آیین نامه ستاد پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه
آییننامه ستاد پیشگیری و مدیریت بحران در
حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه
شماره : .17623ت 30409 ه¨
تاریخ : 1383.04.08
نهاد ریاست جمهوری
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1383.4.7 به استناد اصول (134) و (138) قانون اساسی
جمهوری اسلامیایران، به منظور هماهنگی اجرایی کلیه دستگاهها و اعمال مدیریت عالی
مؤثر بحران در هنگام وقوع حوادث وسوانح غیرمترقبه، آییننامه ستاد پیشگیری و
مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه را به شرح زیرتصویب نمود:
آییننامه ستاد پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه
ماده 1 ـ ستاد پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه که در این
آییننامه به اختصار" ستاد" نامیده میشود، به ریاست معاون اول رییس جمهور با
عضویت وزرای کشور، مسکن و شهرسازی، دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح، رییس ستاد کل
نیروهای مسلح، رؤسای سازمانهای مدیریت و برنامهریزی کشور، صدا وسیمای جمهوری
اسلامی ایران، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و دو نفر متخصص به انتخاب
رییسستاد تشکیل میگردد.
تبصره ـ از وزیر یا وزرای ذیربط یا رییس سازمانهای مستقل، حسب مورد در جلسات
دعوت بهعمل خواهدآمد.
ماده 2 ـ وظایف ستاد به شرح زیر است:
الف ـ تعیین وظایف دقیق و نقش وزارتخانهها و سازمانهای دولتی، نهادهای عمومی
غیردولتی، سازمانها وشرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و سازمان
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و رسانههایگروهی و تشکلهای مدنی و مردمی و
هماهنگی جهت ایجاد آمادگی، پیشبینی، پیشگیری و آموزش مردم وچگونگی تأمین منابع
مالی و تدارکاتی و سایر امور مربوط و نیز تصویب آییننامهها و ضوابط اجرایی موارد
یادشده.ب ـ تصویب قاعدههای دریافت سریع اطلاعات مربوط به حوادث و سوانح
غیرمترقبه (بحران) و چارچوبهایاطلاعرسانی سریع و تسهیل شده در این موارد.
ج ـ اطلاعگیری سریع در کلیه موارد وقوع یا محتملالوقوع بودن حوادث و سوانح
غیرمترقبه داخل بحران ومشخص کردن نحوه اطلاعرسانی به مسؤولان حکومتی، دولتی،
رسانهها و جامعه.
د ـ تصویب درجهبندی بحرانها در زمینه انواع حوادث و سوانح غیرمترقبه.
ه¨ ـ اتخاذ تصمیم درباره اقدامات احتیاطی پس از دریافت اطلاعات مبنی بر احتمال
وقوع حوادث غیرمترقبه( بحران).
و ـ تشخیص حالت اضطرار در موقع بحران توسط ستاد و اعلام وضعیت بحران در سطح ملی و
تشخیصضرورت درخواست کمکهای مردمی داخلی و کمکهای خارجی و هماهنگیهای لازم.
ز ـ اعلام فاجعه ملی توسط رییس ستاد.
ح ـ تعیین فرماندهی عملیات مقابله با بحران ملی در موارد ضرورت متناسب با شرایط
بحران و ابلاغ به کلیهدستگاههای دولتی و حکومتی، نهادهای عمومی غیردولتی،
سازمانها و شرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزمذکر نام است، نیروهای نظامی و
انتظامی.
ط ـ راهبری عالی و نظارت و ارزیابی عملکرد مدیریت بحران، ستاد حوادث و سوانح
غیرمترقبه و حسن اجرایطرح جامع امداد و نجات کشور.
ظ ـ تصویب سیاستهای تبلیغاتی و تعیین چگونگی برنامههای تبلیغاتی و اطلاعرسانی
سازمان صدا و سیمایجمهوری اسلامی ایران و سایر رسانههای گروهی و نقش آنها قبل از
وقوع بحران و یا در شرایط بحران.
تبصره 1 ـ اختیاراتی که در قوانین در موارد یادشده بهعهده هیأت وزیران محول شده
است (از جمله ماده(44) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری
اسلامی ایران ـ مصوب 1379 ـ و ماده(10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ
مصوب 1380 ـ و قانون تشکیل کمیته ملی کاهش اثرات بلایایطبیعی و سایر قوانین) بر
اساس اصل (138) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به وزرای عضو ستاد تفویضمیشود.
ملاک اعتبار مصوبات موافقت اکثریت وزرای عضو ستاد است که در صورت تأیید رییس جمهور
با رعایتماده (19) آییننامه داخلی هیأت دولت قابل ابلاغ میباشند.
تبصره 2 ـ معاون اول رییس جمهور و رییس ستاد بنا به پیشنهاد رییس جمهور به عنوان
نماینده ویژه موضوعاصل (127) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و نیز نماینده رییس
جمهور در اصل (126) قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران (درخصوص امور اداری و
استخدامی و برنامه و بودجه مربوط به وظایف ستاد) تعیینمیگردد. همچنین رییس ستاد و
در غیاب وی قائممقام رییس ستاد که توسط رییس ستاد تعیین میشود، میتواند درموارد
اضطرار و عدم امکان تشکیل به موقع ستاد رأساً تصمیمات اجرایی مربوط به موارد موضوع
این ماده را اتخاذنماید.
تبصره 3 ـ قائممقام رییس ستاد همتراز مقامات موضوع بند (ج) تبصره (2) ماده (1)
قانون نظام هماهنگپرداخت کارکنان دولت ـ مصوب 1370 ـ میباشد.
ماده 3 ـ تصمیمات ستاد و رییس ستاد در چارچوب وظایف مندرج در ماده (2) این
آییننامه برای کلیهدستگاههای دولتی و دستگاههای تحت پوشش قوای سهگانه و مؤسساتی
که شمول قوانین و مقررات بر آنها مستلزمذکر نام است و نیز مؤسسات عمومی غیردولتی
(از جمله دستگاههای تحت نظر مقام معظم رهبری) و نیروهایمسلح با عنایت به اذن
فرماندهی کل قوا موضوع نامه شماره 1.7146 مورخ 1383.3.31 دفتر مقام معظم
رهبریلازمالاجرا خواهد بود.
ماده 4 ـ مسؤولیت پیگیری تصمیمات ستاد برعهده رییس ستاد و دبیرخانه آن است.
ماده 5 ـ دستگاهها و سازمانها و مقامات مسؤول در زمینه حوادث و سوانح غیرمترقبه
(بحرانها) و ستادحوادث و سوانح غیرمترقبه موضوع ماده (6) طرح امداد و نجات کشور در
چارچوب وظایف و اختیارات طرحجامع امداد و نجات کشور، موضوع تصویبنامه شماره
.2282ت24412ه¨ مورخ 1382.1.23 و اصلاحاتبعدی آن به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
ماده 6 ـ دبیرخانه ستاد در نهاد ریاست جمهوری تشکیل میگردد. دبیر ستاد توسط معاون
اول رییس جمهورتعیین میشود و مسؤولیت دبیرخانه و اطلاعگیری و اطلاعرسانی فوری
در مورد بروز یا احتمال وقوع حوادثطبیعی و سوانح غیرمترقبه (بحران) را برعهده
خواهد داشت.
محمدرضا عارف - معاون اول رییسجمهور
حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه
شماره : .17623ت 30409 ه¨
تاریخ : 1383.04.08
نهاد ریاست جمهوری
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1383.4.7 به استناد اصول (134) و (138) قانون اساسی
جمهوری اسلامیایران، به منظور هماهنگی اجرایی کلیه دستگاهها و اعمال مدیریت عالی
مؤثر بحران در هنگام وقوع حوادث وسوانح غیرمترقبه، آییننامه ستاد پیشگیری و
مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه را به شرح زیرتصویب نمود:
آییننامه ستاد پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه
ماده 1 ـ ستاد پیشگیری و مدیریت بحران در حوادث طبیعی و سوانح غیرمترقبه که در این
آییننامه به اختصار" ستاد" نامیده میشود، به ریاست معاون اول رییس جمهور با
عضویت وزرای کشور، مسکن و شهرسازی، دفاع وپشتیبانی نیروهای مسلح، رییس ستاد کل
نیروهای مسلح، رؤسای سازمانهای مدیریت و برنامهریزی کشور، صدا وسیمای جمهوری
اسلامی ایران، جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران و دو نفر متخصص به انتخاب
رییسستاد تشکیل میگردد.
تبصره ـ از وزیر یا وزرای ذیربط یا رییس سازمانهای مستقل، حسب مورد در جلسات
دعوت بهعمل خواهدآمد.
ماده 2 ـ وظایف ستاد به شرح زیر است:
الف ـ تعیین وظایف دقیق و نقش وزارتخانهها و سازمانهای دولتی، نهادهای عمومی
غیردولتی، سازمانها وشرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است و سازمان
صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و رسانههایگروهی و تشکلهای مدنی و مردمی و
هماهنگی جهت ایجاد آمادگی، پیشبینی، پیشگیری و آموزش مردم وچگونگی تأمین منابع
مالی و تدارکاتی و سایر امور مربوط و نیز تصویب آییننامهها و ضوابط اجرایی موارد
یادشده.ب ـ تصویب قاعدههای دریافت سریع اطلاعات مربوط به حوادث و سوانح
غیرمترقبه (بحران) و چارچوبهایاطلاعرسانی سریع و تسهیل شده در این موارد.
ج ـ اطلاعگیری سریع در کلیه موارد وقوع یا محتملالوقوع بودن حوادث و سوانح
غیرمترقبه داخل بحران ومشخص کردن نحوه اطلاعرسانی به مسؤولان حکومتی، دولتی،
رسانهها و جامعه.
د ـ تصویب درجهبندی بحرانها در زمینه انواع حوادث و سوانح غیرمترقبه.
ه¨ ـ اتخاذ تصمیم درباره اقدامات احتیاطی پس از دریافت اطلاعات مبنی بر احتمال
وقوع حوادث غیرمترقبه( بحران).
و ـ تشخیص حالت اضطرار در موقع بحران توسط ستاد و اعلام وضعیت بحران در سطح ملی و
تشخیصضرورت درخواست کمکهای مردمی داخلی و کمکهای خارجی و هماهنگیهای لازم.
ز ـ اعلام فاجعه ملی توسط رییس ستاد.
ح ـ تعیین فرماندهی عملیات مقابله با بحران ملی در موارد ضرورت متناسب با شرایط
بحران و ابلاغ به کلیهدستگاههای دولتی و حکومتی، نهادهای عمومی غیردولتی،
سازمانها و شرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزمذکر نام است، نیروهای نظامی و
انتظامی.
ط ـ راهبری عالی و نظارت و ارزیابی عملکرد مدیریت بحران، ستاد حوادث و سوانح
غیرمترقبه و حسن اجرایطرح جامع امداد و نجات کشور.
ظ ـ تصویب سیاستهای تبلیغاتی و تعیین چگونگی برنامههای تبلیغاتی و اطلاعرسانی
سازمان صدا و سیمایجمهوری اسلامی ایران و سایر رسانههای گروهی و نقش آنها قبل از
وقوع بحران و یا در شرایط بحران.
تبصره 1 ـ اختیاراتی که در قوانین در موارد یادشده بهعهده هیأت وزیران محول شده
است (از جمله ماده(44) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری
اسلامی ایران ـ مصوب 1379 ـ و ماده(10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ
مصوب 1380 ـ و قانون تشکیل کمیته ملی کاهش اثرات بلایایطبیعی و سایر قوانین) بر
اساس اصل (138) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به وزرای عضو ستاد تفویضمیشود.
ملاک اعتبار مصوبات موافقت اکثریت وزرای عضو ستاد است که در صورت تأیید رییس جمهور
با رعایتماده (19) آییننامه داخلی هیأت دولت قابل ابلاغ میباشند.
تبصره 2 ـ معاون اول رییس جمهور و رییس ستاد بنا به پیشنهاد رییس جمهور به عنوان
نماینده ویژه موضوعاصل (127) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و نیز نماینده رییس
جمهور در اصل (126) قانون اساسیجمهوری اسلامی ایران (درخصوص امور اداری و
استخدامی و برنامه و بودجه مربوط به وظایف ستاد) تعیینمیگردد. همچنین رییس ستاد و
در غیاب وی قائممقام رییس ستاد که توسط رییس ستاد تعیین میشود، میتواند درموارد
اضطرار و عدم امکان تشکیل به موقع ستاد رأساً تصمیمات اجرایی مربوط به موارد موضوع
این ماده را اتخاذنماید.
تبصره 3 ـ قائممقام رییس ستاد همتراز مقامات موضوع بند (ج) تبصره (2) ماده (1)
قانون نظام هماهنگپرداخت کارکنان دولت ـ مصوب 1370 ـ میباشد.
ماده 3 ـ تصمیمات ستاد و رییس ستاد در چارچوب وظایف مندرج در ماده (2) این
آییننامه برای کلیهدستگاههای دولتی و دستگاههای تحت پوشش قوای سهگانه و مؤسساتی
که شمول قوانین و مقررات بر آنها مستلزمذکر نام است و نیز مؤسسات عمومی غیردولتی
(از جمله دستگاههای تحت نظر مقام معظم رهبری) و نیروهایمسلح با عنایت به اذن
فرماندهی کل قوا موضوع نامه شماره 1.7146 مورخ 1383.3.31 دفتر مقام معظم
رهبریلازمالاجرا خواهد بود.
ماده 4 ـ مسؤولیت پیگیری تصمیمات ستاد برعهده رییس ستاد و دبیرخانه آن است.
ماده 5 ـ دستگاهها و سازمانها و مقامات مسؤول در زمینه حوادث و سوانح غیرمترقبه
(بحرانها) و ستادحوادث و سوانح غیرمترقبه موضوع ماده (6) طرح امداد و نجات کشور در
چارچوب وظایف و اختیارات طرحجامع امداد و نجات کشور، موضوع تصویبنامه شماره
.2282ت24412ه¨ مورخ 1382.1.23 و اصلاحاتبعدی آن به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
ماده 6 ـ دبیرخانه ستاد در نهاد ریاست جمهوری تشکیل میگردد. دبیر ستاد توسط معاون
اول رییس جمهورتعیین میشود و مسؤولیت دبیرخانه و اطلاعگیری و اطلاعرسانی فوری
در مورد بروز یا احتمال وقوع حوادثطبیعی و سوانح غیرمترقبه (بحران) را برعهده
خواهد داشت.
محمدرضا عارف - معاون اول رییسجمهور