ابطال قسمت هایی از بخشنامه های شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و 1802/42 مورخ 22/4/73 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و 2676/11 مورخ 26/4/78 سازمان امور اداری و استخدامی کشور
ابطال قسمتهایی از بخشنامههای شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و
1802/42 مورخ 22/4/73 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و 2676/11 مورخ 26/4/78 سازمان
امور اداری و استخدامی کشور
تاریخ: 6/10/1383 شماره دادنامه: 506، 507
کلاسه پرونده: 78/319، 79/126
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: 1- آقای قربانعلی سعیدی 2- خانم نرجس خاتون عباسیتفرشی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمتهایی از بخشنامههای شماره 6723/د مورخ 23/11/72
و 1802/42 مورخ 22/4/73 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و 2676/11 مورخ 26/4/78 سازمان
امور اداری و استخدامی کشور.
مقدمه:
شکات در دادخواستهای تقدیمی اعلام داشتهاند، با عنایت به تبصره یک ماده 2
قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب سال 70 مجلس شورای اسلامی که کلیه
سنوات قبل از سال 69 مستخدم در محاسبه افزایش سنوات وی قابل محاسبه میباشد و ماده
8 قانون مذکور مقرر داشته است «حقوق و فوقالعاده شغل دارندگان مدرک تحصیلی دکتری
و فوقلیسانس و مدارک همتراز از لحاظ استخدامی که در مراکز یا واحدهای آموزشی،
مطالعاتی و تحقیقاتی دستگاههای مشمول این قانون اشتغال به کار دارند نباید از 70%
مجموع حقوق و فوقالعاده شغل کارکنان مشابه قانون اعضای هیأت علمی دانشگاهها و
مؤسسات آموزش عالی کمتر باشد». قانونگذار به طور مطلق دارندگان مدارک تحصیلی
دکتری و فوق لیسانس را که در واحدهای آموزشی، مطالعاتی و تحقیقاتی مشمول قانون
نظام هماهنگی اشتغال به کار دارند با توجه به سوابق خدمت آنان مشمول همترازی با
اعضای هیأت علمی مشابه دانسته است، لیکن سازمان امور اداری و استخدامی کشور و
شورای حقوق و دستمزد بدون توجه به اطلاق عام ماده 8 قانون در ماده 6 دستورالعمل
اجرائی منضم به بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و بند 4 بخشنامه شماره 1802/42
مورخ 22/4/73، استفاده
کارکنان مشمول ماده 8 قانون نظام هماهنگ را به سوابق مربوط و مشابه و حداکثر 15 تا
20 سال محدود کرده است و مضاف بر آن با صدور بخشنامه شماره 12596/42/2 مورخ 7/8/74
(مبنی بر اصلاح تبصره 4 ماده 4 دستورالعمل منضم به بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/
11/72 و بخشنامه شماره 2676/11 مورخ 26/4/78 استفاده دارندگان مدارک تحصیلی مذکور
را در همترازی با مراتب دانشیاری و استادی اعضای هیأت علمی موکول بر داشتن حداقل
16 تا 24 سال تجربه مربوط و مشابه بعد از اخذ مدرک تحصیلی و منشأ خدمات برجسته و
دارای تحقیقات و تألیفات و طرحهای ارزنده در سطح ملی یا بینالمللی بودن دانسته
است که در ارتباط با شرح وظایف اعضای هیأت علمی دانشگاهها مصداق پیدا میکند و
بشرح وظایف دارندگان مدارک تحصیلی دکتری و فوق لیسانس شاغل در مؤسسات مشمول قانون
نظام هماهنگ ارتباط ندارد. لذا با توجه به اینکه مدلول ماده 6 دستورالعمل اجرائی
منضم به بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و بند 4 بخشنامه شماره 1802/42 مورخ
22/4/73 و اصلاح تبصره 4 ماده 4 و ماده 5 موضوع بخشنامه شماره 12596/42/2 مورخ 7/8
/74 و بندهای 2/2 و 3/2 دستورالعمل اجرائی منضم به بخشنامه شماره 2676/11 مورخ 26/
4/
78 که استفاده مستخدم را از پایه و رقبه استحقاقی خویش محروم ساخته است با مفاد
ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مغایرت دارد، درخواست ابطال آنها
را مینماید. مدیر کل دفتر نظامهای استخدامی سازمان امور اداری و استخدامی کشور
در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 75165/22/2 مورخ 24/2/79 اعلام داشتهاند،
در اجرای ماده 16 آییننامه اجرائی قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت
دستورالعمل همترازی موضوع ماده 8 به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور به
تصویب شورای حقوق و دستمزد خواهد رسید. در اجرای موازین یاد شده دستورالعملهای
اجرائی لازم موضوع بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و بخشنامههای پیروی آن که
حاکی از نحوه و چگونگی اجرای این ماده میباشد به تصویب شورای حقوق و دستمزد رسید
و در سطح مملکت به اجراء گذاشته شد. به لحاظ وجود پارهای از ابهامات و در اجرای
رأی شماره 222 مورخ 6/11/75 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اجرای آن متوقف و
دستورالعمل جدیدی تهیه و به تصویب شورای یاد شده رسید و طی شماره 2676/11 مورخ 26/
4/78 جایگزین دستورالعمل شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و
... گردید و از تار
یخ 1/1/71 در مورد مشمولین موضوع رأی فوقالذکر و از تاریخ 1/1/78 در مورد سایر
مشمولین به اجراء گذاشته شده بدیهی است که در تهیه دستورالعمل مزبور میبایستی
حتیالامکان مقررات استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در
باب تعیین حقوق و مزایا مدنظر قرار میگرفت. بر این اساس آییننامه موضوع تبصره 2
ماده یک قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به پایه حقوق اعضاء رسمی هیأت علمی
(آموزشی و پژوهشی) شاغل و بازنشسته دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مصوب 26/1/69
وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اصلاحیه مورخ 24/
9/69 جهت تعیین پایه مشابه اعضاء هیأت علمی دانشگاهها از کل سنوات خدمت قابل قبول
مستخدمین ملاک تعیین پایه قرار گرفت. به این ترتیب ملاحظه مینمایند که شورای حقوق
و دستمزد در مقام تهیه و تدوین دستورالعمل اجرائی با رعایت موازین قانونی اقدام
بصدور بخشنامه یاد شده نموده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق و با
حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و
انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
حکم مقرر در ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت حقوق کارکنان دولت مصوب شهریور سال
70 مصرح در جواز برقراری و پرداخت حقوق و فوقالعاده شغل مستخدمین رسمی دارنده
مدرک تحصیلی فوق لیسانس، دکتری و مدارک همتراز شاغل در مراکز و یا واحدهای آموزشی،
مطالعاتی و تحقیقاتی دستگاههای مشمول قانون معادل 80% حقوق و فوقالعاده شغل
کارکنان مشابه قانون اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی است و مطابق
ماده 16 آییننامه اجرائی قانون مذکور مصوب 70 تعیین ضوابط مربوط به همترازی حقوق
و فوقالعاده شغل مشمولین ماده 8 قانون فوقالذکر با مراتب اعضاء هیأت علمی براساس
دستورالعمل پیشنهادی سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب شورای حقوق و
دستمزد موکول شده است. نظر به مراتب مزبور و اینکه اجرای حکم مقنن مستلزم احراز
امر همترازی کارکنان واجد شرایط با اعضاء هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش
عالی از حیث پایه و مرتبه مستلزم رعایت مقررات و ضوابط مربوط به کیفیت ترفیع پایه
و ارتقاء مرتبه اعضاء هیأت علمی مذکور است. بنابراین مصوبات مورد اعتراض مغایرتی
با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات شورای حقوق و دستمزد در تعیین ضوابط
اجرائی حکم قانونگ
ذار نمیباشد. لذا تقاضای ابطال مصوبه مزبور مردود اعلام میشود.
