ابطال بخشنامه شماره 59096/21 مورخ 14/7/1382 اداره کل آموزش دانشگاه تهران
تاریخ: 17/4/
1386
شماره دادنامه:
251
کلاسه پرونده: 83/417
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: شورای صنفی دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال بخشنامه شماره 59096/21 مورخ 14/7/1382 اداره کل
آموزش دانشگاه تهران.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، اداره کل آموزش دانشگاه
تهران طی بخشنامهای به شماره 59096/21 مورخ 14/7/82 خطاب به معاونت آموزشی
دانشکده حقوق وعلوم سیاسی دانشگاه تهران، میزان شهریه ورودی های تحصیلی سال 1382
را با افزایش 300% نسبت به سنوات 81-73 تعیین نموده که بر خلاف صریح ماده 5 قانون
برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران میباشد، زیرا که
طبق ماده مرقوم افزایش بیش از 10% مجاز نیست بدین شرح که شهریه ثابت ورودی های
81-78، 000/200 هزار ریال تعیین گردیده بود لکن شهریه ثابت ورودی سال 1382، 000/
600 هزار ریال مقرر گردیده و بدین ترتیب شهریه دروس عمومی تا سال 1381، 29280 هزار
ریال بوده که در سال 1382 به 000/60 و شهریه دروس تخصصی 58560 هزار ریال بود که به
000/100 هزار ریال افزایش یافتهاند و نیز برای دروس پایه که تا قبل از سال 1382
شهریهای در نظرگرفته نشده بود، در این سال شهریه دروس پایه 000/90 هزار ریال
تعیین گردیده است. با توجه به اینکه اکثریت قشر دانشجو از نظر مالی وابسته به
خانوادههایشان میباشند و درآمدی از خود ندارند علی الخصوص دانشجویان شهرستان این
افزایش شهریهها فشار زیادی را به خانوادهها و خود دانشجویان وارد میکند و با
توجه به اینکه با ماده 5 برنامه سوم توسعه در تعارض نیز میباشد، لذا ابطال
بخشنامه مورد بحث که مخالف صریح قانون برنامه توسعه اقتصادی است درخواست میشود.
اداره کل امور حقوقی دانشگاه تهران طی لایحه شماره 37934/51 مورخ 28/7/83 اعلام
نموده است، با عنایت به اینکه میزان شهریه تحصیلی دانشجویان شبانه به استناد بند
(ب) ماده 152 برنامه سوم و پیرو مصوبه هفتمین اجلاس مشترک هیأتهای امناء و پیشنهاد
کمیسیون دائمـی هیئت امنای آن دانشگاه هزینههای دوره نوبت دوم(شبانه) نیمه حضوری
در مقاطع مختلف به شرح جدول (پیوست) برای سال
-1382 که مورد تایید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میباشد، تعیین و جهت اجرا به
دانشگاه ابلاغ گردیده است و از طرفی بر اساس بند (و) ماده 7 قانون تشکیل هیأتهای
امناء دانشگاهها و ... مصوبات جلسات 181 و 183 مورخ 23/12/67 شورای عالی انقلاب
فرهنگی از جمله وظائف و اختیارات هیأت امناء دانشگاهها تصویب نحوه وصول درآمدهای
اختصاصی دانشگاه و مصرف آن میباشد و بند (ب) ماده 27 آییننامه مالی و معاملاتی
دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی نیز بر اختیار قانونی هیئت امناء دانشگاهها در
تعیین انواع و نحوه وصول درآمدهای اختصاصی دلالت دارد و هیأت امناء و هیئت ممیزه
مرکزی و شورای مرکزی دانشگاهها نیز بر این اساس با بررسی خدمات آموزشی ارائه شده
میزان شهریه را تعیین و ابلاغ مینماید. با این وجود بخشنامه صادره از طرف هیئت
امناء فوقالذکر بر اساس مقررات قانونی و در راستای انجام وظایف محوله بوده و
هیچگونه مغایرت با موازین شرعی و قانونی نداشته است. هیأت عمومـی دیوانعـدالت
اداری در تـاریخ فـوق بـا حضور رؤسا و مستشـاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان
تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه
صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
با عنایت به اینکه هزینه و شهریه تحصیل در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی منصرف از
خدمات مذکور در ماده 5 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری
اسلامی ایران است و از مصادیق آن به شمار نمیرود و اینکه به موجب بند (ب) ماده
159 قانون مزبور به دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی اجازه داده شده است، نسبت به
برگزاری دورههای شبانه و دورههای خاص اقدام نمایند و هزینه مربوط را با تایید
وزارتخانههای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علوم، تحقیقات و فناوری حسب مورد از
داوطلبان اخذ و به خزانه واریز کنند، بخشنامه مورد اعتراض که در اجرای هدف و حکم
مقنن تهیه و تنظیم شده است، مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات
نمیباشد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد