تفاوت دادگاه و دادسرا

1403/1/9 05:33

تفاوت دادگاه و دادسرا

برای مراجعه به مراجع قضایی ابتدا باید تفاوت بین مراجع و نوع صلاحیت و عملکرد هر یک را به درستی بدانیم .  

زمانی که جرمی به وقوع می پیوندد و یا نیاز به طرح دعوی وجود دارد ، داشتن اطلاعات کافی برای تفکیک بین آن ضروری است . همانطور که در مقاله وظایف دادسرای عمومی و انقلاب بیان کردیم ، زمانی که جرمی به وقوع می پیوندد . باید نهادی وجود داشته باشد تا علت رخ دادن جرم و شناسایی مجرم و سایر مسائل را بررسی نمایید که موارد فوق به عهده دادسرا می باشد ولی در واقع دادگاه ها مانند دادسراها نیستند بلکه به چند دسته تقسیم می گردند ؛ از جمله دادگاه حقوقی ، دادگاه کیفری ، دادگاه خانواده و غیره . به همین دلیل در این مقاله به بررسی تفاوت بین دادسرا و دادگاه می پردازیم .  

تعریف دادسرا

دادسرا یک مرجع قضایی است که وظیفه رسیدگی به جرایم را به صورت مقدماتی برعهده دارد . اگر فردی قصد شکایت از فرد دیگر را دارد ابتدا باید به دادسرا مراجعه نماید تا با تنظیم شکواییه رسیدگی های مقدماتی آغاز گردد .

وظایف دادسرا در چهار دسته چهارچوب بندی می شود که عبارت است از : کشف جرم ، تعقیب متهم ، تحقیقات مقدماتی و اجرای احکام کیفری . کشف جرم ابتدایی ترین مرحله است که بعد از اعلام جرم به دادسرا صورت می گیرد که به عهده ضابطان دادگستری می باشد سپس تعقیب متهم صورت می گیرد که بسته به جرایم قابل گذشت و غیر قابل گذشت پروسه متفاوتی دارند .

در مرحله تحقیقات مقدماتی به جمع آوری دلایل و مدارک و مستندات جرم اقدام می نمایند تا با بررسی دقیق پرونده بتوانند به اجرای احکام کیفری بپردازند . در مرحله اجرای احکام کیفری پرونده با تمام مستندات و دلایل که دادسرا جمع آوری کرده به دادگاه ارسال می گردد تا  دادگاه حکم قطعی نهایی را صادر نماید . بعد از صدور حکم پرونده دوباره به دادسرا برای اجرای احکام باز می گردد .  

تعریف دادگاه

دادگاه ها را به طور کلی از دو بعد بررسی می کنند : صلاحیت ذاتی و محلی . در اینجا صلاحیت ذاتی دادگاه که به معنی صلاحیت رسیدگی به اختلافات می باشد را بیان می کنیم تا بتوانیم با دادسرا در مقام مقایسه قرار دهیم . دادگاه ها بر اساس صلاحیت ذاتی خود به چند دسته تقسیم می گردد :  

دادگاه حقوقی : یکی از مراجع قضایی که به دعاوی حقوقی رسیدگی می کند ، دادگاه حقوقی است ، دعاوی حقوقی مربوط به اموال در دادگاه عمومی حقوقی مطرح می شود . دعاوی حقوقی خود به دو دسته اموال و اشخاص تقسیم می شود ، که دسته اموال عبارت اند از : موضوعات مالکیت ، حقوق افراد بر اموالشان ، قرارداد خرید و فروش ، اجاره ، رهن ، مطالبه طلب و یا امور مربوط به مسائل وصیت ، ارث و ... در دادگاه حقوقی طرح می شود .  

دادگاه جزایی : همانطور که از نام آن پیداست به امور جزایی رسیدگی می کنند ، همانطور که بدان اشاره کردیم بعد از اینکه دادسرا تحقیقات مقدماتی را انجام داد و متهم مجرم شناخته شد با صدور کیفرخواست پرونده دادگاه جزایی فرستاده می شود تا دادگاه حکم مقتضی را صادر نماید .  

دادگاه خانواده : از دیگر مراجع قضایی که به امور حقوق یا مدنی رسیدگی می نماید دادگاه خانواده است که به دعاوی حقوقی اشخاص یا به طور دقیق تر دعاوی راجع به خانواده رسیدگی می نماید ، به طور مثال : دعاوی طلاق ، مهریه ، نفقه و ... .  

دادگاه اطفال : در این دادگاه به جرایم اطفال رسیدگی می کنند . اطفال باید زیر 18 سال باشند .  

دادگاه عمومی و انقلاب : صلاحیت رسیدگی به کلیه جرایم را دارد مگر آن دسته از جرایمی که طبق قانون در صلاحیت مراجع دیگر باشد .  

تفاوت بین دادسرا و دادگاه

در تفاوت بین دادگاه و دادسرا باید گفت اگرچه هر دو از مراجع قضایی هستند ولی همانطور که در مطالب فوق بدان اشاره کردیم دادسرا مرجعی صرفا برای رسیدگی مقدماتی دعاوی کیفری از جمله سرقت ، توهین ، کلاهبرداری و .... است ولی دادگاه ها بسته به نوع آن صلاحیت رسیدگی به امور جزایی و مدنی اعم از خانواده ، اموال ، اشخاص و غیره را دارد . شروع به رسیدگی در دادسرا و دادگاه کیفری با تنظیم شکواییه آغاز می گردد ولی در دادگاه ها معمولا با دادخواست آغاز می شود . دادسرا مرجعی است که در آن برای پرونده قرار صادر می شود ، برخلاف دادگاه ها که حکم صادر می کنند .  


نویسنده: عاطفه جمالی دسته بندی: آیین دادرسی کیفری تاریخ ثبت: 05:33 1403/1/9 303 نفر بازدید