اعلام تعارض آراء صادره از شعب 10 و 13 و 15 بدوی دیوان عدالت اداری
اریخ: 6/8/
1386
شماره دادنامه:
654
کلاسه پرونده: 84/783
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: خانم شهین نادری.
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 10 و 13 و 15 بدوی دیوان
عدالت اداری.
مقدمه: الف-1- شعبه 13 دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/3192 موضوع شکایت خانم
شهین نادری به طرفیت، اداره کل استان اصفهان – سازمان آموزش و پرورش به خواسته،
احتساب سابقه کار- پرداخت حقوق ماهیانه به شرح دادنامه شماره 1095 مورخ 19/5/83
چنین رأی صادر نموده است، اداره خوانده در پاسخ به شکایت شاکیه اعلام کرده است،
عدم جذب شاکیه با توجه به ماده 8 و تبصره ماده 5 قانون متعهدین خدمت به آموزش و
پرورش مصوب 8/3/69 مجلس شورای اسلامی و به لحاظ عدم نیاز آموزش و پرورش بوده و از
طرفی استخدام و به کارگیری اشخاص مستلزم وجود مجوز و ردیف استخدامی بودن و به
عبارت دیگر استخدام و بکارگیری هر فرد به خدمت دولت منوط به وجود مجوز لازم از سوی
مراجع ذیصلاح است از آنجائیکه بر اساس اصول و قواعد حقوقی تحقق مشروط به وجود شرط
است و در صورت عدم وجود شرط مشروط محقق نمیگردد، استخدام ایشان در زمان فراغت
تحصیلی عملی نشده و پس از صدور مجوز لازم از سوی مراجع ذیصلاح به استخدام آموزش و
پرورش درآمده است با این وصف شاکیه زمانی که استخدام نبوده و خدمت ننموده است،
نمیتوان آن را سابقه محسوب و در این خصوص حقوقی مطالبه نمود. زیرا که اداره
خوانده مجوزی برای استخدام نداشته است. علیهذا با توجه به مراتب شکایت مشارالیها
فاقد جایگاه قانونی و غیر وارد تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام میگردد. الف-2-
شعبه دوم تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/810 موضوع تجدیدنظر خواهی
خانم شهین نادری نسبت به دادنامه شماره 1095 مورخ 19/5/83 شعبه 13 دیوان، به شرح
دادنامه شماره 586 مورخ 13/4/84 چنین رأی صادر نموده است، نظر به اینکه دادنامه
تجدیدنظر خواسته بر اساس مستندات تجدیدنظر خوانده و سوابق امر و محتویات پرونده و
دلایل و جهات مقیده در آن صادر گردیده و از طرف تجدیدنظر خواه اعتراض مؤثری بعمل
نیامده و ایراد واشکالی که فسخ دادنامه تجدیدنظر خواسته را ایجاب نمایدارائه
وابراز نشده علیهذابا رد اعتراض دادنامه تجدیدنظرخواسته نتیجتاً تاییدو استوار
میگردد. ب- شعبه دهم بدوی دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 81/317 موضوع شکایت،
آقای حسین حسن نیا به طرفیت، آموزش و پرورش منطقه چادگان- سازمان استخدامی کشور به
خواسته، درخواست سوابق خدمت و حقوق و مزایای از دست رفته به شرح دادنامه شماره
2331 مورخ 22/10/81 چنین رأی صادر نموده است، با عنایت به اینکه ماده 6 قانون
متعهدین خدمت بیان داشته دانشجویان متعهد به خدمت موضوع این قانون از آغاز تحصیل
به استخدام آزمایشی وزارت آموزش و پرورش درآمده و طرف دوم شکایت ملزم بوده است از
زمان فراغت از تحصیل ردیف استخدامی برای شاکی منظور و طرف اول شکایت نیز ملزم بوده
است وی را استخدام نماید که به لحاظ عدم اقدام آنان شاکی متضرر شده و حقوق وی
مراعات نشده است، لذا طرفین شکایت ملزماند از تاریخ فراغت از تحصیل شاکی برای وی
مجوز استخدام صادر و وی را استخدام نمایند. ج-1- شعبه 11 بدوی دیوان در رسیدگی به
پرونده کلاسه 82/742 موضوع شکایت خانم طوبی بیاتی به طرفیت، سازمان آموزش و پرورش
استان اصفهان بخواسته، صدور حکم رسمی قطعی استخدامی از تاریخ 1/7/72 به شرح
دادنامه شماره 2674 مورخ 15/11/82 چنین رأی صادر نموده است، با عنایت به آراء 33
الی 37 مورخ 14/4/76 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری که بخشنامه شماره 5503/701 مورخ
18/3/73 و نامههای منضم به آن را که موجب لایحه جوابیه اداره آموزش و پرورش استان
اصفهان مورد استناد قرار گرفته، خلاف قانون تشخیص و ابطال گردیده که با این وصف
لغو حکم استخدام رسمی و قطعی شاکی به استناد بخشنامه یاد شده فاقد وجاهت قانونی
بوده حکم به ورود شکایت و الزام طرف شکایت به صدور حکم قطعی رسمی شاکی از تاریخ 1/
7/72 و پرداخت کلیه حقوق و مزایای مربوطه را صادر و اعلام میدارد. ج-2- شعبه 10
تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/1485 موضوع تجدیدنظر خواهی اداره کل
امور اداری وزارت آموزش و پرورش بخواسته، اعتراض نسبت به دادنامه شماره 2674 مورخ
15/11/82 شعبه یازدهم دیوان عدالت اداری به شرح دادنامه شماره 674 مورخ 16/8/83
چنین رأی صادر نموده است، با توجه به محتویات پرونده نظر به اینکه از طرف تجدید
نظر خواه نسبت به دادنامه تجدیدنظر خواسته اعتراض موجه و مؤثری بعمل نیامده و با
بررسی سوابق امر بر کیفیت رسیدگـی و اعمال مقررات نیز ایـراد و اشکالی که فسخ
دادنامه بدوی را ایجاب نماید، مشهودی نیست، بنابراین با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه
بدوی عیناً تایید و استوار میگردد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با
حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و
انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
مستنبط از مادتین 6 و 8 قانون متعهدین خدمت به وزارت آموزش و پرورش مصوب 1369 این
است که دانشجویان متعهد به خدمت موضوع قانون مزبور از آغاز تحصیل خود به استخدام
آزمایشی وزارت آموزش و پرورش درآمده و از حقوق و فوقالعاده شغل مربوط به مدارک
تحصیلی لازم جهت ورود به دوره تحصیلی مورد نظر برخوردار میشوند و در صورت نیاز و
تایید صلاحیت آنان پس از فراغت از تحصیل به طور رسمی و قطعی به استخدام وزارت
آموزش و پرورش در میآیند. بنابه جهات فوقالذکر و عنایت به مدلول دادنامه شماره
758 مورخ 15/11/1385 که در مقام ایجاد وحدت رویه انشاء شده و لازم الاتباع است،
واجدین شرایط مذکور در عداد مستخدمین رسمی محسوب میشوند و استخدام آنان به صورت
خرید خدمت یا پیمانی و نظایر آن و یا عدم تعیین تکلیف قطعی آنان با وجود احراز
شرایط استخدام رسمی وجاهت قانونی ندارد و عدم اشتغال این قبیل افراد مستند به فعل
آنان نبوده و تأخیر در صدور احکام رسمی نافی حق مکتسب قانونی آنان نیست، بنابراین
دادنامههای شماره 2331 مورخ 27/10/81 و 2674 مورخ 15/11/82 دو شعبه 10 و 11 بدوی
دیوان مبنی بر تایید استحقاق شاکیان به استخدام رسمی و قطعی از تاریخ فراغت از
تحصیل و احتساب ایام بلاتکلیفی و پرداخت حقوق و مزایای قانونی آنها در مدت مزبور
که مورد تایید شعب تجدیدنظر نیز قرار گرفته است، صحیح و موافق قانون تشخیص داده
میشود این رأی به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای
شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم- الاتباع است.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد