تصویب آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری وتاریخی نهادهای عمومی و دولتی
تصویب آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری وتاریخی
نهادهای عمومی و دولتی
شماره : .50446ت25214ه
تاریخ : 1381.12.14
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وزارت امور اقتصادی و دارایی
هیأت وزیران درجلسه مورخ 1381.12.7 بنابه پیشنهاد شماره 1.15461 مورخ 1380.6.11
سازمانمیراث فرهنگی کشور و دراجرای بند (9 ) بخش فرهنگ، هنر و تربیت بدنی
راهکارهای اجرایی حوزه های بخشیقانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران، موضوع تصویب نامه شماره.49454 ت23269ه مورخ 1379.11.3 و به
استناد ماده (122) قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366 ،آیین نامه اموال فرهنگی،
هنری و تاریخی نهاد های عمومی و دولتی را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری وتاریخی نهادهای عمومی و دولتی
ماده 1 - اموال فرهنگی - تاریخی و هنری به اموالی گفته می شود که از نظر علمی ،
تاریخی ، فرهنگی ، باستانشناسی ، دیرین شناسی و هنری حائز اهمیت بوده و بیش از
یکصد سال از تاریخ ساخت یا ایجاد آن گذشتهباشد و به یکی از انواع زیر تعلق داشته
باشد:
الف اموال فرهنگی - تاریخی :
به اموالی اطلاق می شود که نشانگر تحول حیات و هویت فرهنگی تاریخی انسان یا وقوع
وقایع تاریخی در ادواریا دوره هایی خاص باشد و به نحوی از انحاء، گوشه ای از حرکت
تاریخی فرهنگی انسان را در مقیاس ملی یا منطقهای یا بین المللی نشان دهد یانشانگر
ظهور، حیات و انقراض تمدنهای تاریخی بوده و از محوطه های باستانی واقع درخشکی یا
بستر دریاها، در اثر حفاری علمی یا علل دیگر کشف شود.
تبصره آثار دیرین شناسی ، شامل مجموعه ها و نمونه های نادر جانور شناسی ،گیاه
شناسی، معدن شناسی ،انسان شناسی ، بقایای نباتی و جانوری ماقبل تاریخ و ترکیبات
نادر زمین شناسی در حکم اموال فرهنگی تاریخیمحسوب می شود.
ب - اموال تاریخی:
این اموال نشانگر وقوع وقایع تاریخی ، تاریخ علوم و فنون ، تاریخ نظامی واجتماعی
و همچنین زندگی رهبران ومشاهیر تاریخی ، علمی ، مذهبی ، فرهنگی و هنری می باشد.
ج - اموال فرهنگی:
به اموال منقولی اطلاق می شود که نشانگر وجوه مختلف زندگی انسان در دوره متاخر
تاریخی بوده و پژوهش درآنها موجب بازشناسی صورت تاریخی فرهنگی زندگی جوامع انسانی
می شود، از قبیل آثار مردم نگاری ، مردمشناسی ، فرهنگ و هنر بومی ، آرشیوهای صدا
و تصویر و تمبر و امثال آن.
د - اموال هنری :
به کلیه آثار هنری در رشته های مختلف هنرهای تجسمی اعم از هنرهای سنتی و بومی
یامعاصر ، ایرانی یا غیرایرانی، گفته می شود که ساخته مشاهیر هنرمندان رشته های
مختلف هنری بوده یا در تاریخ هنر، جزء آثار شاخصهنری محسوب شوند یا نشانگر آغاز
یا اوج سبک یا مکتب یا دوره هنری مشخص باشند.
ه- اموال مطالعاتی :
قطعه ای از یک اثرفرهنگی تاریخی یا هنری است که فاقد نقش کامل ، خط و حیثیت مستقل
فرهنگی بوده یا فاقدارزش حفاظتی باشد و صرفا از نظر تشخیص دوره تاریخی ، جنس و
ترکیب عناصر آن ارزش مطالعاتی داشته باشد.
و - اموال تقلبی و یاجعلی:
به اموالی گفته می شود که با سوء نیت از روی یک اثر تاریخی فرهنگی و هنری خاص
تقلید یا با استفاده از نقوش،خطوط و اشکال فرهنگی تاریخی در دوره معاصر ساخته شده
است.
تبصره 1 - تعیین تکلیف اموال مطالعاتی ، تقلبی و جعلی از نظر امحاء، نگهداری یا
واگذاری بلاعوض وفروش اموال مطالعاتی بر عهده بالاترین مقام دستگاه اجرایی خواهد
بود.
تبصره 2 - آثار متعلق به مشاهیر تاریخی فرهنگی و هنری و همچنین آثار نشانگر
رویدادهای مهم تاریخیمعاصر و همچنین آن دسته از آثار فرهنگی و هنری معاصر که
برابر دستورالعمل موضوع این آیین نامه درجه یک یادرجه دو تشخیص داده شود، صرف نظر
از قدمت آن، مشمول مقررات این آیین نامه خواهد بود.
ماده 2 - مجموعه اموال فرهنگی تاریخی یا هنری به اموالی اطلاق می شود که علاوه
بر ارزش فرهنگیتاریخی و هنری هر یک از آثار تشکیل دهنده آن، اجتماع آنها هویتی
مستقل ایجاد و ارزش و حیثیتی مضاعف بهوجود آورد.
ماده 3 - کلیه اموال فرهنگی تاریخی و هنری دولتی که در اختیار وزارتخانه ها و
سازمانها و موسسات دولتی وعمومی غیر دولتی و دستگاهها و موسسات آموزش عالی و
پژوهشی است، براساس فرمها و دفاتر مندرج در اینآیین نامه توسط دستگاه دارنده ثبت
و یک نسخه از آنها به سازمان میراث فرهنگی کشور و وزارت امور اقتصادی ودارایی
ارسال خواهد شد.
عدم انجام مفاد این ماده ، موجب پیگرد قانونی خواهد بود.
تبصره 1 - اموال فرهنگی تاریخی حاصل از حفاریهای علمی باستانشاسی حداکثر یک ماه
بعد از پایان فصلحفاری ، به واحد اداری ذیربط تحویل و مفاد این آیین نامه در مورد
آنها اعمال خواهد شد.
تبصره 2 - در مورد اموالی که به حکم مراجع ذیصلاح و تا صدور رای قطعی توقیف می
شوند، بر اساس بند(9 ) ماده (3) قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور و آیین
نامه اجرایی آن اقدام خواهد شد.
تبصره 3 - اموال فرهنگی تاریخی و هنری در اختیار شرکتهای دولتی ، نهادهای عمومی
غیر دولتی وشرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است نیز مشمول این
آیین نامه هستند.
تبصره 4 - تکالیف مقرر در این آیین نامه درمورد اموال موضوع تبصره ذیل ماده یک
توسط سازمان حفاظتمحیط زیست انجام شده و سازمان مذکور مسئولیت های قانونی مربوط
را برعهده دارد.
ماده 4 - دستگاههای مشمول این آیین نامه بر اساس دستورالعملهای صادره شده از سوی
سازمان میراثفرهنگی کشور ، نسبت به مرمت ، حفاظت ، پژوهش ، معرفی و ساماندهی
اطلاعاتی و کالبدی اموال تاریخی ،فرهنگی و هنری در اختیار خود اقدام خواهند کرد.
ماده 5 - سازمان میراث فرهنگی کشور مکلف است اقدامات اضطراری حفاظتی و مرمتی را
تعیین و بهدستگاه ذیربط ابلاغ و دستگاه اجرایی ذیربط مکلف است براساس نظرات
سازمان اقدام نماید.
ماده 6 - حفاظت و حراست از اموال موضوع این آیین نامه بر عهده دستگاه دارنده
اموال و نگهداری حسابآنها بر عهده وزارت امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
تبصره - در صورتی که اموال موضوع این آیین نامه به دلیل شرایط فیزیکی یا شیمیایی
خود اثر و یا در جریانمرمت به دلایل فنی از بین برود، اموال یاد شده پس از تایید
سازمان میراث فرهنگی کشور و با رعایت مقررات مربوطاز فهرست اموال دولتی خارج
خواهد شد.
ماده 7 - طبقه بندی ارزشی اموال فرهنگی تاریخی و هنری مشمول این آیین نامه (
آثار درجه یک درجه دودرجه سه مطالعاتی ) مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط
سازمان میراث فرهنگی کشور تهیه و ابلاغ خواهدشد.
نتایج حاصل از اجرای طرح مذکور پس از تصویب سازمان میراث فرهنگی کشور لازم الاجرا
خواهد بود.
تبصره - کلیه اموال فرهنگی - تاریخی و هنری از نظر اجرای مفاد این آیین نامه تا
انجام طرح طبقه بندیارزش فرهنگی تاریخی آنها ، در حکم آثار درجه دو و برای اجرای
مفاد ماده بیست این آیین نامه در حکم آثار درجهسه محسوب می شوند.
ماده 8 - سازمان میراث فرهنگی کشور موظف است دستورالعمل ساماندهی اطلاعاتی اموال
موضوع اینآیین نامه را به منظور تولید و ثبت اطلاعات پژوهشی ، حفاظتی ، کالبدی ،
مرمتی و اموالی هر اثر در قالب شناسنامهعمومی و تخصصی ، تدوین و به دستگاههای
ذیربط جهت اجرا ابلاغ نماید.
ماده 9 - سازمان میراث فرهنگی کشور دستورالعمل مرمت اموال موضوع این آیین نامه
را با توجه به طبقهبندی ارزش فرهنگی تاریخی ، نوع ، جنس ، قدمت، نوع و میزان آسیب
دیدگی اثر، تدوین و ابلاغ خواهد کرد.
تبصره - مرمت اضطراری اموال موضوع این آیین نامه از سوی دستگاه دارنده، در اسرع
وقت آغاز خواهد شد.
ماده 10 - سازمان میراث فرهنگی کشور دستورالعمل ساماندهی کالبدی اموال موضوع این
آییننامه را بهمنظور ایجاد شرایط علمی، فنی و امنیتی لازم برای بقای اثر در محل
و نحوه نگهداری آن، تدوین ابلاغ و بر اجرای آننظارت می نماید.
ماده 11 - کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه موظفند پس از ابلاغ دستورالعمل
های موضوع این آیین نامهنسبت به طبقه بندی ارزشی و ساماندهی اطلاعاتی و کالبدی
اموال تاریخی ، فرهنگی و هنری تحت اختیار خود ، بانظارت سازمان میراث فرهنگی کشور
اقدام نمایند.
ماده 12 - دستگاههای مشمول این آیین نامه موظفند در تنظیم بودجه سالانه خود
اعتبار مورد نیاز براینگهداری اموال موضوع این آیین نامه را متناسب با دستورالعمل
های ابلاغی تعیین و به مراجع ذیربط اعلام نمایند.
عدم پیش بینی و یا تخصیص اعتبار نافی وظایف دستگاههای مذکور نخواهد بود.
ماده 13 - مرمت اموال موضوع این آیین نامه بر عهده دستگاه دارنده آن خواهد بود.
دستگاههای مشمول این آیین نامه مکلفند ساختار تشکیلاتی مناسب را جهت ایجاد
آزمایشگاه یاکارگاهمرمت، حسب مورد پیش بینی و به سازمان مدیریت و برنامه ریزی
کشور پیشنهاد نمایند.
ماده 14 - کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه نسبت به تاسیس موزه تخصصی درخصوص
موضوعفعالیت خود اقدام خواهند کرد.
موزه های تخصصی تحت نظارت فنی سازمان میراث فرهنگی کشور خواهد بود.
ماده 15 - امین اموال فرهنگی تاریخی و هنری که مطابق آیین نامه اجرایی ماده 34
قانون محاسبات عمومیکشور منصوب خواهد شد، نباید غیر از وظیفه امین اموالی وظیفه
دیگری را برعهده داشته باشد و باید علاوه برصلاحیتهای اخلاقی و امانت داری ،
حداقل دارای مدرک کاردانی در رشته های مرتبط نیز باشد.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور، شغل امین
اموال و مزایایشغلی آن را تعریف و برای دستگاههای مشمول به تعداد مورد نیاز پست
امین اموال منظور خواهد کرد.
ماده 16 - امین اموال فرهنگی تاریخی و هنری علاوه بر انجام وظایف مقرر در قانون
محاسبات عمومی کشور، آیین نامه اموال دولتی و آیین نامه مربوط به شرایط و طرز
انتخاب و حدود وظایف و مسئولیتهای امین اموال وظایفزیر را بر عهده خواهد داشت:
الف - اجرای وظایف مقرر در طرحهای ساماندهی کالبدی و اطلاعاتی و سایر
دستورالعملهای موضوع اینآیین نامه در مورد اموال فرهنگی تاریخی و هنری.
ب - تنظیم فرمهای مربوط به وضعیت سلامت و وضعیت محل نگهداری اثر از نظر شرایط علمی
، فنی وامنیتیآن، موضوع دستورالعملهای این آیین نامه .
ج - انجام امور مقرر در دستورالعملهای موضوع این آیین نامه و همکاری با پژوهشگران
و ایجاد شرایط لازمبرای معرفی اثر.
د - مراقبت مستمر از آثار تحت ابوابجمعی و گزارش به موقع خطرات ناشی از شرایط
فیزیکی اثر، شرایط فنی وامنیتی محل نگهداری آن.
تبصره - امین اموال در صورت عدم رعایت مفاد این بند و تعدی و تفریط ، مسئول
جبران خسارت وارد شده بهاثر خواهد بود.
تشخیص این امر و تعیین میزان خسارات وارد شده بر عهده مرجع ذیصلاح قضائی و با
توجه به نظرکارشناسیسازمان میراث فرهنگی کشورخواهد بود.
ماده 17 - انتقال بلاعوض و امانی اموال موضوع این آیین نامه از یک وزارتخانه یا
موسسه یا شرکت دولتی بهیک وزارتخانه یا موسسه یا شرکت دولتی دیگر و موسسات و
نهادهای عمومی غیر دولتی با رعایت مواد مربوط ازقانون محاسبات عمومی کشور و با
رعایت شرایط ذیل انجام می شود:
الف - مفاد دستورالعملهای موضوع این آیین نامه در مورد اموال موضوع انتقال
قبلاانجام شده باشد.
ب - موافقت قبلی سازمان میراث فرهنگی کشور تحصیل شود.
ماده 18 - خرید اموال فرهنگی تاریخی و هنری از سوی دستگاههای مشمول این آیین
نامه بر اساس مقرراتعمومی ناظر به معاملات دستگاه خریدار انجام خواهد شد.
ضرورت خرید و قیمت کارشناسی اثر توسط هیأتی متشکل از دو نفر کارشناس خبره با
انتخاب دستگاهخریدار و یک نفر نماینده سازمان میراث فرهنگی کشور تعیین خواهد شد.
ماده 19 - حمل و نقل اموال موضوع این آیین نامه از نظر شرایط حفاظتی و امنیتی
تابع دستوالعملی خواهدبود که با توجه به ویژگیهای اموال مورد نظر از سوی سازمان
میراث فرهنگی کشور تعیین و ابلاغ خواهد شد ومسئولیت رعایت مفاد آن بر عهده دستگاه
دارنده اثر خواهد بود.
ماده 20 - اموال فرهنگی تاریخی و هنری که می تواند تحت ابوابجمعی هر یک از امنای
اموال فرهنگیتاریخی و هنری قرار گیرد، حداکثر ده هزار عدد اثر درجه 3 می باشد.
هر اثر درجه یک معادل دویست و هر اثر درجه 2 معادل بیست عدد اثر درجه 3 محسوب می
شود.
ماده 21 - خروج موقت اموال فرهنگی تاریخی و هنری درجه یک مشمول این آیین نامه
برای شرکت درنمایشگاههای خارج از کشور پس از تایید سازمان میراث فرهنگی کشور به
تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره - خروج موقت اموال تاریخی ، فرهنگی و هنری درجه دو و سه با موافقت سازمان
میراث فرهنگیکشور انجام خواهد شد.
ماده 22 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است با هماهنگی سازمان میراث
فرهنگی کشور ازمحل جابجایی پستهای بین دستگاهی نسبت به ایجاد پست امین اموال
فرهنگی تاریخی و بازرس اموال فرهنگیتاریخی و هنری دولتی اقدام نماید.
تبصره - استخدام نیروهای تخصصی کارشناسی ارشد و بالاتر در دستگاه اجرایی برای
اجرایدستورالعملهای موضوع این آیین نامه یا اشتغال در سمتهای امین اموال و بازرس
اموال فرهنگی با تایید کمیسیونیمرکب از نمایندگان دستگاه ذیربط، سازمان میراث
فرهنگی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور علاوه برسقف پستهای تخصصی مجاز
می باشد.
ماده 23 - حذف اموال موضوع این آیین نامه از فهرست اموال فرهنگی تاریخی و هنری
دولتی با رعایتموارد ذیل ، بر عهده هیأتی متشکل از نمایندگان وزارت امور اقتصادی
و دارایی ، سازمان میراث فرهنگی کشور ،دیوان محاسبات کشور و دستگاه دارنده آن می
باشد:
1 - در کلیه موارد سرقت ، فقدان و به طور کلی مواردی که از بین رفتن اموال به علت
وقوع تخلف اداری از جملهمفاد این آیین نامه یا جرایم عمومی صورت گرفته است ، حذف
اموال منوط به صدور حکم قضایی یا رای دیوانمحاسبات کشور وجبران خسارات وارد شده
به دولت می باشد.
2 - در مواردی که اموال موضوع این آیین نامه بر اثر حوادث ناگهانی از قبیل سیل،
زلزله ، جنگ و حوادث مشابهآن از بین برود، با گواهی بالاترین مقام دستگاه اجرایی
مبنی بر فقدان قصور و مسامحه از سوی مسئولان نگهداریاثر، موضوع در هیأت یاد شده
مطرح خواهد شد.
3 - هیأت مزبور با بررسی جوانب امر و با توجه به نظر کارشناسی سازمان میراث فرهنگی
کشور و اقداماتانجام یافته از سوی دستگاه ذیربط و حکم صادرشده از مرجع قضایی یا
اداری ذیصلاح، تصمیم می گیرد.
تبصره 1 - حذف اموال موضوع این آیین نامه از فهرست اموال دولتی پس از تایید
نماینده سازمان میسر خواهدشد.
تبصره 2 - در صورتی که هیأت در جریان رسیدگی ، به تخلف اداری یا وقوع جرایم عمومی
برخورد نماید،موضوع را به مراجع ذیصلاح اداری و قضایی منعکس و تا صدور رای نهایی
پیگیری خواهد کرد.
ماده 24 - سازمان میراث فرهنگی کشور مسئول نظارت برحسن اجرای این آیین نامه بوده
و در موارد تخلف، مراتب به بالاترین مقام دستگاه اجرایی منعکس خواهد شد.
محمدرضا عارف - معاون اول رییسجمهور
نهادهای عمومی و دولتی
شماره : .50446ت25214ه
تاریخ : 1381.12.14
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وزارت امور اقتصادی و دارایی
هیأت وزیران درجلسه مورخ 1381.12.7 بنابه پیشنهاد شماره 1.15461 مورخ 1380.6.11
سازمانمیراث فرهنگی کشور و دراجرای بند (9 ) بخش فرهنگ، هنر و تربیت بدنی
راهکارهای اجرایی حوزه های بخشیقانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران، موضوع تصویب نامه شماره.49454 ت23269ه مورخ 1379.11.3 و به
استناد ماده (122) قانون محاسبات عمومی کشور مصوب 1366 ،آیین نامه اموال فرهنگی،
هنری و تاریخی نهاد های عمومی و دولتی را به شرح زیر تصویب نمود:
آیین نامه اموال فرهنگی ، هنری وتاریخی نهادهای عمومی و دولتی
ماده 1 - اموال فرهنگی - تاریخی و هنری به اموالی گفته می شود که از نظر علمی ،
تاریخی ، فرهنگی ، باستانشناسی ، دیرین شناسی و هنری حائز اهمیت بوده و بیش از
یکصد سال از تاریخ ساخت یا ایجاد آن گذشتهباشد و به یکی از انواع زیر تعلق داشته
باشد:
الف اموال فرهنگی - تاریخی :
به اموالی اطلاق می شود که نشانگر تحول حیات و هویت فرهنگی تاریخی انسان یا وقوع
وقایع تاریخی در ادواریا دوره هایی خاص باشد و به نحوی از انحاء، گوشه ای از حرکت
تاریخی فرهنگی انسان را در مقیاس ملی یا منطقهای یا بین المللی نشان دهد یانشانگر
ظهور، حیات و انقراض تمدنهای تاریخی بوده و از محوطه های باستانی واقع درخشکی یا
بستر دریاها، در اثر حفاری علمی یا علل دیگر کشف شود.
تبصره آثار دیرین شناسی ، شامل مجموعه ها و نمونه های نادر جانور شناسی ،گیاه
شناسی، معدن شناسی ،انسان شناسی ، بقایای نباتی و جانوری ماقبل تاریخ و ترکیبات
نادر زمین شناسی در حکم اموال فرهنگی تاریخیمحسوب می شود.
ب - اموال تاریخی:
این اموال نشانگر وقوع وقایع تاریخی ، تاریخ علوم و فنون ، تاریخ نظامی واجتماعی
و همچنین زندگی رهبران ومشاهیر تاریخی ، علمی ، مذهبی ، فرهنگی و هنری می باشد.
ج - اموال فرهنگی:
به اموال منقولی اطلاق می شود که نشانگر وجوه مختلف زندگی انسان در دوره متاخر
تاریخی بوده و پژوهش درآنها موجب بازشناسی صورت تاریخی فرهنگی زندگی جوامع انسانی
می شود، از قبیل آثار مردم نگاری ، مردمشناسی ، فرهنگ و هنر بومی ، آرشیوهای صدا
و تصویر و تمبر و امثال آن.
د - اموال هنری :
به کلیه آثار هنری در رشته های مختلف هنرهای تجسمی اعم از هنرهای سنتی و بومی
یامعاصر ، ایرانی یا غیرایرانی، گفته می شود که ساخته مشاهیر هنرمندان رشته های
مختلف هنری بوده یا در تاریخ هنر، جزء آثار شاخصهنری محسوب شوند یا نشانگر آغاز
یا اوج سبک یا مکتب یا دوره هنری مشخص باشند.
ه- اموال مطالعاتی :
قطعه ای از یک اثرفرهنگی تاریخی یا هنری است که فاقد نقش کامل ، خط و حیثیت مستقل
فرهنگی بوده یا فاقدارزش حفاظتی باشد و صرفا از نظر تشخیص دوره تاریخی ، جنس و
ترکیب عناصر آن ارزش مطالعاتی داشته باشد.
و - اموال تقلبی و یاجعلی:
به اموالی گفته می شود که با سوء نیت از روی یک اثر تاریخی فرهنگی و هنری خاص
تقلید یا با استفاده از نقوش،خطوط و اشکال فرهنگی تاریخی در دوره معاصر ساخته شده
است.
تبصره 1 - تعیین تکلیف اموال مطالعاتی ، تقلبی و جعلی از نظر امحاء، نگهداری یا
واگذاری بلاعوض وفروش اموال مطالعاتی بر عهده بالاترین مقام دستگاه اجرایی خواهد
بود.
تبصره 2 - آثار متعلق به مشاهیر تاریخی فرهنگی و هنری و همچنین آثار نشانگر
رویدادهای مهم تاریخیمعاصر و همچنین آن دسته از آثار فرهنگی و هنری معاصر که
برابر دستورالعمل موضوع این آیین نامه درجه یک یادرجه دو تشخیص داده شود، صرف نظر
از قدمت آن، مشمول مقررات این آیین نامه خواهد بود.
ماده 2 - مجموعه اموال فرهنگی تاریخی یا هنری به اموالی اطلاق می شود که علاوه
بر ارزش فرهنگیتاریخی و هنری هر یک از آثار تشکیل دهنده آن، اجتماع آنها هویتی
مستقل ایجاد و ارزش و حیثیتی مضاعف بهوجود آورد.
ماده 3 - کلیه اموال فرهنگی تاریخی و هنری دولتی که در اختیار وزارتخانه ها و
سازمانها و موسسات دولتی وعمومی غیر دولتی و دستگاهها و موسسات آموزش عالی و
پژوهشی است، براساس فرمها و دفاتر مندرج در اینآیین نامه توسط دستگاه دارنده ثبت
و یک نسخه از آنها به سازمان میراث فرهنگی کشور و وزارت امور اقتصادی ودارایی
ارسال خواهد شد.
عدم انجام مفاد این ماده ، موجب پیگرد قانونی خواهد بود.
تبصره 1 - اموال فرهنگی تاریخی حاصل از حفاریهای علمی باستانشاسی حداکثر یک ماه
بعد از پایان فصلحفاری ، به واحد اداری ذیربط تحویل و مفاد این آیین نامه در مورد
آنها اعمال خواهد شد.
تبصره 2 - در مورد اموالی که به حکم مراجع ذیصلاح و تا صدور رای قطعی توقیف می
شوند، بر اساس بند(9 ) ماده (3) قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور و آیین
نامه اجرایی آن اقدام خواهد شد.
تبصره 3 - اموال فرهنگی تاریخی و هنری در اختیار شرکتهای دولتی ، نهادهای عمومی
غیر دولتی وشرکتهایی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر نام است نیز مشمول این
آیین نامه هستند.
تبصره 4 - تکالیف مقرر در این آیین نامه درمورد اموال موضوع تبصره ذیل ماده یک
توسط سازمان حفاظتمحیط زیست انجام شده و سازمان مذکور مسئولیت های قانونی مربوط
را برعهده دارد.
ماده 4 - دستگاههای مشمول این آیین نامه بر اساس دستورالعملهای صادره شده از سوی
سازمان میراثفرهنگی کشور ، نسبت به مرمت ، حفاظت ، پژوهش ، معرفی و ساماندهی
اطلاعاتی و کالبدی اموال تاریخی ،فرهنگی و هنری در اختیار خود اقدام خواهند کرد.
ماده 5 - سازمان میراث فرهنگی کشور مکلف است اقدامات اضطراری حفاظتی و مرمتی را
تعیین و بهدستگاه ذیربط ابلاغ و دستگاه اجرایی ذیربط مکلف است براساس نظرات
سازمان اقدام نماید.
ماده 6 - حفاظت و حراست از اموال موضوع این آیین نامه بر عهده دستگاه دارنده
اموال و نگهداری حسابآنها بر عهده وزارت امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
تبصره - در صورتی که اموال موضوع این آیین نامه به دلیل شرایط فیزیکی یا شیمیایی
خود اثر و یا در جریانمرمت به دلایل فنی از بین برود، اموال یاد شده پس از تایید
سازمان میراث فرهنگی کشور و با رعایت مقررات مربوطاز فهرست اموال دولتی خارج
خواهد شد.
ماده 7 - طبقه بندی ارزشی اموال فرهنگی تاریخی و هنری مشمول این آیین نامه (
آثار درجه یک درجه دودرجه سه مطالعاتی ) مطابق دستورالعملی خواهد بود که توسط
سازمان میراث فرهنگی کشور تهیه و ابلاغ خواهدشد.
نتایج حاصل از اجرای طرح مذکور پس از تصویب سازمان میراث فرهنگی کشور لازم الاجرا
خواهد بود.
تبصره - کلیه اموال فرهنگی - تاریخی و هنری از نظر اجرای مفاد این آیین نامه تا
انجام طرح طبقه بندیارزش فرهنگی تاریخی آنها ، در حکم آثار درجه دو و برای اجرای
مفاد ماده بیست این آیین نامه در حکم آثار درجهسه محسوب می شوند.
ماده 8 - سازمان میراث فرهنگی کشور موظف است دستورالعمل ساماندهی اطلاعاتی اموال
موضوع اینآیین نامه را به منظور تولید و ثبت اطلاعات پژوهشی ، حفاظتی ، کالبدی ،
مرمتی و اموالی هر اثر در قالب شناسنامهعمومی و تخصصی ، تدوین و به دستگاههای
ذیربط جهت اجرا ابلاغ نماید.
ماده 9 - سازمان میراث فرهنگی کشور دستورالعمل مرمت اموال موضوع این آیین نامه
را با توجه به طبقهبندی ارزش فرهنگی تاریخی ، نوع ، جنس ، قدمت، نوع و میزان آسیب
دیدگی اثر، تدوین و ابلاغ خواهد کرد.
تبصره - مرمت اضطراری اموال موضوع این آیین نامه از سوی دستگاه دارنده، در اسرع
وقت آغاز خواهد شد.
ماده 10 - سازمان میراث فرهنگی کشور دستورالعمل ساماندهی کالبدی اموال موضوع این
آییننامه را بهمنظور ایجاد شرایط علمی، فنی و امنیتی لازم برای بقای اثر در محل
و نحوه نگهداری آن، تدوین ابلاغ و بر اجرای آننظارت می نماید.
ماده 11 - کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه موظفند پس از ابلاغ دستورالعمل
های موضوع این آیین نامهنسبت به طبقه بندی ارزشی و ساماندهی اطلاعاتی و کالبدی
اموال تاریخی ، فرهنگی و هنری تحت اختیار خود ، بانظارت سازمان میراث فرهنگی کشور
اقدام نمایند.
ماده 12 - دستگاههای مشمول این آیین نامه موظفند در تنظیم بودجه سالانه خود
اعتبار مورد نیاز براینگهداری اموال موضوع این آیین نامه را متناسب با دستورالعمل
های ابلاغی تعیین و به مراجع ذیربط اعلام نمایند.
عدم پیش بینی و یا تخصیص اعتبار نافی وظایف دستگاههای مذکور نخواهد بود.
ماده 13 - مرمت اموال موضوع این آیین نامه بر عهده دستگاه دارنده آن خواهد بود.
دستگاههای مشمول این آیین نامه مکلفند ساختار تشکیلاتی مناسب را جهت ایجاد
آزمایشگاه یاکارگاهمرمت، حسب مورد پیش بینی و به سازمان مدیریت و برنامه ریزی
کشور پیشنهاد نمایند.
ماده 14 - کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه نسبت به تاسیس موزه تخصصی درخصوص
موضوعفعالیت خود اقدام خواهند کرد.
موزه های تخصصی تحت نظارت فنی سازمان میراث فرهنگی کشور خواهد بود.
ماده 15 - امین اموال فرهنگی تاریخی و هنری که مطابق آیین نامه اجرایی ماده 34
قانون محاسبات عمومیکشور منصوب خواهد شد، نباید غیر از وظیفه امین اموالی وظیفه
دیگری را برعهده داشته باشد و باید علاوه برصلاحیتهای اخلاقی و امانت داری ،
حداقل دارای مدرک کاردانی در رشته های مرتبط نیز باشد.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با هماهنگی سازمان میراث فرهنگی کشور، شغل امین
اموال و مزایایشغلی آن را تعریف و برای دستگاههای مشمول به تعداد مورد نیاز پست
امین اموال منظور خواهد کرد.
ماده 16 - امین اموال فرهنگی تاریخی و هنری علاوه بر انجام وظایف مقرر در قانون
محاسبات عمومی کشور، آیین نامه اموال دولتی و آیین نامه مربوط به شرایط و طرز
انتخاب و حدود وظایف و مسئولیتهای امین اموال وظایفزیر را بر عهده خواهد داشت:
الف - اجرای وظایف مقرر در طرحهای ساماندهی کالبدی و اطلاعاتی و سایر
دستورالعملهای موضوع اینآیین نامه در مورد اموال فرهنگی تاریخی و هنری.
ب - تنظیم فرمهای مربوط به وضعیت سلامت و وضعیت محل نگهداری اثر از نظر شرایط علمی
، فنی وامنیتیآن، موضوع دستورالعملهای این آیین نامه .
ج - انجام امور مقرر در دستورالعملهای موضوع این آیین نامه و همکاری با پژوهشگران
و ایجاد شرایط لازمبرای معرفی اثر.
د - مراقبت مستمر از آثار تحت ابوابجمعی و گزارش به موقع خطرات ناشی از شرایط
فیزیکی اثر، شرایط فنی وامنیتی محل نگهداری آن.
تبصره - امین اموال در صورت عدم رعایت مفاد این بند و تعدی و تفریط ، مسئول
جبران خسارت وارد شده بهاثر خواهد بود.
تشخیص این امر و تعیین میزان خسارات وارد شده بر عهده مرجع ذیصلاح قضائی و با
توجه به نظرکارشناسیسازمان میراث فرهنگی کشورخواهد بود.
ماده 17 - انتقال بلاعوض و امانی اموال موضوع این آیین نامه از یک وزارتخانه یا
موسسه یا شرکت دولتی بهیک وزارتخانه یا موسسه یا شرکت دولتی دیگر و موسسات و
نهادهای عمومی غیر دولتی با رعایت مواد مربوط ازقانون محاسبات عمومی کشور و با
رعایت شرایط ذیل انجام می شود:
الف - مفاد دستورالعملهای موضوع این آیین نامه در مورد اموال موضوع انتقال
قبلاانجام شده باشد.
ب - موافقت قبلی سازمان میراث فرهنگی کشور تحصیل شود.
ماده 18 - خرید اموال فرهنگی تاریخی و هنری از سوی دستگاههای مشمول این آیین
نامه بر اساس مقرراتعمومی ناظر به معاملات دستگاه خریدار انجام خواهد شد.
ضرورت خرید و قیمت کارشناسی اثر توسط هیأتی متشکل از دو نفر کارشناس خبره با
انتخاب دستگاهخریدار و یک نفر نماینده سازمان میراث فرهنگی کشور تعیین خواهد شد.
ماده 19 - حمل و نقل اموال موضوع این آیین نامه از نظر شرایط حفاظتی و امنیتی
تابع دستوالعملی خواهدبود که با توجه به ویژگیهای اموال مورد نظر از سوی سازمان
میراث فرهنگی کشور تعیین و ابلاغ خواهد شد ومسئولیت رعایت مفاد آن بر عهده دستگاه
دارنده اثر خواهد بود.
ماده 20 - اموال فرهنگی تاریخی و هنری که می تواند تحت ابوابجمعی هر یک از امنای
اموال فرهنگیتاریخی و هنری قرار گیرد، حداکثر ده هزار عدد اثر درجه 3 می باشد.
هر اثر درجه یک معادل دویست و هر اثر درجه 2 معادل بیست عدد اثر درجه 3 محسوب می
شود.
ماده 21 - خروج موقت اموال فرهنگی تاریخی و هنری درجه یک مشمول این آیین نامه
برای شرکت درنمایشگاههای خارج از کشور پس از تایید سازمان میراث فرهنگی کشور به
تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
تبصره - خروج موقت اموال تاریخی ، فرهنگی و هنری درجه دو و سه با موافقت سازمان
میراث فرهنگیکشور انجام خواهد شد.
ماده 22 - سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور موظف است با هماهنگی سازمان میراث
فرهنگی کشور ازمحل جابجایی پستهای بین دستگاهی نسبت به ایجاد پست امین اموال
فرهنگی تاریخی و بازرس اموال فرهنگیتاریخی و هنری دولتی اقدام نماید.
تبصره - استخدام نیروهای تخصصی کارشناسی ارشد و بالاتر در دستگاه اجرایی برای
اجرایدستورالعملهای موضوع این آیین نامه یا اشتغال در سمتهای امین اموال و بازرس
اموال فرهنگی با تایید کمیسیونیمرکب از نمایندگان دستگاه ذیربط، سازمان میراث
فرهنگی کشور و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور علاوه برسقف پستهای تخصصی مجاز
می باشد.
ماده 23 - حذف اموال موضوع این آیین نامه از فهرست اموال فرهنگی تاریخی و هنری
دولتی با رعایتموارد ذیل ، بر عهده هیأتی متشکل از نمایندگان وزارت امور اقتصادی
و دارایی ، سازمان میراث فرهنگی کشور ،دیوان محاسبات کشور و دستگاه دارنده آن می
باشد:
1 - در کلیه موارد سرقت ، فقدان و به طور کلی مواردی که از بین رفتن اموال به علت
وقوع تخلف اداری از جملهمفاد این آیین نامه یا جرایم عمومی صورت گرفته است ، حذف
اموال منوط به صدور حکم قضایی یا رای دیوانمحاسبات کشور وجبران خسارات وارد شده
به دولت می باشد.
2 - در مواردی که اموال موضوع این آیین نامه بر اثر حوادث ناگهانی از قبیل سیل،
زلزله ، جنگ و حوادث مشابهآن از بین برود، با گواهی بالاترین مقام دستگاه اجرایی
مبنی بر فقدان قصور و مسامحه از سوی مسئولان نگهداریاثر، موضوع در هیأت یاد شده
مطرح خواهد شد.
3 - هیأت مزبور با بررسی جوانب امر و با توجه به نظر کارشناسی سازمان میراث فرهنگی
کشور و اقداماتانجام یافته از سوی دستگاه ذیربط و حکم صادرشده از مرجع قضایی یا
اداری ذیصلاح، تصمیم می گیرد.
تبصره 1 - حذف اموال موضوع این آیین نامه از فهرست اموال دولتی پس از تایید
نماینده سازمان میسر خواهدشد.
تبصره 2 - در صورتی که هیأت در جریان رسیدگی ، به تخلف اداری یا وقوع جرایم عمومی
برخورد نماید،موضوع را به مراجع ذیصلاح اداری و قضایی منعکس و تا صدور رای نهایی
پیگیری خواهد کرد.
ماده 24 - سازمان میراث فرهنگی کشور مسئول نظارت برحسن اجرای این آیین نامه بوده
و در موارد تخلف، مراتب به بالاترین مقام دستگاه اجرایی منعکس خواهد شد.
محمدرضا عارف - معاون اول رییسجمهور