1802/42 مورخ 22/4/73 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و 2676/11 مورخ 26/4/78 سازمان
امور اداری و استخدامی کشور
تاریخ: 6/10/1383 شماره دادنامه: 506، 507
کلاسه پرونده: 78/319، 79/126
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: 1- آقای قربانعلی سعیدی 2- خانم نرجس خاتون عباسیتفرشی
موضوع شکایت و خواسته: ابطال قسمتهایی از بخشنامههای شماره 6723/د مورخ 23/11/72
و 1802/42 مورخ 22/4/73 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و 2676/11 مورخ 26/4/78 سازمان
امور اداری و استخدامی کشور.
مقدمه:
شکات در دادخواستهای تقدیمی اعلام داشتهاند، با عنایت به تبصره یک ماده 2
قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مصوب سال 70 مجلس شورای اسلامی که کلیه
سنوات قبل از سال 69 مستخدم در محاسبه افزایش سنوات وی قابل محاسبه میباشد و ماده
8 قانون مذکور مقرر داشته است «حقوق و فوقالعاده شغل دارندگان مدرک تحصیلی دکتری
و فوقلیسانس و مدارک همتراز از لحاظ استخدامی که در مراکز یا واحدهای آموزشی،
مطالعاتی و تحقیقاتی دستگاههای مشمول این قانون اشتغال به کار دارند نباید از 70%
مجموع حقوق و فوقالعاده شغل کارکنان مشابه قانون اعضای هیأت علمی دانشگاهها و
مؤسسات آموزش عالی کمتر باشد». قانونگذار به طور مطلق دارندگان مدارک تحصیلی
دکتری و فوق لیسانس را که در واحدهای آموزشی، مطالعاتی و تحقیقاتی مشمول قانون
نظام هماهنگی اشتغال به کار دارند با توجه به سوابق خدمت آنان مشمول همترازی با
اعضای هیأت علمی مشابه دانسته است، لیکن سازمان امور اداری و استخدامی کشور و
شورای حقوق و دستمزد بدون توجه به اطلاق عام ماده 8 قانون در ماده 6 دستورالعمل
اجرائی منضم به بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و بند 4 بخشنامه شماره 1802/42
مورخ 22/4/73، استفاده
کارکنان مشمول ماده 8 قانون نظام هماهنگ را به سوابق مربوط و مشابه و حداکثر 15 تا
20 سال محدود کرده است و مضاف بر آن با صدور بخشنامه شماره 12596/42/2 مورخ 7/8/74
(مبنی بر اصلاح تبصره 4 ماده 4 دستورالعمل منضم به بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/
11/72 و بخشنامه شماره 2676/11 مورخ 26/4/78 استفاده دارندگان مدارک تحصیلی مذکور
را در همترازی با مراتب دانشیاری و استادی اعضای هیأت علمی موکول بر داشتن حداقل
16 تا 24 سال تجربه مربوط و مشابه بعد از اخذ مدرک تحصیلی و منشأ خدمات برجسته و
دارای تحقیقات و تألیفات و طرحهای ارزنده در سطح ملی یا بینالمللی بودن دانسته
است که در ارتباط با شرح وظایف اعضای هیأت علمی دانشگاهها مصداق پیدا میکند و
بشرح وظایف دارندگان مدارک تحصیلی دکتری و فوق لیسانس شاغل در مؤسسات مشمول قانون
نظام هماهنگ ارتباط ندارد. لذا با توجه به اینکه مدلول ماده 6 دستورالعمل اجرائی
منضم به بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و بند 4 بخشنامه شماره 1802/42 مورخ
22/4/73 و اصلاح تبصره 4 ماده 4 و ماده 5 موضوع بخشنامه شماره 12596/42/2 مورخ 7/8
/74 و بندهای 2/2 و 3/2 دستورالعمل اجرائی منضم به بخشنامه شماره 2676/11 مورخ 26/
4/
78 که استفاده مستخدم را از پایه و رقبه استحقاقی خویش محروم ساخته است با مفاد
ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت مغایرت دارد، درخواست ابطال آنها
را مینماید. مدیر کل دفتر نظامهای استخدامی سازمان امور اداری و استخدامی کشور
در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 75165/22/2 مورخ 24/2/79 اعلام داشتهاند،
در اجرای ماده 16 آییننامه اجرائی قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت
دستورالعمل همترازی موضوع ماده 8 به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور به
تصویب شورای حقوق و دستمزد خواهد رسید. در اجرای موازین یاد شده دستورالعملهای
اجرائی لازم موضوع بخشنامه شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و بخشنامههای پیروی آن که
حاکی از نحوه و چگونگی اجرای این ماده میباشد به تصویب شورای حقوق و دستمزد رسید
و در سطح مملکت به اجراء گذاشته شد. به لحاظ وجود پارهای از ابهامات و در اجرای
رأی شماره 222 مورخ 6/11/75 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری اجرای آن متوقف و
دستورالعمل جدیدی تهیه و به تصویب شورای یاد شده رسید و طی شماره 2676/11 مورخ 26/
4/78 جایگزین دستورالعمل شماره 6723/د مورخ 23/11/72 و 12596/42/2 مورخ 7/8/74 و
... گردید و از تار
یخ 1/1/71 در مورد مشمولین موضوع رأی فوقالذکر و از تاریخ 1/1/78 در مورد سایر
مشمولین به اجراء گذاشته شده بدیهی است که در تهیه دستورالعمل مزبور میبایستی
حتیالامکان مقررات استخدامی اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در
باب تعیین حقوق و مزایا مدنظر قرار میگرفت. بر این اساس آییننامه موضوع تبصره 2
ماده یک قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به پایه حقوق اعضاء رسمی هیأت علمی
(آموزشی و پژوهشی) شاغل و بازنشسته دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی مصوب 26/1/69
وزارت فرهنگ و آموزش عالی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و اصلاحیه مورخ 24/
9/69 جهت تعیین پایه مشابه اعضاء هیأت علمی دانشگاهها از کل سنوات خدمت قابل قبول
مستخدمین ملاک تعیین پایه قرار گرفت. به این ترتیب ملاحظه مینمایند که شورای حقوق
و دستمزد در مقام تهیه و تدوین دستورالعمل اجرائی با رعایت موازین قانونی اقدام
بصدور بخشنامه یاد شده نموده است. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق و با
حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و
انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت بصدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
حکم مقرر در ماده 8 قانون نظام هماهنگ پرداخت حقوق کارکنان دولت مصوب شهریور سال
70 مصرح در جواز برقراری و پرداخت حقوق و فوقالعاده شغل مستخدمین رسمی دارنده
مدرک تحصیلی فوق لیسانس، دکتری و مدارک همتراز شاغل در مراکز و یا واحدهای آموزشی،
مطالعاتی و تحقیقاتی دستگاههای مشمول قانون معادل 80% حقوق و فوقالعاده شغل
کارکنان مشابه قانون اعضای هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی است و مطابق
ماده 16 آییننامه اجرائی قانون مذکور مصوب 70 تعیین ضوابط مربوط به همترازی حقوق
و فوقالعاده شغل مشمولین ماده 8 قانون فوقالذکر با مراتب اعضاء هیأت علمی براساس
دستورالعمل پیشنهادی سازمان امور اداری و استخدامی کشور و تصویب شورای حقوق و
دستمزد موکول شده است. نظر به مراتب مزبور و اینکه اجرای حکم مقنن مستلزم احراز
امر همترازی کارکنان واجد شرایط با اعضاء هیأت علمی دانشگاهها و مؤسسات آموزش
عالی از حیث پایه و مرتبه مستلزم رعایت مقررات و ضوابط مربوط به کیفیت ترفیع پایه
و ارتقاء مرتبه اعضاء هیأت علمی مذکور است. بنابراین مصوبات مورد اعتراض مغایرتی
با قانون ندارد و خارج از حدود اختیارات شورای حقوق و دستمزد در تعیین ضوابط
اجرائی حکم قانونگ
ذار نمیباشد. لذا تقاضای ابطال مصوبه مزبور مردود اعلام میشود.