اعمال ماده 53 اصلاحی آیین دادرسی دیوان عدالت اداری.

تاریخ: 29/11/85 شماره دادنامه: 794 کلاسه پرونده: 85/890
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: عده‎ای از قضات دیوان عدالت اداری.
موضوع شکایت و خواسته: اعمال ماده 53 اصلاحی آیین دادرسی دیوان عدالت اداری.
مقدمه: عده‎ای از قضات دیوان عدالت اداری در نامه تقدیمی مورخ 17/11/1385 اعلام
داشته‎اند، قضات امضاءکننده ذیل بدینوسیله در اجرای ماده 53 اصلاحی آیین دادرسی
دیوان چون در خصوص رأی وحدت‎رویه شماره 759 مورخ 15/11/1385 بر خلاف نص صریح اصل
173 قانون اساسی و بند 2 ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری، موضوع اختیارات و
صلاحیتهای مقرر در قانون برای دیوان در رسیدگی به شکایات واصله متأسفانه رأی مزبور
دال بر نفی صلاحیت دیوان در مقام رفع تعارض از آراء شعب پنجم و دهم تجدیدنظر مشعر
بر صلاحیت رسیدگی محاکم دادگستری در رسیدگی به شکایت از آراء هیأتهای حل اختلاف
استانداریها صادر گردیده که این نتیجه گیری نقض صریح فلسفه وجودی و جایگاه دیوان
در قوانین موضوع است که مع‎الاسف در اثر استنباط ناصحیح از تبصره 2 ذیل ماده 82
قانون تشکیلات شوراها مصوب اصلاحی 1382 منظور از دادگاه صالحه را صرفاً دادگاههای
دادگستری تلقی نموده‎اند و حال آنکه قانونگذار در مقام بیان بوده و عبارت دادگاه
صالحه تغلیباً از باب شایع ذکر گردیده زیرا دیوان عدالت اداری مرجع صالح و خاص
قضائی در رسیدگی به اعتراض به آراء هیأتها است و مرجع قضائی دیگری حق رسیدگی به
این موارد را ندار
د، مگر آنکه به حکم صریح مقنن مکلف به رسیدگی به اینگونه آراء باشد. بنابراین به
لحاظ اینکه به معنای اعم دیوان رسیدگی قضائی و عام نسبت به آراء اداری هیأتها و
کمیسیونها و شوراهای اداری دارد و علی‎الاصول عرف به عنوان یکی از منابع حقوق
دادگاه صالح در رسیدگی به اعتراض از تصمیمات و آراء هیأتهای اداری را دیوان عدالت
اداری می‎داند. همچنانکه شکات مراجعه کننده به دیوان (اعضاء شورای اسلامی شهر) که
از افراد مردم هستند دیوان را مرجع صالح برای تظلم خواهی خود دانسته‎اند و
مشتکی‎عنهم نیز که هیأتهای حل اختلاف استانداریها هستند هیچ یک در پرونده‎های
مطروحه در دیوان ایراد شکلی به صلاحیت رسیدگی دیوان وارد ننموده‎اندو این مهم را
مفروغ‎عنه دانسته‎اند و فقط در ماهیت امر دفاع نموده‎اند.

خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
مضافاً بر اینکه در آراء هیأتهای حل اختلاف استانداریها نیز که یک عضو قضائی (رئیس
کل دادگستری هر استان) در آن عضویت دارد رأی مشارالیه در این هیأت عنوان وحدت قاضی
و اعتبار رأی قضائی را ندارد تا دیوان وفق تبصره ذیل ماده 11 قانون دیوان ممنوع از
رسیدگی به آن باشد، فلذا با توجه به مخالفت آشکار مبانی استدلالی رأی وحدت‎رویه
مذکور با روح حاکم بر قوانین و مقررات ناظر بر صلاحیتهای رسیدگی دیوان و وضعیتی که
جلسه رسیدگی مورخ 15/11/1385 از حیث تعداد حضار داشت و تشکیک واقعی که حقیقتاً در
نصاب رسمیت جلسه وجود دارد و عدم دقت در شمارش آراء استدعا داریم یک جلسه دیگر به
موضوع مانحن فیه رسیدگی و سپس مجدداً رأی گیری بعمل آید. هیأت عمومی دیوان عدالت
اداری در تاریخ فـوق با حضور رؤسای شعب بـدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیـدنظر
تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به
صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
مطابق تبصره 2 ماده 82 قانون اصلاح قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای
اسلامی کشور و انتخاب شهرداران، مصوب 1382 فرد یا عضو شوراهای مذکور در قانون
فوق‎الذکر که بر اساس ماده 82 قانون مزبور عضویت آنان در شورای مربوط سلب می‎شود،
می‎توانند به دادگاه صالح شکایت نمایند. نظر به اینکه واژه‎های « دادگاه صالح» در
لفظ و اصطلاح حقوقی محمول بر دادگاه عمومی ذیصلاح دادگستری است و حکم مقنن در این
زمینه نیز ظهور در اطلاق عبارت مذکور به دادگاه عمومی دادگستری دارد، بنابراین رأی
رد تقاضای مورخ 17/11/1385 مبنی بر نقض دادنامه شماره 759 مورخ 15/11/1385 هیأت
عمومی دیوان و ابقاء مفاد دادنامه فوق‎ الذکر صادر می‎شود./

رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
علی رازینی





خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031