ابطال سطر آخر ماده 43 آییننامه اجرائی قانون رسیدگی به تخلفات اداری
تاریخ: 15/7/
1386
شماره دادنامه:
523
کلاسه پرونده: 84/778
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: خانم فاطمه عموزادی خلیلی.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال سطر آخر ماده 43 آییننامه اجرائی قانون رسیدگی به
تخلفات اداری.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، در ماده 11 قانون تخلفات به
صراحت تاکید شده مستخدمی که دارای بیش از 15 سال سابقه و 50 سال سن دارند، مستمری
به مستخدم یا وراث قانونی پرداخت میگردد و در قانون هیچگونه اشاره نشده، آیا در
زمان اخراج باید 50 سال باشند و یا بعداً به سن 50 سالگی رسیدهاند. در ماده 43
آییننامه اجرائی قید شده 50 سال سن در زمان صدور رأی، در صورتی که این مطلب در
ماده 11 قانون پیشبینی نشده و آییننامه خلاف قانون تنظیم گردیده است. لذا ابطال
سطر آخر ماده 43 آییننامه اجرائی بعد از کلمه 50 مورد تقاضا است. مدیرکل دفتر
امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 9910 مورخ 5/2/1385 مبادرت
به ارسال تصویر نامه شماره 200457/1604 مورخ 16/12/1384 سازمان مدیریت و
برنامهریزی کشور نمودهاند. در نامه دبیر هیأت عالی نظارت سازمان مدیریت و
برنامهریزی کشور به شماره 200457/1604 مورخ 16/12/84 آمده است: مطابق ماده 27
قانون رسیدگی به تخلفات اداری به صورت عام و قسمت مؤخر ماده 11 قانون رسیدگی به
تخلفات اداری به صورت خاص تهیه آییننامه اجرائی قانون مذکور به عهده سازمان امور
اداری و استخدامی کشور و تصویب آن به عهده هیأت وزیران محول شده است و هیأت وزیران
به شرح قسمت مؤخر ماده 43 آییننامه اجرایی قانون رسیدگی به تخلفات اداری مقرر
داشته است، ملاک 15 سال سابقه و 50 سال سن مربوط به زمان صدور رأی است. بنابراین
سطر آخر ماده 43 یاد شده با توجه به صراحت تجویز مقنن وضع شده است و از نظر منطقی
و فلسفه وضع و تصویب نیز قابل دفاع میباشد. چرا که هر محکوم علیهی به شرط حیات به
سن 50 سالگی خواهد رسید و بدین ترتیب، در صورت حذف عبارت – در زمان صدور رأی –
کلیه محکومان با رعایت دیگر جهات از مقرری ماده 11 قانون رسیدگی به تخلفات اداری
باید برخوردار شوند و در این صورت اهداف اعمال مجازات تحقق نخواهد یافت و مقنن با
ملاک قرار دادن 50 سال سن در زمان صدور رأی محکومیت با توجه به قادر به کار نبودن
اینگونه مستخدمان و برای معیشت خانواده آنان با وضع امتیاز خاص، قصد مساعدت بـه
آنها را داشته است وگرنه هیچگونه تکلیف و الزامی بـرای برقراری مقرری مـوضوع ماده
11 قانون و 43 آییننامه ندارد. هیأت عمومـی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با
حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و
انجام مشاوره با اکثریت آراء بـه شرح آتی مبادرت بـه صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
طبق ماده 11 قانون رسیدگی به تخلفات اداری مصوب 7/9/1372 «برای کارمندانی که با
حکم مراجع قضائی یا با رأی هیأتهای رسیدگی به تخلفات اداری یا هیأتهای بازسازی و
پاکسازی سابق محکوم به اخراج یا انفصال دائم از خدمات دولتی شده یا میشوند، در
صورت داشتن بیش از 15 سال سابقه خدمت و 50 سال سن، به تشخیص هیأتهای تجدیدنظر
رسیدگی به تخلفات اداری مربوط، برای معیشت خانواده آنان مقرری ماهانه که مبلغ آن
از حداقل حقوق کارمندان دولت تجاوز نکند برقرار میگردد. این مقرری از محل اعتبار
وزارتخانه یا مؤسسه مربوط پرداخت میشود و در صورت رفع ضرورت به تشخیص هیأت مزبور
قطع میشود. چگونگی اجرا و مدت آن طبق آییننامه اجرائی این قانون است.» نظر به
اینکه حکم مقنن مبین لزوم تحقق و اجتماع شرایط مقرر در ماده فوقالذکر از حیث
سابقه خدمت و سن مستخدم محکوم به اخراج یا انفصال دائم از خدمت دولت در تاریخ صدور
رأی مراجع ذیصلاح مذکور در آن ماده است، بنابراین قسمت اخیر ماده 43 آییننامه
اجرائی قانون فوق الاشعار مبنی بر اینکه «ملاک 15 سال سابقه و 50 سال سن مربوط به
زمان صدور رأی است» مغایرتی با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات هیأت وزیران
نمیباشد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد