ابطال تبصره 2 بند (ب) ماده 6 آییننامه اجرائی تبصره یک ماده 6 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و تبصره بند (ب) ماده 6 اصلاح آییننامه اجرائی مذکور موضوع تصویبنامه شماره 13418/ت28648هـ مورخ 9/4/1382 و اصلاحیه آن به شماره 49248/ت31721هـ مورخ 2/9/83 هیأت وزیران
تاریخ: 2/5/
1386
شماره دادنامه:
315
کلاسه پرونده: 83/613
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: اداره کل حقوقی شهرداری تهران.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره 2 بند (ب) ماده 6 آییننامه اجرائی تبصره یک
ماده 6 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران و تبصره بند (ب) ماده 6 اصلاح آییننامه اجرائی مذکور موضوع
تصویبنامه شماره 13418/ت28648هـ مورخ 9/4/1382 و اصلاحیه آن به شماره 49248/
ت31721هـ مورخ 2/9/83 هیأت وزیران.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست و لایحه تکمیلی آن اعلام داشته است، علیرغم آنکه در
تبصره یک ماده 6 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و
فرهنگی جمهوری اسلامی مصوب 22/10/1381 مجلس شورای اسلامی صرفاً وظیفه توزیع وجوه
واریز شده به حساب تمرکز وجوه و همچنین ارائه گزارش عملکرد وجوه دریافتی به شورای
عالی استانها به عهده سازمان شهرداریها گذاشته است، هیأت وزیران طی مصوبات مورد
شکایت فراتر از قانون، وظیفه نظارت بر نحوه عملکرد هزینه اعتبارات واگذار شده را
نیز بر عهده سازمان شهرداریها گذاشته است. با عنایت به مغایرت صریح مصوبات مورد
شکایت با اختیارات و تکالیف تفویض شده به شورای اسلامی شهر مقرر در بندهای 8 و 12
و 30 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور، ابطال تبصره 2
بند (ب) ماده 6 آییننامه اجرائی تبصره یک ماده 6 قانون اصلاح موادی از قانون
برنامه سوم و تبصره بند (ب) ماده 6 اصلاح آییننامه مذکور را دارم. معاون دفتر
امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 30995 مورخ 19/5/84 ضمن
ایفاد تصویر نامه شماره 01/35126 مورخ 28/3/84 اداره کل حقوقی وزارت کشور اعلام
داشتهاند، موضوع ابطال ماده 6 فوقالذکر و تبصرههای آن قبلاً به موجب دادخواست
مشابهی در هیأت عمومی دیوان بررسی و منتج به صدور دادنامه شماره 493 الی 495 مورخ
29/9/83 و اعلام عدم مغایرت قانونی گردیده است. لذا مراتب جهت اتخاذ تصمیم مقتضی
اعلام میگردد. در نامه شماره 01/124/3279 مورخ 10/3/84 سازمان شهرداریها و
دهیاریهای کشور کـه پیوست نـامه شماره 01/35126 مورخ 28/3/84 اداره کل حقوقی وزارت
کشور بود آمده است، وزارت کشور و شورای عالی استانها در راستای انجام تکالیف مقرر
در تبصره یک ماده 6 قانون تجمیع عوارض مصوب 1381 آییننامهای را در تاریخ 1/4/82
به تصویب هیأت وزیران رساندند. آییننامه موصوف نیز برای تامین نظر ریاست مجلس
شورای اسلامی در 27/8/83 اصلاح و متن اصلاحی تصویب و برای اجراء ابلاغ شد به نظر
نمیرسد هدف قانونگذار از تبصره یک ماده 6 توزیع و تقسیم بدون ضابطه و هیچگونه قید
یا تشریح و تبیین علمی نحوه توزیع باشد. بدیهی است هدف قانونگذار از صدور حکم به
تدوین آییننامه اجرائی نحوه توزیع وجوه، تعریف مکانیزمها و شرایطی برای توزیع است
تا این توزیع با توجه به نیاز هر شهر و منطقه و ساختارها و زیربناها و برنامههای
عمران شهری و روستایی باشد. یقیناً وجوهی را که هر شهرداری از رهگذر عوارض محلی
دریافت میدارد، باید با توجه به سیاستهای عمومی دولت در راستای عمران و توسعه هر
شهر و تقویت ساختارها و زیربناها مصرف نماید. هیأت عمومـی دیوانعـدالت اداری در
تـاریخ فـوق بـا حضور رؤسا و مستشـاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس
از بحث و بـررسی و انجـام مشـاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی
مینماید.
رأی هیأت عمومی
به موجب شق (د) ماده 6 قانون موسوم به قانون تجمیع عوارض مصوب 1381 عوارض کالاهای
سیگار، بنزین و نفت سفید و نفت گاز، موضوع بندهای (ب) و (ج) و (د) ماده 3 آن قانون
و همچنین عوارض مربوط به شماره گذاری انواع خودروی سواری و وانت دو کابین موضوع
بند (ز) ماده 4 آن قانون به حساب تمرکز وجوه به نام وزارت کشور (سازمان شهرداریها)
واریز میشود تا به نسبتهای مقرر در قانون، بین کلان شهرها و سایر شهرها و
دهیاریها توزیع شود و در تبصره یک این ماده تصریح شده است که حساب تمرکز وجوه قید
شده در بندهای (ج) و (د) ماده 6 فوقالذکر توسط خزانه داری کل کشور به نام وزارت
کشور (سازمان شهرداریها) افتتاح میشود. وجوه واریزی به حساب مزبور مطابق
آییننامه اجرائی که به پیشنهاد مشترک وزارت کشور و شورای عالی استانها به تصویب
هیأت وزیران میرسد، بین شهرداریها و دهیاریها توزیع میشود. هرگونه برداشت از این
حساب به جزء پرداخت به شهرداریها و دهیاریها ممنوع میباشد. سازمان شهرداریها موظف
است، گزارش عملکرد وجوه دریافتی را هرسه ماه یکبار به شورای عالی استانها ارائه
نماید. نظربه حدود وظایف
و اختیارات سازمان شهرداریها به شرح مقررات فوقالذکر، تبصره 2 بند (ب) ماده 6
آییننامه اجرائی تبصره یک ماده 6 قانون اصلاح موادی از قانون برنامه سوم توسعه
اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و تبصره بند (ب) ماده 6 اصلاح
آییننامه اجرائی مذکور موضوع تصویبنامه شماره 13418/ت28648هـ مورخ 9/4/1382 و
اصلاحیه آن به شماره 49248/ت31721هـ مورخ 2/9/83 هیأت وزیران که مبین هدف و حکم
قانونگذار است مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات قوه مجریه در وضع
مقررات دولتی نمیباشد.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد