ابطال دستورالعمل شماره 11433 مورخ 23/3/1379 مدیر کل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
ابطال دستورالعمل شماره 11433 مورخ 23/3/1379
مدیر کل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
تاریخ: 2/6/1382 شماره دادنامه: 211 کلاسه پرونده: 81/148
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای سیدحسن بنیهاشمیان و آقای احمد نوروزی.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره 11433 مورخ 23/3/1379 مدیر کل امور
اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور.
مقدمه:
شکات طی دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاند، مدیرکل امور اسناد و سردفتران سازمان
ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به نامه مورخ 18/2/1379 اداره کل ثبت استان قم در
مورد حقالتحریر گواهی امضاء و اینکه آیا بند 2 ماده واحده قانونی توزیع
حقالتحریر دفاتر اسناد رسمی موضوع ماده 54 قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب 1373 مبلغ
15% حق التحریر گواهی امضاء را نیز شامل میشود، طی دستورالعمل شماره 11433 مورخ
23/3/1379 با این توجیه که حق التحریر گواهی امضاء همانند سایر حقالتحریر میباشد
دستور به پرداخت مبلغ فوق به دفتر یاران نموده است. با توجه به اینکه به دلایل
منطقی و قانونی این دستور ماهیتاً محمل قانونی ندارد، لذا خواهشمند است با توجه به
مستندات و دلایل ذیل در جهت ابطال آن حکم لازم را صادر فرمایید.
1ـ گواهی امضاء سند نمیباشد بلکه یک نوشته عادی مسلم الصدور است و اصولاً ترتیبات
تنظیم یک سند رسمی در مورد آن اجراء نمیگردد و دفاتر اسناد نمیتوانند نسبت به آن
اجرائیه صادر کنند. بنابراین منطقاً از شمول ماده 1284 قانون مدنی خارج است.
2ـ ابلاغ دفتر گواهی امضاء یک ابلاغ جداگانه است که اصولاً بعد از ابلاغ سردفتری و
شروع بکار و به درخواست سردفتر داده میشود.
3ـ دفتریار هیچ نقشی در گواهی امضاء نداشته و هیچگونه مسئولیتی در مورد اشتباهات و
یا تخلفات احتمالی نداشته و پذیرا نمیباشد.
مدیرکل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره
7313/34 مورخ 30/5/1381 اعلام داشتهاند، طبق قانون و مقررات مربوطه، وجوهی که
توسط دفاتر اسناد رسمی دریافت میشود فقط تحت دو عنوان «حقالثبت» و «حقالتحریر»
میباشد و هر وجهی که عنوان حقالثبت نداشته باشد عنوان حقالتحریر بر آن اطلاق
میشود. و برای حقالتحریر گواهی امضاء مجوز خاصی صادر نگردیده تا آن را جدای از
حقالتحریر قلمداد کنیم.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین
درینجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و
پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رأی
مینماید.
رأی هیأت عمومی
نظر به وظایف و مسئولیتهای دفاتر اسناد رسمی در زمینه تحریر و ثبت اسناد و همچنین
گواهی امضاء اشخاص متقاضی و جواز دریافت حقالثبت و حقالتحریر و اختصاص 15% از
حقالتحریر بعنوان پاداش به کارکنان دفاتر اسناد رسمی بشرح ماده 3 قانون اصلاح
پارهای از مواد قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران مصوب 1371، بخشنامه
شماره 11433 مورخ 23/3/1379 سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که مفهم شمول حکم مقرر
در ماده 3 قانون فوق الذکر به حق التحریر گواهی امضاء میباشد، مغایرتی با قانون
ندارد.
مدیر کل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
تاریخ: 2/6/1382 شماره دادنامه: 211 کلاسه پرونده: 81/148
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای سیدحسن بنیهاشمیان و آقای احمد نوروزی.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره 11433 مورخ 23/3/1379 مدیر کل امور
اسناد و سردفتران سازمان ثبت اسناد و املاک کشور.
مقدمه:
شکات طی دادخواست تقدیمی اعلام داشتهاند، مدیرکل امور اسناد و سردفتران سازمان
ثبت اسناد و املاک کشور در پاسخ به نامه مورخ 18/2/1379 اداره کل ثبت استان قم در
مورد حقالتحریر گواهی امضاء و اینکه آیا بند 2 ماده واحده قانونی توزیع
حقالتحریر دفاتر اسناد رسمی موضوع ماده 54 قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب 1373 مبلغ
15% حق التحریر گواهی امضاء را نیز شامل میشود، طی دستورالعمل شماره 11433 مورخ
23/3/1379 با این توجیه که حق التحریر گواهی امضاء همانند سایر حقالتحریر میباشد
دستور به پرداخت مبلغ فوق به دفتر یاران نموده است. با توجه به اینکه به دلایل
منطقی و قانونی این دستور ماهیتاً محمل قانونی ندارد، لذا خواهشمند است با توجه به
مستندات و دلایل ذیل در جهت ابطال آن حکم لازم را صادر فرمایید.
1ـ گواهی امضاء سند نمیباشد بلکه یک نوشته عادی مسلم الصدور است و اصولاً ترتیبات
تنظیم یک سند رسمی در مورد آن اجراء نمیگردد و دفاتر اسناد نمیتوانند نسبت به آن
اجرائیه صادر کنند. بنابراین منطقاً از شمول ماده 1284 قانون مدنی خارج است.
2ـ ابلاغ دفتر گواهی امضاء یک ابلاغ جداگانه است که اصولاً بعد از ابلاغ سردفتری و
شروع بکار و به درخواست سردفتر داده میشود.
3ـ دفتریار هیچ نقشی در گواهی امضاء نداشته و هیچگونه مسئولیتی در مورد اشتباهات و
یا تخلفات احتمالی نداشته و پذیرا نمیباشد.
مدیرکل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره
7313/34 مورخ 30/5/1381 اعلام داشتهاند، طبق قانون و مقررات مربوطه، وجوهی که
توسط دفاتر اسناد رسمی دریافت میشود فقط تحت دو عنوان «حقالثبت» و «حقالتحریر»
میباشد و هر وجهی که عنوان حقالثبت نداشته باشد عنوان حقالتحریر بر آن اطلاق
میشود. و برای حقالتحریر گواهی امضاء مجوز خاصی صادر نگردیده تا آن را جدای از
حقالتحریر قلمداد کنیم.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق به ریاست حجتالاسلاموالمسلمین
درینجفآبادی و با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و
پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رأی
مینماید.
رأی هیأت عمومی
نظر به وظایف و مسئولیتهای دفاتر اسناد رسمی در زمینه تحریر و ثبت اسناد و همچنین
گواهی امضاء اشخاص متقاضی و جواز دریافت حقالثبت و حقالتحریر و اختصاص 15% از
حقالتحریر بعنوان پاداش به کارکنان دفاتر اسناد رسمی بشرح ماده 3 قانون اصلاح
پارهای از مواد قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران مصوب 1371، بخشنامه
شماره 11433 مورخ 23/3/1379 سازمان ثبت اسناد و املاک کشور که مفهم شمول حکم مقرر
در ماده 3 قانون فوق الذکر به حق التحریر گواهی امضاء میباشد، مغایرتی با قانون
ندارد.