مورد شکایت
نحوه محاسبه میزان مزایای پایان کار موضوع ماده 24 قانون کار را با عنوان پاداش،
منوط و مشروط و بر اساس قرارداد کتبی یا عرف جاری دانسته است. در خصوص بیان احراز
و اعمال عرف جاری مورد نظر مصوبه نظر عالی را به مراتب ذیل جلب مینماید، اولاً در
قانون کار به شرح ماده 24 همان قانون به صورت آمره میزان مزایای پایان کار معادل
یک ماه حقوق، معین و مقید شده و بحثی از وجود یا احراز عرف جاری و یا امکان فرض
وجود عرف جاری به میان نیامده است. ثانیاً باید عنایت شود که هر کارگری در زمان
پایان کار ممکن است بر اساس حکم قانون یا توافق با کارفرما از میزان معین به عنوان
مزایای پایان کار منتفع گردد و بدیهی است که استفاده هر کارگر از ماده 24 قانون
کار و یا توافق با کارفرما خاص همان کارگر بوده و نمیتواند به عنوان عرف جاری
تلقی گردد. ثالثاً وظایف و اختیارات شورای عالی کار به موجب مواد 167 به بعد قانون
کار مشخص و معین گردیده و در قوانین حاکم، اجازه و اختیار قانونگذاری و یا تجاوز
از حدود قانون و یا برقراری فروض غیر مستند به شورای عالی کار تفویض و تجویز نشده
است. رابع
اً عنوان پاداش، عنوان قانونی به عنوان مزایای پایان کار نداشته و مزایای مورد نظر
مطابق ماده 24 قانون کار معین و تدقیق شده است. بنابمراتب مذکور ابطال مصوبه مورخ
19/8/1367 شورای عالی کار مورد تقاضا است. مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت کار و
امور اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 2282 مورخ 12/3/1383 مبادرت به
ارسال تصویر نامه شماره 20690 مورخ 9/3/1383 مدیرکل تنظیم و نظارت بر روابط کار
نمودهاند. در این نامه آمده است، وزارت کار و امور اجتماعی در پاسخ به درخواست
خیل عظیم کارگران و ایجاد هماهنگی و اتخاذ خط مشی و رویهای واحد در مورد پاداش
بازنشستگی اقدام به صدور بخشنامه مورخ 19/8/1367 متعاقب تصویب آن در شـورای عالی
کار نمود. مطابق مـاده 31 قانون کار کـه از 14/12/1369 قابلیت اجرائـی یافته
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
است، میزان پاداش بازنشستگی برای هر سال سابقه کار کارگران یک ماه حقوق تعیین شده
و کارفرمایان مکلف به اجرای آن هستند و چنانچه عرف کارگاهی برای پرداخت پاداش
مزبور متضمن بیش از یک ماه برای کارگران باشد، الزام به اجرای آن وجود خواهد داشت.
ماده 8 قانون کار و نیز ماده 220 قانون مدنی مؤید همین مطلب است و دقیقاً بر بند یک
مصوبه که مورد شکایت شاکی است منطبق است. شاید اگر درخواست ابطال بند 2 بخشنامه در
فاصله تاریخ اجرای مصوبه یعنی 19/8/1367 تا تاریخ اجرای قانون کار یعنی 14/12/1369
شده بود موضوع قابل بررسی و تعمق میبود که آن هم به دلیل جایگزین شدن ماده 31
قانون کار که همان سالی یک ماه بند 2 مصوبه سال 1367 را مقرر داشته است موضوعیت آن
منتفی خواهد بود. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب
بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیـدنظـر تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام
مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
با تصویب قانون کار مصوب 29/8/1369 و تعیین تکلیف حق سنوات خدمت به شرح مقرر در
ماده 31 قانون مزبور، بند یک مصوبه مورد اعتراض در خصوص نحوه احتساب و پرداخت
پاداش سنوات خدمت قبل از بازنشستگی منتفی گردیده و در نتیجه اعتراض نسبت به آن
سالبه به انتفاء موضوع است و موردی برای رسیدگی و امعان نظر در این خصوص وجود
ندارد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
/9/85 شماره دادنامه: 636 کلاسه پرونده: 58/83
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: شرکت کاشی اصفهان.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه مورخ 19/8/1367 شورای عالی کار.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، بند یک مصوبه مورد شکایت
نحوه محاسبه میزان مزایای پایان کار موضوع ماده 24 قانون کار را با عنوان پاداش،
منوط و مشروط و بر اساس قرارداد کتبی یا عرف جاری دانسته است. در خصوص بیان احراز
و اعمال عرف جاری مورد نظر مصوبه نظر عالی را به مراتب ذیل جلب مینماید، اولاً در
قانون کار به شرح ماده 24 همان قانون به صورت آمره میزان مزایای پایان کار معادل
یک ماه حقوق، معین و مقید شده و بحثی از وجود یا احراز عرف جاری و یا امکان فرض
وجود عرف جاری به میان نیامده است. ثانیاً باید عنایت شود که هر کارگری در زمان
پایان کار ممکن است بر اساس حکم قانون یا توافق با کارفرما از میزان معین به عنوان
مزایای پایان کار منتفع گردد و بدیهی است که استفاده هر کارگر از ماده 24 قانون
کار و یا توافق با کارفرما خاص همان کارگر بوده و نمیتواند به عنوان عرف جاری
تلقی گردد. ثالثاً وظایف و اختیارات شورای عالی کار به موجب مواد 167 به بعد قانون
کار مشخص و معین گردیده و در قوانین حاکم، اجازه و اختیار قانونگذاری و یا تجاوز
از حدود قانون و یا برقراری فروض غیر مستند به شورای عالی کار تفویض و تجویز نشده
است. رابع
اً عنوان پاداش، عنوان قانونی به عنوان مزایای پایان کار نداشته و مزایای مورد نظر
مطابق ماده 24 قانون کار معین و تدقیق شده است. بنابمراتب مذکور ابطال مصوبه مورخ
19/8/1367 شورای عالی کار مورد تقاضا است. مدیرکل دفتر امور حقوقی وزارت کار و
امور اجتماعی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 2282 مورخ 12/3/1383 مبادرت به
ارسال تصویر نامه شماره 20690 مورخ 9/3/1383 مدیرکل تنظیم و نظارت بر روابط کار
نمودهاند. در این نامه آمده است، وزارت کار و امور اجتماعی در پاسخ به درخواست
خیل عظیم کارگران و ایجاد هماهنگی و اتخاذ خط مشی و رویهای واحد در مورد پاداش
بازنشستگی اقدام به صدور بخشنامه مورخ 19/8/1367 متعاقب تصویب آن در شـورای عالی
کار نمود. مطابق مـاده 31 قانون کار کـه از 14/12/1369 قابلیت اجرائـی یافته
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
است، میزان پاداش بازنشستگی برای هر سال سابقه کار کارگران یک ماه حقوق تعیین شده
و کارفرمایان مکلف به اجرای آن هستند و چنانچه عرف کارگاهی برای پرداخت پاداش
مزبور متضمن بیش از یک ماه برای کارگران باشد، الزام به اجرای آن وجود خواهد داشت.
ماده 8 قانون کار و نیز ماده 220 قانون مدنی مؤید همین مطلب است و دقیقاً بر بند یک
مصوبه که مورد شکایت شاکی است منطبق است. شاید اگر درخواست ابطال بند 2 بخشنامه در
فاصله تاریخ اجرای مصوبه یعنی 19/8/1367 تا تاریخ اجرای قانون کار یعنی 14/12/1369
شده بود موضوع قابل بررسی و تعمق میبود که آن هم به دلیل جایگزین شدن ماده 31
قانون کار که همان سالی یک ماه بند 2 مصوبه سال 1367 را مقرر داشته است موضوعیت آن
منتفی خواهد بود. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب
بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیـدنظـر تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام
مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
با تصویب قانون کار مصوب 29/8/1369 و تعیین تکلیف حق سنوات خدمت به شرح مقرر در
ماده 31 قانون مزبور، بند یک مصوبه مورد اعتراض در خصوص نحوه احتساب و پرداخت
پاداش سنوات خدمت قبل از بازنشستگی منتفی گردیده و در نتیجه اعتراض نسبت به آن
سالبه به انتفاء موضوع است و موردی برای رسیدگی و امعان نظر در این خصوص وجود
ندارد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031