قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
قانون وظایف و اختیارات
وزارتارتباطات و فناوری اطلاعات
ماده 1 - نظر به تحول چشمگیر علوم و فنون مرتبط با صنایع الکترونیک،
مخابرات،ارتباطات رادیوئی و رایانهای و نقش مهم و مؤثر خدمات پستی، مخابراتی،
پست بانک وسنجش از راه دور، در امور فرهنگی و اقتصادی، تعمیق علایق و پیوستگی بین
جوامعانسانی، تحول نظام اداری، کاهش مسافرتهای غیرضرور، حفظ محیط زیست و
تشخیصمنابع زمینی، هواشناسی، اقیانوسشناسی در برنامهریزی توسعه و لزوم تدوین و
تعیینوظایف و اختیارات قانونی برای دستگاه متولی نظارت بر عرضه خدمات مذکور
وهماهنگ کردن نام و عنوان این دستگاه، متناسب با ضرورتها و نیازهای زمان،
قانونوظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درچارچوب سیاستهای
کلینظام به شرح مواد آتی تدوین میشود.
ماده 2 - به منظور اعمال حاکمیت بر طیف فرکانس و حفاظت از حقوق رادیوئیکشور در
سطح منطقه و بینالملل و تمرکز امور سیاستگذاری، تدوین ضوابط و استانداردهاو
نظارت بر حسن اجرای آنها در بخشهای مختلف ارتباطات پستی و مخابراتی نظیرخدمات
جدید و متعارف پستی، مخابراتی، ارتباطات فضایی، ارتباطات رادیوئی، انتقالدادهها،
انتقال صدا و تصویر، سنجش از راه دور، ارتباطات رایانهای و ایجاد بستر مناسببرای
ارتباطات و آمایش و پردازش اطلاعات و روشهای دورسنجی و پشتیبانی آنها وهمچنین
سیاستگذاری در زمینه توسعه امکانات و خدمات ارتباطی مذکور، هماهنگ باآخرین
پیشرفتهای علمی، تجربی و فناوری اطلاعات در جهان، درچارچوب سیاستهایکلی نظامبه
موجب این قانون نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به «وزارت ارتباطات وفناوری
اطلاعات» تغییر مییابد و کلیه وظایف، اختیارات و مسؤولیتهای وزیر و وزارتپست و
تلگراف و تلفن به وزیر و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تفویض میگردد.
ماده 3 - وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات :
الف - تدوین سیاستها و ضوابط کلی در زمینه توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعاتدر
چارچوب سیاستهای کلی نظام.
ب - سیاستگذاری و برنامهریزی کلان و هدایت و نظارت بر شبکههای پستی،پست بانک و
مخابراتی و فناوری اطلاعات کشور درچارچوب سیاستهای کلی نظام
ج - ایجاد، نگهداری، بهرهبرداری و توسعه شبکههای مادر پستی و مخابراتیکشور.
د - تنظیم، مدیریت و کنترل فضای فرکانسی کشور و تدوین مقررات و تصویبضوابط و
جداول و معیارهای استفاده بهینه از فرکانس و مدارهای ماهوارهای و نظارت وحاکمیت
بر طیف و جدول ملی فرکانس کشور.
هـ - به منظور تحقق حاکمیت دولت، ایجاد و حفظ شبکههای مادر مخابراتی،تنظیم فضای
فرکانسی کشور و تضمین استمرار ارائه خدمات پستی و مخابراتی به عهدهدولت خواهد
بود. به منظور جلوگیری از ضرر و زیان جامعه و تحقق رشد و توسعهاقتصادی کشور، بخش
غیردولتی در قلمرو شبکههای غیرمادر بخش مخابرات شبکههایمستقل و موازی پستی و
مخابراتی، با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران و حسب
مجوز هیأت وزیران اجازه فعالیت خواهند داشت.
و - نظارت کلان بر فعالیتهای بخش غیردولتی در امور مربوط به مخابرات، پست،پست
بانک، خدمات هوائی پیام و فناوری اطلاعات در چارچوب قوانین و مقررات و بارعایت
اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ز - صدور مجوز تأسیس و بهرهبرداری واحدهای ارائه خدمات پستی و مخابراتی وفناوری
اطلاعات در سطح کشور در چارچوب قوانین ومقررات و با رعایت اصل چهل وچهارم (44)
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ح - طراحی و تدوین نظام ملی فناوری اطلاعات کشور.
ط - توسعه و ترویج ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور و تأمین زیرساختهایموردنیاز
آن به منظور دسترسی آحاد مردم به خدمات پایه ذیربط.
ی - حمایت از تحقیق و توسعه برای استفاده وسیعتر فناوری جدید در زمینهفناوری
اطلاعات و اشاعه فرهنگ کاربردی آنها.
ک - تدوین و پیشنهاد استانداردهای ملی مربوط به ارتباطات و فناوری اطلاعاتدر کشور
به مراجع ذیربط.
ل - اعمال استانداردها، ضوابط و نظامهای کنترل کیفی و تأیید نمونه تجهیزات(Type
Approvall) در ارائه خدمات و توسعه و بهرهبرداری از شبکههای مخابراتی، پستیو
فناوری اطلاعات در کشور.
م - فراهمنمودن زمینه مشارکت بخش غیردولتی در توسعه ارتباطات و فناوریاطلاعات.
ن - تدوین ضوابط حل اختلاف و تعیین اسناد موردقبول محاکم قضایی دراختلافات و
تخلفات مربوط به ارتباطات و فناوری اطلاعات و ارائه به دولت جهت طیمراحل قانونی.
س - عضویت در اتحادیهها و مجامع بینالمللی ارتباطی و فناوری اطلاعات بهنمایندگی
از سوی دولت و اهتمام به انجام تعهدات و قراردادهای بینالمللی و دوجانبهپستی و
پست بانک و مخابراتی و فناوری اطلاعات.
ع - تصویب سیاستها و هدایت امور مربوط به طرح و چاپ و انتشار تمبر و اوراقبهادار
پستی و صدور اجازه ورود و استفاده و ساخت ماشینهای نقش تمبر و اعمالنظارت بر
کلیه امور مربوط به آن.
ف - حفاظت و حراست و عدم ضبط و افشای انواع مراسلات و امانات پستی وهمچنین
مکالمات تلفنی و مبادلات شبکه اطلاع رسانی و اطلاعات مربوط به اشخاصحقیقی و حقوقی
طبق قانون.
ماده 4 - بهمنظور سیاستگذاری و تدوین راهبردهای ملی در قلمرو فناوریاطلاعات،
تدوین برنامههای میانمدت و بلندمدت برای توسعه پژوهشهای بنیادی وکاربردی در
قلمرو فناوری اطلاعات و همچنین گسترش کاربری فناوری اطلاعات وارتباطات در کشور و
برنامههای توسعه بخشهای مختلف، شورای عالی فناوری اطلاعاتبا استفاده از امکانات
و نیروی انسانی دفتر مدیریت و تجهیز منابع اطلاعات وزارتارتباطات و فناوری
اطلاعات و درچارچوب سیاستهای کلی نظام تشکیل میگردد.تصمیمات شورا با رعایت
سیاستهای کلی نظام درچارچوب قوانین و مقررات پس از تأییدرئیس جمهور توسط وزیر
ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ میگردد و مسؤولیت ونظارت بر حسن اجرای آن به
عهده وی خواهد بود.
الف - ریاست شورای عالی با رئیس جمهور بوده و در غیاب ایشان، معاون اول ویاین
وظیفه را بهعهده خواهد داشت.
ب - دبیرخانه شورای عالی در وزارت ارتباطات و فناوری با استفاده از امکانات
ونیروی انسانی دفتر مدیریت و تجهیز منابع اطلاعات وزارت مذکور تشکیل و دبیر
آنبهپیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با حکم ریاست جمهور
منصوبمیشود.
ج - اساسنامه شورای عالی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و باهماهنگی
سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهدرسید.
د - سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور موظف است تشکیلات لازم متناسب بااهداف و
وظایف این شورای عالی را با هماهنگی دبیرخانه شورای عالی تهیه و تصویبنموده و
برای اعتبارات مربوط، ردیف مستقل درنظر بگیرد.
هـ - وظایف شورای عالی فناوری اطلاعات به شرح ذیل میباشد:
1 - تدوین اهداف کلان و راهبردی توسعه فناوری اطلاعات در کشور.
2 - سیاستگذاری و تدوین راهبردهای لازم برای گسترش بکارگیری فناوریاطلاعات در
زمینههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی.
3 - تمهید و تدوین نظام جامع فناوری اطلاعات و تعیین وظایف بخشهای مختلفکشور در
نظام جامع مذکور.
4 - تدوین مقررات و آییننامهها و ضوابط لازم برای قلمرو فناوری اطلاعات.
5 - تدوین برنامههای کلان پژوهش در جهت توسعه فناوری اطلاعات در کشور.
6 - تدوین برنامههای همکاریهای ارتباطات بینالمللی در قلمرو فناوریاطلاعات.
تبصره - کلیه موارد موضوع این بند پس از طی مراحل قانونی لازمالاجراست.
ماده 5 - کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با استفاده از امکانات و نیروی
انسانیسازمان موضوع ماده (7) این قانون با اختیارات و وظایف ذیل تشکیل میگردد:
الف - اصلاح و تجدید ساختار بخشهای ارتباطی کشور.
ب - به منظور جلوگیری از ضرر و زیان جامعه و تحقق رشد و توسعه اقتصادیکشور، بخش
غیردولتی، در قلمرو شبکههای غیرمادر بخش مخابرات، شبکههای مستقلو موازی پستی و
مخابراتی با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوریاسلامی ایران و حسب
مجوز هیأت وزیران اجازه فعالیت خواهند داشت.
ج - تعیین سیاست نرخگذاری بر کلیه خدمات در بخشهای مختلف ارتباطات وفناوری
اطلاعات و تصویب جداول تعرفهها و نرخهای کلیه خدمات ارتباطی درچارچوبقوانین و
مقررات کشور.
د - تدوین مقررات ارتباطی کشور در چارچوب قوانین و مقررات کشور و اعمال ونظارت
بر حسن اجرای آن.
هـ - سیاستگذاری درخصوص صدور مجوز فرکانس و تعیین و دریافت حقالامتیازصدور مجوز
درچارچوب قوانین و مقررات کشور.
و - تحقق اهداف موردنظر در بخش ارتباطات رادیوئی و رادیوآماتوری.
ماده 6 - کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات از افراد زیر با استفاده از
امکاناتمعاونت امور مخابراتی و اداره کل ارتباطات رادیویی تشکیل میگردد:
الف - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات (رئیس).
ب - معاون وزیر و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (دبیر).
ج - نماینده سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
د - نماینده وزارت امور اقتصادی و دارائی.
هـ - سه نفر صاحبنظر مرتبط در امور ارتباطات و فناوری اطلاعات با پیشنهاد
وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات و تصویب هیأت وزیران.
تبصره - آییننامه اجرائی مربوط به وظایف و طرزکار کمیسیون ظرف مدت سه ماهپس از
تصویب این قانون به وسیله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه و پس ازتصویب
هیأت وزیران به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
ماده 7 - درجهت اجرای مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و تحققاهداف موردنظر
در بخش ارتباطات رادیویی و ایفای وظایف، سازمان تنظیم مقررات وارتباطات رادیویی
وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از تجمیع معاونت امورمخابراتی وزارت
ارتباطات و فناوری اطلاعات و ادارهکل ارتباطات رادیویی با استفاده ازامکانات و
نیروی انسانی موجود تأسیس میشود و رئیس سازمان معاون وزیر خواهد بود.
تبصره 1 - دبیرخانه کمیسیون در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
بااستفاده از نیروی انسانی و امکانات سازمان مذکورتشکیل میگردد. دبیرخانه دارای
ردیفخاص اعتباری در بودجه سالانه کشور خواهد بود و تشکیلات آن با پیشنهاد
وزارتارتباطات و فناوری اطلاعات و تأیید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ظرف
مدت سهماه پس از تصویب این قانون تهیه و اعلام خواهد شد.
تبصره 2 - سازمان مذکور که وظایف و اختیارات حاکمیتی، نظارتی و اجرائیوزارت
ارتباطات و فناوری اطلاعات را در بخش تنظیم مقررات ارتباطی و ارتباطاترادیویی
ایفاء خواهد کرد دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و اعتباراتجاری و عمرانی
موردنیاز آن همه ساله از محل وجوه و اعتبارات عمومی زیر ردیفبودجه وزارت ارتباطات
و فناوری اطلاعات در لایحه بودجه سالانه کل کشور پیشبینی وتأمین خواهد شد.
تبصره 3 - اساسنامه سازمان مذکور حداکثر ظرف مدت شش ماه توسط وزارتارتباطات و
فناوری اطلاعات تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 8 - بهمنظور استفاده از فناوریهای فضایی و استفاده صلح آمیز از
فضایماورای جو و حفظ منافع ملی و بهرهبرداری منسجم از علوم و فناوری فضایی در
جهتتوسعه اقتصادی، فرهنگی، علمی و فناوری کشور، شورای عالی فضایی با ریاست
رئیسجمهور و با استفاده از امکانات و نیروی انسانی سازمان موضوع ماده (9) این
قانون تشکیلمیگردد. مصوبات شورا با رعایت سیاستهای کلی نظام درچارچوب قوانین و
مقررات پساز تأیید رئیس جمهور توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ میگردد
و مسؤولیتنظارت بر حسن اجرای آن به عهده وی خواهد بود. وظایف و اختیارات شورای
عالیفضایی به شرح زیر خواهد بود.
الف - سیاستگذاری برای استفاده از فناوریهای فضایی در بخشهای امنیتی واستفاده
صلح آمیز از فضای ماورای جو، درچارچوب سیاستهای کلی نظام و رعایت قوانینو مقررات
کشور.
ب - سیاستگذاری ساخت و پرتاب و استفاده ماهوارههای ملی تحقیقاتیدرچارچوب
سیاستهای کلی نظام و رعایت قوانین و مقررات کشور.
ج - ایجاد هماهنگی لازم میان کلیه دستگاههای ذیربط.
د - ارائه پیشنهاد و تدوین برنامههای بلندمدت و میان مدت مربوط به امور
فضاییدستگاهها و سازمانهای دولتی و غیردولتی برای طی مراحل قانونی.
هـ - تصویب برنامههای بلند مدت و میان مدت در بخش فضایی کشور.
و - هدایت و حمایت از فعالیتهای بخش خصوصی و تعاونی در امر استفاده بهینهاز فضا.
ز - ارائه پیشنهاد درخصوص خط مشی همکاریهای منطقهای و بینالمللیدرمسائل فضایی
و تعیین مواضع دولت جمهوری اسلامی ایران در مجامع یاد شده بههیأت وزیران جهت طی
مراحل قانونی و درچارچوب سیاستهای کلی نظام.
تبصره 1 - اساسنامه شورای عالی فضایی توسط وزارت ارتباطات و فناوریاطلاعات و با
هماهنگی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و بهتصویبهیأتوزیران خواهد
رسید.
تبصره 2 - دبیرخانه شورای عالی در سازمان فضایی ایران با استفاده از امکانات
ونیروی انسانی مرکز سنجش از راه دور ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
وادارهکل طرح و مهندسی و نصب ارتباطات ماهوارهای شرکت مخابرات ایران و اداره
کلنگهداری ارتباطات ماهوارهای شرکت مخابرات ایران تشکیل و رئیس سازمان
فضاییایران دبیر شورای عالی خواهد بود.
ماده 9 - به منظور انجام مصوبات شورای عالی فضایی کشور و امور مطالعاتی وپژوهشی
و طراحی و مهندسی و اجرا در زمینه فناوریهای خدمات فضایی و سنجش ازراه دور و
تقویت شبکههای ارتباطی و فناوری فضایی در داخل و خارج از کشور و تجمیعفعالیتهای
حاکمیتی مرکز سنجش از راه دور ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وبا
استفاده از امکانات و نیروی انسانی اداره کل طرح و مهندسی و نصب
ارتباطاتماهوارهای شرکت مخابرات ایران و اداره کل نگهداری ارتباطات ماهوارهای
شرکتمخابرات ایران و سازمان فضایی ایران وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری
اطلاعاتتشکیل میگردد.
سازمان مذکور دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و برابر اساسنامهخود اداره
خواهد شد و رئیس سازمان معاون وزیر خواهد بود.
اساسنامه سازمان مذکور ظرف مدت شش ماه توسط وزارت ارتباطات و فناوریاطلاعات تهیه
و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 10 - هرکس به تمام یا قسمتی از امکانات، تأسیسات، تجهیزات ودستگاههای
ارتباطی مربوط به شبکههای عمومی پست، پست بانک، خدمات هوائی(پیام)، مخابرات،
اطلاع رسانی، مایکروویو، مراکز فرکانسی، خطوط انتقال مخابرات(کابلهای هوائی یا
زمینی یا نوری) و تجهیزات ماهوارهای و سنجش از راه دور اعم از دولتیو غیردولتی
که حسب استانداردهای لازم احداث شده است به هر نحوی صدمه واردنماید، به جبران
خسارت وارده به تأسیسات و تجهیزات مذکور ملزم میگردد.
ماده 11 - بهمنظور صیانت از منابع ملی، نیل به عدالت اجتماعی، توسعهارتباطات به
نقاط غیربرخوردار، بالابردن بازده ملی و بازده بخش، شفافسازی اقتصادیو بهبود
رفاه اجتماعی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات میتواند موارد زیر را به
اجراءگذارد :
الف - جابجائی اعتبار و درآمد بین شرکتهای مخابرات استانی و شرکت مخابراتایران و
کمک به استانهای غیربرخوردار با تأیید وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعاتدرچارچوب
سهم دولت و بر طبق ماده (19) اساسنامه شرکتهای مخابرات استانی و بند(الف) ماده
(125) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران عمل
میگردد.
ب - وجوه سرمایهگذاری شده در طرحهای مصوب شرکتهای مخابراتی (استانی وایران) و
پستی و دیگر مؤسسات، سازمانها و شرکتهای وابسته به وزارت ارتباطات وفناوری
اطلاعات و طرحهای عمرانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از محلدرآمدها و منابع
داخلی خود آنها و یا از محل منابع داخلی شرکتهای مخابراتی به عنوانافزایش سرمایه
دولت و یا شرکت مخابرات ایران (حسب مورد ) منظور میگردد و مشمولماده (32) قانون
برنامه و بودجه مصوب 1351.12.5 نمیباشد.
ماده 12 - شرکتها و سازمانها و مراکز تابعه و وابسته به وزارت ارتباطات و
فناوریاطلاعات موظفند در موقع تهیه و تنظیم بودجه سالانه شرکت یا سازمان و یا
مرکز حداقلدو درصد (2%) از بودجه خود را جهت فعالیتهای تحقیقاتی و توسعه
فناوریهای نویندرزمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات، در فصل تحقیقات پیشبینی و به
دولت جهت درجدر لایحه بودجه سالانه کل کشور ارائه نمایند.
ماده 13 - شرح وظایف تفصیلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حداکثرظرف شش ماه
پس از تصویب این قانون براساس مفاد این قانون و بندهای لازمالرعایهمندرج در ماده
(2) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران و با
جهتگیری واگذاری وظایف اجرائی به بخش غیردولتی، حذف وظایفتکراری و غیرضروری و
انتقال وظایف قابل واگذاری به دیگر وزارتخانهها توسطوزارتخانه و سازمان ذیربط
به تفکیک وظایف ملی و استانی (واحد ستادی و واحداستانی) تنظیم و پس از تأیید
سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در حدود مقررات و بارعایت اصل یکصد و سی و سوم
(133) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بهتصویبهیأت وزیران میرسد.
ماده 14 - این قانون از زمان تصویب لازمالاجراء است و کلیه قوانین و
مقرراتمغایر با این قانون لغو میگردد.
اختیارات و وظایف مربوط به این وزارت مندرج در این قانون شامل محدودهوظایف و
اختیارات سازمان صدا و سیما و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایراننمیشود و قوانین
و مقررات مربوط به آنان به قوت خود باقی است.
قانون فوق مشتمل بر چهارده ماده و هفت تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه
مورخنوزدهم آذرماه یکهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در
تاریخ1382.9.19 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
مهدی کروبی
رئیس مجلس شورای اسلامی
وزارتارتباطات و فناوری اطلاعات
ماده 1 - نظر به تحول چشمگیر علوم و فنون مرتبط با صنایع الکترونیک،
مخابرات،ارتباطات رادیوئی و رایانهای و نقش مهم و مؤثر خدمات پستی، مخابراتی،
پست بانک وسنجش از راه دور، در امور فرهنگی و اقتصادی، تعمیق علایق و پیوستگی بین
جوامعانسانی، تحول نظام اداری، کاهش مسافرتهای غیرضرور، حفظ محیط زیست و
تشخیصمنابع زمینی، هواشناسی، اقیانوسشناسی در برنامهریزی توسعه و لزوم تدوین و
تعیینوظایف و اختیارات قانونی برای دستگاه متولی نظارت بر عرضه خدمات مذکور
وهماهنگ کردن نام و عنوان این دستگاه، متناسب با ضرورتها و نیازهای زمان،
قانونوظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات درچارچوب سیاستهای
کلینظام به شرح مواد آتی تدوین میشود.
ماده 2 - به منظور اعمال حاکمیت بر طیف فرکانس و حفاظت از حقوق رادیوئیکشور در
سطح منطقه و بینالملل و تمرکز امور سیاستگذاری، تدوین ضوابط و استانداردهاو
نظارت بر حسن اجرای آنها در بخشهای مختلف ارتباطات پستی و مخابراتی نظیرخدمات
جدید و متعارف پستی، مخابراتی، ارتباطات فضایی، ارتباطات رادیوئی، انتقالدادهها،
انتقال صدا و تصویر، سنجش از راه دور، ارتباطات رایانهای و ایجاد بستر مناسببرای
ارتباطات و آمایش و پردازش اطلاعات و روشهای دورسنجی و پشتیبانی آنها وهمچنین
سیاستگذاری در زمینه توسعه امکانات و خدمات ارتباطی مذکور، هماهنگ باآخرین
پیشرفتهای علمی، تجربی و فناوری اطلاعات در جهان، درچارچوب سیاستهایکلی نظامبه
موجب این قانون نام وزارت پست و تلگراف و تلفن به «وزارت ارتباطات وفناوری
اطلاعات» تغییر مییابد و کلیه وظایف، اختیارات و مسؤولیتهای وزیر و وزارتپست و
تلگراف و تلفن به وزیر و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تفویض میگردد.
ماده 3 - وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات :
الف - تدوین سیاستها و ضوابط کلی در زمینه توسعه ارتباطات و فناوری اطلاعاتدر
چارچوب سیاستهای کلی نظام.
ب - سیاستگذاری و برنامهریزی کلان و هدایت و نظارت بر شبکههای پستی،پست بانک و
مخابراتی و فناوری اطلاعات کشور درچارچوب سیاستهای کلی نظام
ج - ایجاد، نگهداری، بهرهبرداری و توسعه شبکههای مادر پستی و مخابراتیکشور.
د - تنظیم، مدیریت و کنترل فضای فرکانسی کشور و تدوین مقررات و تصویبضوابط و
جداول و معیارهای استفاده بهینه از فرکانس و مدارهای ماهوارهای و نظارت وحاکمیت
بر طیف و جدول ملی فرکانس کشور.
هـ - به منظور تحقق حاکمیت دولت، ایجاد و حفظ شبکههای مادر مخابراتی،تنظیم فضای
فرکانسی کشور و تضمین استمرار ارائه خدمات پستی و مخابراتی به عهدهدولت خواهد
بود. به منظور جلوگیری از ضرر و زیان جامعه و تحقق رشد و توسعهاقتصادی کشور، بخش
غیردولتی در قلمرو شبکههای غیرمادر بخش مخابرات شبکههایمستقل و موازی پستی و
مخابراتی، با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران و حسب
مجوز هیأت وزیران اجازه فعالیت خواهند داشت.
و - نظارت کلان بر فعالیتهای بخش غیردولتی در امور مربوط به مخابرات، پست،پست
بانک، خدمات هوائی پیام و فناوری اطلاعات در چارچوب قوانین و مقررات و بارعایت
اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ز - صدور مجوز تأسیس و بهرهبرداری واحدهای ارائه خدمات پستی و مخابراتی وفناوری
اطلاعات در سطح کشور در چارچوب قوانین ومقررات و با رعایت اصل چهل وچهارم (44)
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
ح - طراحی و تدوین نظام ملی فناوری اطلاعات کشور.
ط - توسعه و ترویج ارتباطات و فناوری اطلاعات در کشور و تأمین زیرساختهایموردنیاز
آن به منظور دسترسی آحاد مردم به خدمات پایه ذیربط.
ی - حمایت از تحقیق و توسعه برای استفاده وسیعتر فناوری جدید در زمینهفناوری
اطلاعات و اشاعه فرهنگ کاربردی آنها.
ک - تدوین و پیشنهاد استانداردهای ملی مربوط به ارتباطات و فناوری اطلاعاتدر کشور
به مراجع ذیربط.
ل - اعمال استانداردها، ضوابط و نظامهای کنترل کیفی و تأیید نمونه تجهیزات(Type
Approvall) در ارائه خدمات و توسعه و بهرهبرداری از شبکههای مخابراتی، پستیو
فناوری اطلاعات در کشور.
م - فراهمنمودن زمینه مشارکت بخش غیردولتی در توسعه ارتباطات و فناوریاطلاعات.
ن - تدوین ضوابط حل اختلاف و تعیین اسناد موردقبول محاکم قضایی دراختلافات و
تخلفات مربوط به ارتباطات و فناوری اطلاعات و ارائه به دولت جهت طیمراحل قانونی.
س - عضویت در اتحادیهها و مجامع بینالمللی ارتباطی و فناوری اطلاعات بهنمایندگی
از سوی دولت و اهتمام به انجام تعهدات و قراردادهای بینالمللی و دوجانبهپستی و
پست بانک و مخابراتی و فناوری اطلاعات.
ع - تصویب سیاستها و هدایت امور مربوط به طرح و چاپ و انتشار تمبر و اوراقبهادار
پستی و صدور اجازه ورود و استفاده و ساخت ماشینهای نقش تمبر و اعمالنظارت بر
کلیه امور مربوط به آن.
ف - حفاظت و حراست و عدم ضبط و افشای انواع مراسلات و امانات پستی وهمچنین
مکالمات تلفنی و مبادلات شبکه اطلاع رسانی و اطلاعات مربوط به اشخاصحقیقی و حقوقی
طبق قانون.
ماده 4 - بهمنظور سیاستگذاری و تدوین راهبردهای ملی در قلمرو فناوریاطلاعات،
تدوین برنامههای میانمدت و بلندمدت برای توسعه پژوهشهای بنیادی وکاربردی در
قلمرو فناوری اطلاعات و همچنین گسترش کاربری فناوری اطلاعات وارتباطات در کشور و
برنامههای توسعه بخشهای مختلف، شورای عالی فناوری اطلاعاتبا استفاده از امکانات
و نیروی انسانی دفتر مدیریت و تجهیز منابع اطلاعات وزارتارتباطات و فناوری
اطلاعات و درچارچوب سیاستهای کلی نظام تشکیل میگردد.تصمیمات شورا با رعایت
سیاستهای کلی نظام درچارچوب قوانین و مقررات پس از تأییدرئیس جمهور توسط وزیر
ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ میگردد و مسؤولیت ونظارت بر حسن اجرای آن به
عهده وی خواهد بود.
الف - ریاست شورای عالی با رئیس جمهور بوده و در غیاب ایشان، معاون اول ویاین
وظیفه را بهعهده خواهد داشت.
ب - دبیرخانه شورای عالی در وزارت ارتباطات و فناوری با استفاده از امکانات
ونیروی انسانی دفتر مدیریت و تجهیز منابع اطلاعات وزارت مذکور تشکیل و دبیر
آنبهپیشنهاد وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و با حکم ریاست جمهور
منصوبمیشود.
ج - اساسنامه شورای عالی توسط وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و باهماهنگی
سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهدرسید.
د - سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور موظف است تشکیلات لازم متناسب بااهداف و
وظایف این شورای عالی را با هماهنگی دبیرخانه شورای عالی تهیه و تصویبنموده و
برای اعتبارات مربوط، ردیف مستقل درنظر بگیرد.
هـ - وظایف شورای عالی فناوری اطلاعات به شرح ذیل میباشد:
1 - تدوین اهداف کلان و راهبردی توسعه فناوری اطلاعات در کشور.
2 - سیاستگذاری و تدوین راهبردهای لازم برای گسترش بکارگیری فناوریاطلاعات در
زمینههای مختلف اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی.
3 - تمهید و تدوین نظام جامع فناوری اطلاعات و تعیین وظایف بخشهای مختلفکشور در
نظام جامع مذکور.
4 - تدوین مقررات و آییننامهها و ضوابط لازم برای قلمرو فناوری اطلاعات.
5 - تدوین برنامههای کلان پژوهش در جهت توسعه فناوری اطلاعات در کشور.
6 - تدوین برنامههای همکاریهای ارتباطات بینالمللی در قلمرو فناوریاطلاعات.
تبصره - کلیه موارد موضوع این بند پس از طی مراحل قانونی لازمالاجراست.
ماده 5 - کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات با استفاده از امکانات و نیروی
انسانیسازمان موضوع ماده (7) این قانون با اختیارات و وظایف ذیل تشکیل میگردد:
الف - اصلاح و تجدید ساختار بخشهای ارتباطی کشور.
ب - به منظور جلوگیری از ضرر و زیان جامعه و تحقق رشد و توسعه اقتصادیکشور، بخش
غیردولتی، در قلمرو شبکههای غیرمادر بخش مخابرات، شبکههای مستقلو موازی پستی و
مخابراتی با رعایت اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی جمهوریاسلامی ایران و حسب
مجوز هیأت وزیران اجازه فعالیت خواهند داشت.
ج - تعیین سیاست نرخگذاری بر کلیه خدمات در بخشهای مختلف ارتباطات وفناوری
اطلاعات و تصویب جداول تعرفهها و نرخهای کلیه خدمات ارتباطی درچارچوبقوانین و
مقررات کشور.
د - تدوین مقررات ارتباطی کشور در چارچوب قوانین و مقررات کشور و اعمال ونظارت
بر حسن اجرای آن.
هـ - سیاستگذاری درخصوص صدور مجوز فرکانس و تعیین و دریافت حقالامتیازصدور مجوز
درچارچوب قوانین و مقررات کشور.
و - تحقق اهداف موردنظر در بخش ارتباطات رادیوئی و رادیوآماتوری.
ماده 6 - کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات از افراد زیر با استفاده از
امکاناتمعاونت امور مخابراتی و اداره کل ارتباطات رادیویی تشکیل میگردد:
الف - وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات (رئیس).
ب - معاون وزیر و رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی (دبیر).
ج - نماینده سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور.
د - نماینده وزارت امور اقتصادی و دارائی.
هـ - سه نفر صاحبنظر مرتبط در امور ارتباطات و فناوری اطلاعات با پیشنهاد
وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات و تصویب هیأت وزیران.
تبصره - آییننامه اجرائی مربوط به وظایف و طرزکار کمیسیون ظرف مدت سه ماهپس از
تصویب این قانون به وسیله وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تهیه و پس ازتصویب
هیأت وزیران به موقع اجراء گذارده خواهد شد.
ماده 7 - درجهت اجرای مصوبات کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات و تحققاهداف موردنظر
در بخش ارتباطات رادیویی و ایفای وظایف، سازمان تنظیم مقررات وارتباطات رادیویی
وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از تجمیع معاونت امورمخابراتی وزارت
ارتباطات و فناوری اطلاعات و ادارهکل ارتباطات رادیویی با استفاده ازامکانات و
نیروی انسانی موجود تأسیس میشود و رئیس سازمان معاون وزیر خواهد بود.
تبصره 1 - دبیرخانه کمیسیون در سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی
بااستفاده از نیروی انسانی و امکانات سازمان مذکورتشکیل میگردد. دبیرخانه دارای
ردیفخاص اعتباری در بودجه سالانه کشور خواهد بود و تشکیلات آن با پیشنهاد
وزارتارتباطات و فناوری اطلاعات و تأیید سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور ظرف
مدت سهماه پس از تصویب این قانون تهیه و اعلام خواهد شد.
تبصره 2 - سازمان مذکور که وظایف و اختیارات حاکمیتی، نظارتی و اجرائیوزارت
ارتباطات و فناوری اطلاعات را در بخش تنظیم مقررات ارتباطی و ارتباطاترادیویی
ایفاء خواهد کرد دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و اعتباراتجاری و عمرانی
موردنیاز آن همه ساله از محل وجوه و اعتبارات عمومی زیر ردیفبودجه وزارت ارتباطات
و فناوری اطلاعات در لایحه بودجه سالانه کل کشور پیشبینی وتأمین خواهد شد.
تبصره 3 - اساسنامه سازمان مذکور حداکثر ظرف مدت شش ماه توسط وزارتارتباطات و
فناوری اطلاعات تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 8 - بهمنظور استفاده از فناوریهای فضایی و استفاده صلح آمیز از
فضایماورای جو و حفظ منافع ملی و بهرهبرداری منسجم از علوم و فناوری فضایی در
جهتتوسعه اقتصادی، فرهنگی، علمی و فناوری کشور، شورای عالی فضایی با ریاست
رئیسجمهور و با استفاده از امکانات و نیروی انسانی سازمان موضوع ماده (9) این
قانون تشکیلمیگردد. مصوبات شورا با رعایت سیاستهای کلی نظام درچارچوب قوانین و
مقررات پساز تأیید رئیس جمهور توسط وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات ابلاغ میگردد
و مسؤولیتنظارت بر حسن اجرای آن به عهده وی خواهد بود. وظایف و اختیارات شورای
عالیفضایی به شرح زیر خواهد بود.
الف - سیاستگذاری برای استفاده از فناوریهای فضایی در بخشهای امنیتی واستفاده
صلح آمیز از فضای ماورای جو، درچارچوب سیاستهای کلی نظام و رعایت قوانینو مقررات
کشور.
ب - سیاستگذاری ساخت و پرتاب و استفاده ماهوارههای ملی تحقیقاتیدرچارچوب
سیاستهای کلی نظام و رعایت قوانین و مقررات کشور.
ج - ایجاد هماهنگی لازم میان کلیه دستگاههای ذیربط.
د - ارائه پیشنهاد و تدوین برنامههای بلندمدت و میان مدت مربوط به امور
فضاییدستگاهها و سازمانهای دولتی و غیردولتی برای طی مراحل قانونی.
هـ - تصویب برنامههای بلند مدت و میان مدت در بخش فضایی کشور.
و - هدایت و حمایت از فعالیتهای بخش خصوصی و تعاونی در امر استفاده بهینهاز فضا.
ز - ارائه پیشنهاد درخصوص خط مشی همکاریهای منطقهای و بینالمللیدرمسائل فضایی
و تعیین مواضع دولت جمهوری اسلامی ایران در مجامع یاد شده بههیأت وزیران جهت طی
مراحل قانونی و درچارچوب سیاستهای کلی نظام.
تبصره 1 - اساسنامه شورای عالی فضایی توسط وزارت ارتباطات و فناوریاطلاعات و با
هماهنگی سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور تهیه و بهتصویبهیأتوزیران خواهد
رسید.
تبصره 2 - دبیرخانه شورای عالی در سازمان فضایی ایران با استفاده از امکانات
ونیروی انسانی مرکز سنجش از راه دور ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات
وادارهکل طرح و مهندسی و نصب ارتباطات ماهوارهای شرکت مخابرات ایران و اداره
کلنگهداری ارتباطات ماهوارهای شرکت مخابرات ایران تشکیل و رئیس سازمان
فضاییایران دبیر شورای عالی خواهد بود.
ماده 9 - به منظور انجام مصوبات شورای عالی فضایی کشور و امور مطالعاتی وپژوهشی
و طراحی و مهندسی و اجرا در زمینه فناوریهای خدمات فضایی و سنجش ازراه دور و
تقویت شبکههای ارتباطی و فناوری فضایی در داخل و خارج از کشور و تجمیعفعالیتهای
حاکمیتی مرکز سنجش از راه دور ایران و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات وبا
استفاده از امکانات و نیروی انسانی اداره کل طرح و مهندسی و نصب
ارتباطاتماهوارهای شرکت مخابرات ایران و اداره کل نگهداری ارتباطات ماهوارهای
شرکتمخابرات ایران و سازمان فضایی ایران وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری
اطلاعاتتشکیل میگردد.
سازمان مذکور دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و برابر اساسنامهخود اداره
خواهد شد و رئیس سازمان معاون وزیر خواهد بود.
اساسنامه سازمان مذکور ظرف مدت شش ماه توسط وزارت ارتباطات و فناوریاطلاعات تهیه
و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده 10 - هرکس به تمام یا قسمتی از امکانات، تأسیسات، تجهیزات ودستگاههای
ارتباطی مربوط به شبکههای عمومی پست، پست بانک، خدمات هوائی(پیام)، مخابرات،
اطلاع رسانی، مایکروویو، مراکز فرکانسی، خطوط انتقال مخابرات(کابلهای هوائی یا
زمینی یا نوری) و تجهیزات ماهوارهای و سنجش از راه دور اعم از دولتیو غیردولتی
که حسب استانداردهای لازم احداث شده است به هر نحوی صدمه واردنماید، به جبران
خسارت وارده به تأسیسات و تجهیزات مذکور ملزم میگردد.
ماده 11 - بهمنظور صیانت از منابع ملی، نیل به عدالت اجتماعی، توسعهارتباطات به
نقاط غیربرخوردار، بالابردن بازده ملی و بازده بخش، شفافسازی اقتصادیو بهبود
رفاه اجتماعی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات میتواند موارد زیر را به
اجراءگذارد :
الف - جابجائی اعتبار و درآمد بین شرکتهای مخابرات استانی و شرکت مخابراتایران و
کمک به استانهای غیربرخوردار با تأیید وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعاتدرچارچوب
سهم دولت و بر طبق ماده (19) اساسنامه شرکتهای مخابرات استانی و بند(الف) ماده
(125) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران عمل
میگردد.
ب - وجوه سرمایهگذاری شده در طرحهای مصوب شرکتهای مخابراتی (استانی وایران) و
پستی و دیگر مؤسسات، سازمانها و شرکتهای وابسته به وزارت ارتباطات وفناوری
اطلاعات و طرحهای عمرانی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از محلدرآمدها و منابع
داخلی خود آنها و یا از محل منابع داخلی شرکتهای مخابراتی به عنوانافزایش سرمایه
دولت و یا شرکت مخابرات ایران (حسب مورد ) منظور میگردد و مشمولماده (32) قانون
برنامه و بودجه مصوب 1351.12.5 نمیباشد.
ماده 12 - شرکتها و سازمانها و مراکز تابعه و وابسته به وزارت ارتباطات و
فناوریاطلاعات موظفند در موقع تهیه و تنظیم بودجه سالانه شرکت یا سازمان و یا
مرکز حداقلدو درصد (2%) از بودجه خود را جهت فعالیتهای تحقیقاتی و توسعه
فناوریهای نویندرزمینه ارتباطات و فناوری اطلاعات، در فصل تحقیقات پیشبینی و به
دولت جهت درجدر لایحه بودجه سالانه کل کشور ارائه نمایند.
ماده 13 - شرح وظایف تفصیلی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات حداکثرظرف شش ماه
پس از تصویب این قانون براساس مفاد این قانون و بندهای لازمالرعایهمندرج در ماده
(2) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوریاسلامی ایران و با
جهتگیری واگذاری وظایف اجرائی به بخش غیردولتی، حذف وظایفتکراری و غیرضروری و
انتقال وظایف قابل واگذاری به دیگر وزارتخانهها توسطوزارتخانه و سازمان ذیربط
به تفکیک وظایف ملی و استانی (واحد ستادی و واحداستانی) تنظیم و پس از تأیید
سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در حدود مقررات و بارعایت اصل یکصد و سی و سوم
(133) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بهتصویبهیأت وزیران میرسد.
ماده 14 - این قانون از زمان تصویب لازمالاجراء است و کلیه قوانین و
مقرراتمغایر با این قانون لغو میگردد.
اختیارات و وظایف مربوط به این وزارت مندرج در این قانون شامل محدودهوظایف و
اختیارات سازمان صدا و سیما و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایراننمیشود و قوانین
و مقررات مربوط به آنان به قوت خود باقی است.
قانون فوق مشتمل بر چهارده ماده و هفت تبصره در جلسه علنی روز چهارشنبه
مورخنوزدهم آذرماه یکهزار و سیصد و هشتاد و دو مجلس شورای اسلامی تصویب و در
تاریخ1382.9.19 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.
مهدی کروبی
رئیس مجلس شورای اسلامی