ضوابط ناظر بر فعالیت نشریات دانشگاهی
ضوابط ناظر بر فعالیت نشریات دانشگاهی
مصوب جلسه 540 مورخ 26/3/1383 شورای عالی انقلاب فرهنگی
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسة 540 مورخ 26/3/1383 به منظور ضابطهمند نمودن
فعالیتهای نشریات دانشگاهی و در راستای نهادینه کردن حقوق این نشریات ضوابط ناظر
بر فعالیت نشریات دانشگاهی را به شرح ذیل تصویب کرد:
مادة 1ـ تعریف نشریات دانشگاهی
1ـ1ـ کلیه نشریاتی که به صورت ادواری یا گاهنامه و نیز نشریات الکترونیکی که با
نام ثابت در زمینههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، هنری، ادبی و ورزشی توسط هر یک از
اساتید و اعضای هیئت علمی، دانشجویان، تشکلهای اسلامی و یا گروهی از اعضای هیأت
علمی یا دانشجویان در دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و واحدهای دانشگاهی منتشر و در
محدودة دانشگاهها توزیع میشوند، نشریات دانشگاهی محسوب و تحت شمول این ضوابط
قرار میگیرند.
تبصره: نشریات علمی که توسط دانشگاهها، انجمنهای علمی و یا سایر سازمانها با
مجوز وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و
دانشگاه آزاد اسلامی منتشر میشوند از شمول این ماده مستثنی هستند.
1ـ2ـ توزیع نشریات دانشگاهی در خارج از محدودة دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و
واحدهای دانشگاهی منوط به کسب مجوز از مراجع ذیربط است.
مادة 2ـ مراجع رسیدگی به درخواستهای صدور مجوز انتشار، نظارت بر نشریات، رسیدگی
به تخلفات و شکایات ناشی از عملکرد نشریات دانشگاهی
2ـ1ـ رسیدگی ابتدایی به درخواستهای صدور مجوز انتشار نشریات دانشگاهی و نظارت بر
عملکرد آنها و همچنین رسیدگی به تخلفات نشریات دانشگاهی و انجام سایر وظایفی که در
این خصوص در دستورالعمل اجرایی پیشبینی میشود، در هر دانشگاه، مرکز آموزش عالی و
واحد دانشگاهی در صلاحیت کمیتهای تحت عنوان «کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی»
خواهد بود که زیر نظر شورای فرهنگی دانشگاه یا مرکز آموزش عالی و یا واحد دانشگاهی
فعالیت مینماید.
تبصره: به منظور رعایت اختصار در این ضوابط شورای فرهنگی دانشگاه یا مرکز آموزش
عالی و یا واحد دانشگاهی «شورای فرهنگی دانشگاه» عنوان میشود.
2ـ2ـ ترکیب «کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی» به شرح ذیل میباشد:
ـ معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه، مرکز آموزش عالی و یا واحد دانشگاهی (رئیس
کمیته)
ـ نماینده تامالاختیار دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه و یا واحد
دانشگاهی
ـ یک حقوقدان به انتخاب رئیس دانشگاه یا واحد دانشگاهی
ـ دو نفر عضو هیأت علمی دانشگاه به انتخاب شورای فرهنگی دانشگاه
ـ دو نفر نماینده از مدیران مسؤول نشریات موجود در دانشگاه به انتخاب مدیران مسؤول
نشریات دانشگاهی دانشگاه یا واحد دانشگاهی که یک نفر از آنها به عنوان عضو
علیالبدل محسوب میگردد.
ـ مدیر امور فرهنگی دانشگاه یا واحد دانشگاهی (دبیر کمیته)
2ـ3ـ شورای فرهنگی هر دانشگاه مرجع تجدیدنظر نسبت به تصمیمات و آرای کمیته ناظر
همان دانشگاه، مرکز آموزش عالی و یا واحد دانشگاهی میباشد.
2ـ4ـ به منظور تجدید نظر در تصمیمات شورای فرهنگی دانشگاه و رسیدگی به اعتراضات
ناشی از تصمیمات و عملکرد این شورا و انجام سایر وظایفی که در دستورالعمل اجرایی
پیشبینی میشود در هر وزارتخانه یا دستگاه مربوطه شورایی با عنوان «شورای مرکزی
ناظر بر نشریات دانشگاهی» با ترکیب ذیل تشکیل میشود:
ـ معاون فرهنگی وزارت یا دستگاه متبوع (رئیس شورا)
ـ مدیرکل فرهنگی وزارت یا دستگاه متبوع (دبیر شورا)
ـ معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها یا نماینده
تامالاختیار رئیس نهاد
ـ یک نفر حقوقدان به انتخاب معاون فرهنگی وزارت یا دستگاه متبوع
ـ دو نفر از نمایندگان مدیران مسؤول نشریات دانشگاهی به انتخاب مدیران مسؤول
نشریات دانشگاهی دانشگاههای کشور که یک نفر از آنها به عنوان عضو علیالبدل محسوب
میگردد.
تبصره ـ تصمیمات شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی، قطعی و لازمالاجرا است.
مادة 3ـ حقوق و حدود نشریات فرهنگی
3ـ1ـ نشریات دانشگاهی از کلیه حقوق مصرح در قانون مطبوعات جمهوری اسلامی ایران
برخوردار بوده و در انتشار مطالب و تصاویر جز در موارد اخلال به مبانی و احکام
اسلامی و حقوق عمومی و خصوصی مطابق مادة 6 قانون مطبوعات آزاد هستند.
3ـ2ـ کسب و انتشار اخبار داخل و خارج دانشگاه که به منظور افزایش آگاهی جامعه
دانشگاهی و حفظ مصالح جامعه باشد با رعایت قانون مطبوعات و این ضوابط و
دستورالعملهای اجرایی ذیربط، حق مسلم نشریات دانشگاهی است.
3ـ3ـ اعمالی که از نظر این ضوابط برای نشریات دانشگاهی، تخلف محسوب و مستلزم
رسیدگی و صدور رأی در مراجع پیشبینی شده در مادة 2 میباشد، همان موارد مصرح در
فصل ششم قانون مطبوعات است. ضمانت اجرای نحوة رسیدگی به تخلفات و صدور رأی در این
موارد با در نظر داشتن صلاحیت مراجع فوقالذکر مطابق با دستورالعمل اجرایی موضوع
ماده 5 این ضوابط خواهد بود.
3ـ4ـ در کلیه مواردی که تخلف ارتکابی نشریه براساس قوانین موضوعه کشور جرم تلقی
شود، شورای فرهنگی دانشگاه میتواند مدیر مسؤول نشریه را به کمیته انضباطی دانشگاه
و یا واحد دانشگاهی معرفی کند و کمیته مزبور پس از رسیدگی میتواند مراتب را به
دادگاههای صالحه منعکس نماید.
ماده 4 ـ وزیر یا رئیس دستگاه، مسؤول نظارت بر حسن اجرای این ضوابط میباشد.
مادة 5ـ دستورالعمل اجرایی این ضوابط با محتوا و شکل واحد در جلسة مشترک شوراهای
مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت،
درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب
فرهنگی ظرف مدت دو ماه به تصویب نهایی میرسد و پس از ابلاغ از سوی وزیر و یا رئیس
دستگاه متبوع لازمالاجرا است.
این ضوابط مشتمل بر 5 ماده و 3 تبصره در جلسه 540 مورخ 26/3/1383 به تصویب شورای
عالی انقلاب فرهنگی رسید./1ص/3ـ540ـ2ـ1
سیدمحمدخاتمی
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی
مصوب جلسه 540 مورخ 26/3/1383 شورای عالی انقلاب فرهنگی
شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسة 540 مورخ 26/3/1383 به منظور ضابطهمند نمودن
فعالیتهای نشریات دانشگاهی و در راستای نهادینه کردن حقوق این نشریات ضوابط ناظر
بر فعالیت نشریات دانشگاهی را به شرح ذیل تصویب کرد:
مادة 1ـ تعریف نشریات دانشگاهی
1ـ1ـ کلیه نشریاتی که به صورت ادواری یا گاهنامه و نیز نشریات الکترونیکی که با
نام ثابت در زمینههای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، هنری، ادبی و ورزشی توسط هر یک از
اساتید و اعضای هیئت علمی، دانشجویان، تشکلهای اسلامی و یا گروهی از اعضای هیأت
علمی یا دانشجویان در دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و واحدهای دانشگاهی منتشر و در
محدودة دانشگاهها توزیع میشوند، نشریات دانشگاهی محسوب و تحت شمول این ضوابط
قرار میگیرند.
تبصره: نشریات علمی که توسط دانشگاهها، انجمنهای علمی و یا سایر سازمانها با
مجوز وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و
دانشگاه آزاد اسلامی منتشر میشوند از شمول این ماده مستثنی هستند.
1ـ2ـ توزیع نشریات دانشگاهی در خارج از محدودة دانشگاهها، مراکز آموزش عالی و
واحدهای دانشگاهی منوط به کسب مجوز از مراجع ذیربط است.
مادة 2ـ مراجع رسیدگی به درخواستهای صدور مجوز انتشار، نظارت بر نشریات، رسیدگی
به تخلفات و شکایات ناشی از عملکرد نشریات دانشگاهی
2ـ1ـ رسیدگی ابتدایی به درخواستهای صدور مجوز انتشار نشریات دانشگاهی و نظارت بر
عملکرد آنها و همچنین رسیدگی به تخلفات نشریات دانشگاهی و انجام سایر وظایفی که در
این خصوص در دستورالعمل اجرایی پیشبینی میشود، در هر دانشگاه، مرکز آموزش عالی و
واحد دانشگاهی در صلاحیت کمیتهای تحت عنوان «کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی»
خواهد بود که زیر نظر شورای فرهنگی دانشگاه یا مرکز آموزش عالی و یا واحد دانشگاهی
فعالیت مینماید.
تبصره: به منظور رعایت اختصار در این ضوابط شورای فرهنگی دانشگاه یا مرکز آموزش
عالی و یا واحد دانشگاهی «شورای فرهنگی دانشگاه» عنوان میشود.
2ـ2ـ ترکیب «کمیته ناظر بر نشریات دانشگاهی» به شرح ذیل میباشد:
ـ معاون دانشجویی و فرهنگی دانشگاه، مرکز آموزش عالی و یا واحد دانشگاهی (رئیس
کمیته)
ـ نماینده تامالاختیار دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه و یا واحد
دانشگاهی
ـ یک حقوقدان به انتخاب رئیس دانشگاه یا واحد دانشگاهی
ـ دو نفر عضو هیأت علمی دانشگاه به انتخاب شورای فرهنگی دانشگاه
ـ دو نفر نماینده از مدیران مسؤول نشریات موجود در دانشگاه به انتخاب مدیران مسؤول
نشریات دانشگاهی دانشگاه یا واحد دانشگاهی که یک نفر از آنها به عنوان عضو
علیالبدل محسوب میگردد.
ـ مدیر امور فرهنگی دانشگاه یا واحد دانشگاهی (دبیر کمیته)
2ـ3ـ شورای فرهنگی هر دانشگاه مرجع تجدیدنظر نسبت به تصمیمات و آرای کمیته ناظر
همان دانشگاه، مرکز آموزش عالی و یا واحد دانشگاهی میباشد.
2ـ4ـ به منظور تجدید نظر در تصمیمات شورای فرهنگی دانشگاه و رسیدگی به اعتراضات
ناشی از تصمیمات و عملکرد این شورا و انجام سایر وظایفی که در دستورالعمل اجرایی
پیشبینی میشود در هر وزارتخانه یا دستگاه مربوطه شورایی با عنوان «شورای مرکزی
ناظر بر نشریات دانشگاهی» با ترکیب ذیل تشکیل میشود:
ـ معاون فرهنگی وزارت یا دستگاه متبوع (رئیس شورا)
ـ مدیرکل فرهنگی وزارت یا دستگاه متبوع (دبیر شورا)
ـ معاون فرهنگی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاهها یا نماینده
تامالاختیار رئیس نهاد
ـ یک نفر حقوقدان به انتخاب معاون فرهنگی وزارت یا دستگاه متبوع
ـ دو نفر از نمایندگان مدیران مسؤول نشریات دانشگاهی به انتخاب مدیران مسؤول
نشریات دانشگاهی دانشگاههای کشور که یک نفر از آنها به عنوان عضو علیالبدل محسوب
میگردد.
تبصره ـ تصمیمات شورای مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی، قطعی و لازمالاجرا است.
مادة 3ـ حقوق و حدود نشریات فرهنگی
3ـ1ـ نشریات دانشگاهی از کلیه حقوق مصرح در قانون مطبوعات جمهوری اسلامی ایران
برخوردار بوده و در انتشار مطالب و تصاویر جز در موارد اخلال به مبانی و احکام
اسلامی و حقوق عمومی و خصوصی مطابق مادة 6 قانون مطبوعات آزاد هستند.
3ـ2ـ کسب و انتشار اخبار داخل و خارج دانشگاه که به منظور افزایش آگاهی جامعه
دانشگاهی و حفظ مصالح جامعه باشد با رعایت قانون مطبوعات و این ضوابط و
دستورالعملهای اجرایی ذیربط، حق مسلم نشریات دانشگاهی است.
3ـ3ـ اعمالی که از نظر این ضوابط برای نشریات دانشگاهی، تخلف محسوب و مستلزم
رسیدگی و صدور رأی در مراجع پیشبینی شده در مادة 2 میباشد، همان موارد مصرح در
فصل ششم قانون مطبوعات است. ضمانت اجرای نحوة رسیدگی به تخلفات و صدور رأی در این
موارد با در نظر داشتن صلاحیت مراجع فوقالذکر مطابق با دستورالعمل اجرایی موضوع
ماده 5 این ضوابط خواهد بود.
3ـ4ـ در کلیه مواردی که تخلف ارتکابی نشریه براساس قوانین موضوعه کشور جرم تلقی
شود، شورای فرهنگی دانشگاه میتواند مدیر مسؤول نشریه را به کمیته انضباطی دانشگاه
و یا واحد دانشگاهی معرفی کند و کمیته مزبور پس از رسیدگی میتواند مراتب را به
دادگاههای صالحه منعکس نماید.
ماده 4 ـ وزیر یا رئیس دستگاه، مسؤول نظارت بر حسن اجرای این ضوابط میباشد.
مادة 5ـ دستورالعمل اجرایی این ضوابط با محتوا و شکل واحد در جلسة مشترک شوراهای
مرکزی ناظر بر نشریات دانشگاهی وزارتخانههای علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت،
درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب
فرهنگی ظرف مدت دو ماه به تصویب نهایی میرسد و پس از ابلاغ از سوی وزیر و یا رئیس
دستگاه متبوع لازمالاجرا است.
این ضوابط مشتمل بر 5 ماده و 3 تبصره در جلسه 540 مورخ 26/3/1383 به تصویب شورای
عالی انقلاب فرهنگی رسید./1ص/3ـ540ـ2ـ1
سیدمحمدخاتمی
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی