تعریف شرکت و انواع آن

شرکت به معنای شریک شدن ، انباز گشتن ، همدست شدن در کاری است . انواع شرکت به دو نوع تجاری و مدنی می باشد . موادی از قانون مدنی به شرکت های مدنی اختصاص داده شده است منظور از شرکت مدنی ، عقود مضاربه ، مساقات ... می باشد . قانون تجارت درباره شرکت های تجارتی تعریف دقیقی ارائه نداده است و در این باره هفت نوع شرکت تجارتی را پیش بینی کرده است .

امروزه با ایجاد سامانه ی ثبت شرکت ها و موسسات غیر تجاری افراد می توانند اقدامات مورد نیاز برای ثبت شرکت را خودشان انجام دهند اما برای اقدامات مربوطه نیاز به بررسی دقیق و اطلاعات کافی در این زمینه دارند . به همین دلیل در این مقاله به بررسی مفهوم شرکت و انواع شرکت می پردازیم .  

تعریف شرکت

برای پاسخ به این سوال که شرکت چیست ؟ باید گفت شرکت به معنای شریک شدن در کاری است . تعریف شرکت در اصطلاح حقوقی اجتماع تعدادی از افراد است که فعالیت خاصی را اعم از تجاری ، فرهنگی و اجتماعی انجام می دهند . انواع شرکت به دو بخش شرکت های مدنی و تجاری تقسیم می شوند که در ذیل به اختصار تشریح کرده ایم . تفاوت های عمده و اساسی بین این دو شرکت عبارتند از :

1 - شرکت تجاری حتما باید ثبت شود و دارای شخصیت حقوقی مستقل است ، اقامتگاه و تابعیت مجزا دارد و برای اهداف بازرگانی و تجاری به وجود می آیند و انحلال آن از اراده جمعی شرکا انجام می شود ، ورشکستگی به تاجر و شرکت های تجاری تعلق دارد .

2- شرکت مدنی نیازی به ثبت در مرجع ثبت شرکت ندارد ، دارای شخصیت حقوقی مستقل نمی باشد و نیازی به تعیین اقامتگاه و تابعیت ندارد . انحلال شرکت مدنی با تقاضای افراز و تقسیم اموال هر یک از شرکا صورت می گیرد و عنوان ورشکستگی درمورد شرکت مدنی صادق نمی باشد بلکه با از دادن سرمایه و داشتن بدهی طلبکاران مشمول عسر و حرج می شوند .  

شرکت مدنی

طبق ماده 571 قانون مدنی ، شرکت مدنی این گونه تعریف شده است : " شرکت عبارت است از اجتماع حقوق مالکین متعدد در شی واحد به نحو اشاعه " .

در واقع شرکت مدنی این معنا می باشد که چند مالک در یک شی واحد شریک هستند و امور را به صورت مشارکتی اداره می کنند ، شرکت مدنی فاقد شخصیت حقوقی می باشد . موضوع شرکت مدنی معاملات غیر تجاری است و همواره در تقسیم سود و زیان به نسبت سهم شان شریک می باشد . مثلا : عقد مضاربه ، عقد مساقات ، عقد مزارعه .

باید گفت که شرکت مدنی کاملا با شرکت تجاری متفاوت است و صرفا به معنای مشارکت در یک مال مشترک می باشد . این نوع از شرکت ها نیازی به ثبت در مراجع ثبت شرکت ها نداشته و شخصیت حقوقی ندارند ، به بیان دیگر شرکت مدنی نام و اقامتگاه قانونی ندارد .

شرکت تجاری

قانون تجارت تعریفی از شرکت تجاری ارائه نداده است ولی می توان گفت شرکت تجاری اجتماع اشخاصی است که برای کسب سود فعالیت خاصی را انجام می دهند و برطبق قوانین مندرج در قانون تجارت تشکیل شده اند ، سود و منفعت حاصله به نسبت مقرر در اساسنامه بین شرکا تقسیم می گردد . لازم به ذکر است شرکت ها از زمان ثبت در سامانه ثبت شرکت دارای شخصیت حقوقی مستقل می شوند . بر طبق ماده 20 قانون تجارت " شرکت های تجارتی بر هفت قسم است :  

1- شرکت سهامی .  2 - شرکت با مسئولیت محدود . 3 - شرکت تضامنی . 4 - شرکت مختلط سهامی . 5 - شرکت مختلط غیر سهامی 6 - شرکت نسبی . 7- شرکت تعاونی تولید و مصرف .