اعلام تعارض آراء صادره از شعب 2، 3، 14 و 17 بدوی و 9 تجدیدنظر دیوان عدالت اداری

تاریخ: 20/9/1386 شماره دادنامه:
1008،1009 کلاسه پرونده: 85/174 -84/558
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شکات: 1- آقای محمدتقی کشمیر 2- سازمان جهاد کشاورزی.
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعب 2، 3، 14 و 17 بدوی و 9
تجدیدنظر دیوان عدالت اداری.
مقدمه: الف-1- شعبه 14 دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/759 موضوع شکایت
محمدتقی کشمیر به طرفیت، سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان به خواسته، الزام به
پرداخت 5/4 ماه حقوق و مزایا به ازای هر سال خدمت در امر بازخریدی به جای سه ماه
به شرح دادنامه شماره 879 مورخ 4/4/84 چنین رأی صادر نموده است، اولاً بند 2
تصویب‎نامه شماره 30629/ت25802 ه‍ مورخ 10/10/81 هیأت وزیران با قید عبارت حداکثر
میانگین 5/4 ماه حقوق و مزایا مستمر و غیر مستمری دلالت بر جواز پرداخت تا حداکثر
مذکور دارد و الزامی نیست، ثالثاً دستورالعمل اجرایی مصوبه فوق‎الذکر پرداخت سه ماه
حقوق و مزایا به ازای هر سال خدمت را مقرر کرده است ... بنابه مراتب مذکور
دادخواست مطروحه غیر موجه تشخیص و حکم به رد آن صادر و اعلام می‎شود. الف-2- شعبه
11 تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/1020 موضوع تقاضای تجدیدنظر
محمدتقی کشمیر نسبت به دادنامه شماره 879-4/4/84 شعبه 14 به شرح دادنامه شماره
2124 مورخ 23/7/84 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را تایید نموده است. ب-1-
شعبه سوم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/925 موضوع شکایت طواق محمداوجان به
طرفیت، سازمان جهاد کشاورزی گلستان به خواسته، اجرای بند 2 تصویب‎نامه شماره
30629-25852 مورخ 10/10/81 هیأت وزیران به شرح دادنامه شماره 3183 مورخ 5/11/83
چنین رأی صادر نموده است، نظر به اینکه شاکی بدون هیچگونه اکراه و اجباری نسبت به
امضاء فرم درخواست بازخرید با مبالغ تعیین شده اقدام نموده است لذا خواسته وی پس
از دریافت مزایای مربوطه موجه نیست و رد می‎شود. ب-2- شعبه 12 تجدیدنظر دیوان در
رسیدگی به پرونده کلاسه 84/1897 موضوع تقاضای تجدیدنظر طواق محمد اوجان نسبت به
دادنامه شماره 3183 مورخ 5/11/83 شعبه سوم دیوان بـه شرح دادنامه شماره 26 مـورخ 7
/1/85 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بـدوی را تایید نموده است. ج-1- شعبـه
17دیـوان در رسیدگی بـه پرونده کلاسـه83/463 موضوع شکایت
یوسف رستمی به طرفیت، سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان به خواسته، اجرای بند 2
تصویب‎نامه شماره 30629/ت25802 ه‍ مورخ 10/10/81 هیأت وزیران و الزام آن به پرداخت
مابه التفاوت وجوه بازخریدی از سه ماه در سال به 5/4 ماه آخرین حقوق و مزایا مستمر
و غیر مستمر به شرح دادنامه شماره 3130 مورخ 17/11/83 چنین رأی صادر نموده است،
شاکی که بر اساس بند 2 تصویب‎نامه شماره 30629/25802 ه‍ مورخ 10/10/81 هیأت وزیران
با تقاضای خودش بازخرید گردیده از پرداخت مبلغ بازخریدی به ازاء هر سال سابقه
معادل میانگین سه ماه حقوق و مزایای سال آخر خدمت معترض است که با توجه به بند 2
مصوبه فوق‎الذکر می‎بایست به ازاء هر سال 5/4 ماه به وی پرداخت می‎گردید درخواست
الزام مشتکی‎عنه به پرداخت مابه التفاوت از سه ماه پرداختی در سال به 5/4 ماه را
دارد، با توجه به اینکه در بند 2 مصوبه استنادی شاکی حداکثر پرداختی 5/4 ماه تجویز
گردیده و قید 5/4 ماه قید الزامی و تکلیفی نبوده به همین لحاظ هم دستورالعمل
اجرائی آن نیز وجوه بازخریدی را به مدت 3 ماه حقوق و مزایا تعیین و اعلام نموده و
مشتکی‎عنه نیز بر اساس آن اقدام نموده تخلفی از مقررات به نظر نرسیده شکایت و
خواسته شاکی وارد نبوده رأی به رد شکایت صادر و اعلام می‎گردد. ج-2- شعبه 7
تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/599 موضوع تقاضای تجدیدنظر یوسف
رستمی نسبت به دادنامه شماره 313 مورخ 17/11/83 شعبه 17 دیوان به شرح دادنامه
شماره 1244 مورخ 7/8/84 با رد تجدیدنظر خواهی دادنامه بدوی را تایید نموده است.
د-1- شعبه ششم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/1616 موضوع شکایت یحیی موسائی
به طرفیت، سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان به خواسته، اعتراض به مبالغ بازخریدی
به شرح دادنامه شماره 2641 مورخ 14/10/83 چنین رأی صادر نموده است، با توجه به
لایحه جوابیه و ملاحظه برگه تقاضای بازخریدی مبنی بر قبول 3 ماه حقوق برای هر سال
خدمت تخلف از مقررات قانونی مشهود نمی‎باشد و شکایت رد می‎گردد. د-2- شعبه 9
تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 84/723 موضوع تقاضای تجدیدنظر آقای یحیی
موسائی نسبت به دادنامه شماره 2641 مورخ 14/10/83 شعبه 6 دیوان به شرح دادنامه
شماره 998 مـورخ 26/6/84 چنین رأی صادر نموده است، با توجه به اینکه عبارت
می‎تواند در تصویب‎نامه شماره 30629/ت25802 ه‍ مورخ 10/10/81 هیأت وزیران صرفاً به
اعطاء اختیار به وزارت جهاد کشاورزی در جهت بازخریدی می‎باشد چنانچه اداره و
وزارتخانه مذکور تصمیم بـه بازخریدی کارمند نموده مکلف است که مزایای مقرر
تصویب‎نامه را به عنوان تشویق به کارمند بپردازد و به علاوه در صورت ابهام باید
مصوبه را به نفع ذینفع تفسیر نمود که در مانحن فیه نیز حقوق و مزایای متعلقه در
مصوبه هیأت وزیران را در بند 2 باید تا 5/4 ماه به نفع شاکی تفسیر نموده و بایست
جهت نامبرده استحقاق دریافت حقوق و مزایای مستمر و غیر مستمر تا حداکثر 5/4 ماه را
دارند. بنابراین تجدیدنظر خواهی وارد تشخیص و دادنامه تجدیدنظر خواسته مخدوش و
لازم الفسخ می‎باشد، مستنداً به آیین‎نامه مذکور و ماده 47 آیین دادرسی مدنی با نقض
دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم به ورود شکایت شاکی دایر بر الزام وزارت جهاد کشاورزی
به پرداخت حقوق و مزایای مستمر و غیر مستمر به ازای هر سال خدمت به میزان 5/4 ماه
آخرین سال خدمت به عنوان وجوه بازخریدی تشویقی به نفع شاکی صادر و اعلام می‎نماید.
ه‍-1- شعبه دوم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/691 موضوع شکایت قربان گلدی به
طرفیت سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان به خواسته، اجرای بند 2 تصویب‎نامه شماره
30629ت5802 ه‍ مورخ 10/10/81 و پرداخت مابه التفاوت وجوه بازخریدی از سه ماه در
سال به 5/4 ماه به شرح دادنامه شماره 2506 مورخ 6/11/83 چنین رأی صادر نموده است،
... توجهاً به منطوق و مفهوم ماده 2 مصوبه مورخ 10/10/80 به شماره 30629/ت5802 هیأت
وزیران مستند به شکوائیه خواهان قرا رگرفته وزارت متبوع خوانده را موظف به پرداخت
حداکثر 5/4 ماه حقوق و مزایای مستمر و غیر مستمر سال آخر خدمت نموده است که با قید
حداکثر به معنی نهایت سقف پرداخت است که بیش از آن مجاز به پرداخت نمی‎باشد در
حالیکه در ماده مرقوم هیچگونه اشاره‎ای به سه ماه نگردیده و دلیلی نیز در پرونده
مشهود نگردید که وزیر جهاد کشاورزی قاطعاً مدلول ماده مذکور را به سه ماه تقلیل و
منحصر نماید و از طرفی موضوع پرداخت مابه التفاوت وجوه مبحوث عنها به عنوان تشویقی
بوده و شاکی بدون اکراه و اجبار نسبت به امضاء فرم درخواست بازخریدی اقدام نموده
که همین امر حکایت از پیشقدم شدن وی می‎نماید که از آخرین سقف وجوه مابه التفاوت
برخودار باشد و پرداخت 5/4 مـاه در حق شاکی منع قانونی نداشته و از طرفی بـا در
نظر گرفتن توقعات و انتظارات و سـوابق خدماتی و محسنات رعایت حال مستخدم حکم به
ورود شکایت صادر و اعلام می‎گردد. ه‍-2- شعبه 9 تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به
پرونده کلاسه 84/145 موضوع تقاضای تجدیدنظر سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان نسبت
به دادنامه شماره 2506 مورخ6/11/83 شعبه 2دیوان بشرح دادنامه شماره شماره 710 مورخ
11/5/84 رأی به رد تجدیدنظرخواهی و تایید دادنامه بدوی صادر نموده است. هیأت
عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان
علی‎البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بـررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء
بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
سیاق عبارات تصویب‎نامه شماره 30629/ت25802 ه‍ مورخ 10/10/1381 هیأت وزیران علاوه
بر اینکه مصرح در اختیار وزارت جهاد کشاورزی و کارکنان مشمول مقررات بندهای یک و 2
مصوبه مزبور در امر بازخرید خدمت کارکنان مذکور است و دلالتی بر جواز تحقق آن بدون
رضایت کتبی مستخدم مشمول مقررات فوق‎الذکر و موافقت وزارت جهاد کشاورزی ندارد،
اساساً میزان حقوق بازخریدی تشویقی به شرح بند 2 مصوبه مزبور معادل حداکثر میانگین
5/4 ماه حقوق و مزایای مستمر و غیر مستمر سال آخر خدمت تجویز شده است که مفهم
الزام وزارت جهاد کشاورزی به پرداخت حداکثر مبلغ مقرر در بند 2 تصویب‎نامه مذکور
نیست و همچنین کارکنان واجد شرایط نیز الزامی به درخواست کتبی بازخرید خدمت در
صورت عدم پرداخت حداکثر حقوق و مزایای مندرج در مصوبه هیأت وزیران ندارند بلکه
مخیر در رد یا قبول آن می‎باشند. بنابه جهات فوق‎الذکر و اینکه شاکیان با دریافت
مبلغ کمتری با بازخرید خدمت خود موافقت کرده‎اند، ادعای آنان مبنی بر مطالبه مابه
التفاوت حقوق بازخرید خدمت تا میزان حداکثر مقرر در بند 2 مصوبه هیأت دولت وجاهت
قانونی ندارد و دادنامه‎های قطعی شماره 3183 مورخ 5/11/1383 شعبه سوم و شماره 879
مورخ 4/4/1384 شعبه چهاردهم و شماره 3130 مورخ 17/11/1383 شعبه هفدهم دیوان که
مبین این معنی است صحیح و موافق اصول و مقررات تشخیص داده می‎شود. این رأی به
استناد بند یک ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر
مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‎الاتباع است./

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت
اداری
مقدسی‎فرد