تخلف از شرط فعل در عقد نکاح

در حال حاضر تعدادی از شروط ضمن عقد در اسناد ازدواج درج گردیده اند که زن یا شوهر می توانند با امضا کردن هر یک از آنها ، مفاد آن را پذیرفته و بدان متعهد گردند . البته شروط ضمن عقد نکاح محدود به همان شروط مندرج در سند ازدواج نیستند و هر یک از زوجین می توانند شروط دیگری را که مد نظرشان است در سند نکاح اضافه نمایند که بر اساس قانون مدنی ، لزوما باید در قالب یکی از انواع شرط صفت در عقد نکاح ، شرط نتیجه در ازدواج و شرط فعل در ازدواج تنظیم شده باشد که تخلف از مفاد هر یک از آنها آثار و پیامدهایی را به همراه خواهد داشت . اما آنچه که در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم آن است که تخلف از شرط فعل در عقد نکاح به چه معناست و چه آثار و پیامدهایی را به همراه خواهد داشت . به همین مناسبت پس از بررسی شرط فعل در ازدواج و تخلف از شرط فعل ، به توضیح آثار و پیامدهای تخلف از شرط فعل در عقد نکاح خواهیم پرداخت .

شرط فعل در ازدواج

بر اساس قانون مدنی ، یکی از انواع شرط های صحیح ضمن عقد ازدواج که زن و مرد می توانند هنگام عقد آن را تعیین کنند ، شرط فعل می باشد که بر اساس ماده 234 قانون مدنی معنای شرط فعل در عقد ازدواج بیان شده است که طبق آن : " شرط فعل آن است که اقدام یا عدم اقدام به فعلی بر یکی از طرفین یا بر شخص خارجی شرط شود " . بنابراین ، در صورتی که هر یک از زن و شوهر انجام یا خودداری از انجام عملی را ضمن عقد نکاح بر دیگری و یا بر شخص ثالثی غیر از خودشان شرط کنند ، شرط فعل در عقد ازدواج محقق شده است ؛ مثل اینکه زن بر شوهر خود شرط کند که بعد از عقد در شهر مشخصی زندگی کنند که تحت عنوان شرط محل سکونت در ازدواج شناخته می شود . همچنین ، در صورتی که زن شرط کند که شخص ثالثی ضمن عقد نکاح مالی را به مرد ببخشد و یا او را در محلی استخدام کند ، شرط فعل در ازدواج محقق شده است که البته با شرط نتیجه در ازدواج متفاوت است .

تخلف از شرط فعل

به غیر از عقد نکاح ، در قراردادهای مالی ، هر گاه متعهد از ایفای تعهدات خود امتناع کند ، مشروط له یعنی کسی که شرط ضمن عقد به نفع او بوده است ، می تواند به دادگاه مراجعه کرده و از دادگاه تقاضای اجبار متعهد را به ایفای تعهدش نماید . علاوه بر این ، در صورتی که اجبار متعهد به انجام شرط ضمن عقد ، غیر مقدور شده باشد ولی انجام آن شرط به وسیله شخص دیگری امکان پذیر باشد ، دادگاه می تواند به خرج متعهد ، موجبات انجام شرط فعل را فراهم کند و هر گاه اجبار متعهد به انجام فعل مذکور امکان پذیر نباشد و فعل هم از جمله اعمالی نباشد که شخص دیگری بتواند از جانب متعهد انجام دهد ، مشروط له اختیار فسخ معامله یا قرارداد مالی را خواهد داشت .

تخلف از شرط فعل در عقد نکاح

در قسمت قبل به توضیح و بررسی تخلف از شرط فعل در قراردادها بر اساس قانون مدنی و آثار و پیامدهای مربوط به آن پرداختیم ؛ اما در این قسمت قصد داریم به توضیح موضوع تخلف از شرط فعل در ضمن عقد نکاح پرداخته و به این سوال پاسخ دهیم که آیا تخلف کردن از شرط فعل در عقد نکاح پیامدی به دنبال خواهد داشت ؟ آثار و پیامدهای تخلف از شرط فعل در عقد ازدواج کدامند ؟

در پاسخ به سوالات مذکور باید گفت که اختیار فسخ به علت تخلف از شرط فعل ، ویژه قراردادهای مالی است و در عقد نکاح به دلیل اینکه بقا و ثبات زندگی مشترک اصل مورد نظر قانون گذار است ، موارد فسخ نکاح محدود شده اند و نمی توان برای مشروط له اختیار فسخ نکاح به علت تخلف از شرط فعل را در نظر گرفت و تنها می توان به او این حق را داد که اگر زیانی از جهت تخلف از شرط فعل در عقد نکاح به او وارد شده باشد ، بتواند جبران خسارت را از متعهد تقاضا نماید ؛ مانند تخلف از شرط نتیجه ضمن عقد نکاح .

علاوه بر این ، اگر شرط فعل در عقد نکاح مربوط به شخص ثالثی بوده باشد ؛ به این معنا که شخصی غیر از طرفین عقد متعهد به انجام شرط فعل ضمن عقد نکاح شده باشد نیز مشروط له یعنی کسی که شرط فعل در عقد ازدواج به نفع او است ، تنها می تواند جبران خسارت را تقاضا کند و اختیار فسخ عقد ازدواج را نخواهد داشت . در این حالت ، طرف دیگر قرارداد مکلف به جبران خسارت مشروط له خواهد بود و باید خسارات مشروط له را بپردازد .

برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد تخلف از شرط فعل در عقد نکاح به سایت عدل نوین مراجعه کنید . کارشناسان مرکز عدل نوین نیز آماده اند تا به سوالات شما عزیزان پاسخ دهند .