اعلام تعارض آراء صادره از شعبه اول، دوم، هشتم، نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری

اعلام
تعارض آراء صادره از شعبه اول، دوم، هشتم، نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری

تاریخ: 28/1/1384 شماره دادنامه: 26 الی 31 کلاسه پرونده: 80/402، 82/709و938، 83/
176 و282و668
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: 1- سازمان تأمین اجتماعی 2- خانم ناهید شید 3- خانم صدیقه فاطری‎فردوسی 4-
خانم ملیحه صالح‎زاد‎ آذر 5- خانم نیره رحیمیان 6- رئیس شعبه 13 دیوان عدالت
اداری.
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آراء صادره از شعبه اول، دوم، هشتم، نهم
تجدیدنظر دیوان عدالت اداری.
مقدمه: الف-1- شعبه نوزدهم بدوی در رسیدگی به پرونده کلاسه 77/454 موضوع شکایت
خانم مهین بانومجیدی‎همدانی به طرفیت سازمان تأمین اجتماعی به خواسته، اصلاح
مستمری بازنشستگی به لحاظ شمول ماده 114 قانون تأمین اجتماعی به شرح دادنامه شماره
38 مورخ 22/1/1379 چنین رأی صادر نموده است، ماده 114 قانون تأمین اجتماعی که
قانون خاص بوده است از تاریخ 14/1/1366 توسط تبصره یک قانون نحوه تعدیل نیروی
انسانی حاکم بر تبصره یک ماده 74 قانون استخدام کشوری به طور ضمنی نسخ شده است و
دیگر کاربردی ندارد فلذا شکایت مشارالیها فاقد محمل قانونی است و مردود اعلام
می‎گردد. 2- شعبه دوم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت2/79/522 موضوع تقاضای
تجدیدنظر خانم مهین بانومجیدی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه 38 مورخ 22/1/79 شعبه
19 دیوان عدالت اداری در پرونده کلاسه 77/454 به شرح دادنامه شماره 897 مورخ 6/9/
1380 چنین رأی صادر نموده است، گرچه ماده 114 قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 مقرر
داشته حقوق بازنشستگی افرادی که قبل از موعد مقرر قانونی بازنشسته می‎شوند برابر
متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر خدمت که ماخذ حقوق بیمه بوده احتساب گردد
لکن ماده مذکور اقد
امات معموله را تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی
آن دانسته است و با توجه به اینکه متعاقباً تبصره یک ماده یک قانون نحوه تعدیل
نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب 1366 مقر داشته مستخدمین رسمی و ثابت که از نظر
بازنشستگی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند در شمول مستخدمین مزبور در تبصره یک
ماده 74 قانون استخدام کشوری مصوب 27/3/1365 بوده و می‎توانند براساس مصوبه مزبور
بازنشسته شوند و در تبصره یک ماده 74 قانون اخیرالذکر نیز احتساب حقوق بازنشستگی
را براساس سنوات خدمت پیش‎بینی کرده است. بنابراین با توجه به وضع قانون و مقررات
لاحق استناد تجدیدنظرخواه به ماده 114 مصوب 1354 فاقد وجاهت قانونی می‎باشد.
بنابمراتب با عنایت به اینکه تجدیدنظرخواه در تاریخ 25/12/1376 بازنشسته پیش از
موعد شده و حقوق وی بر اساس مقررات حاکم در زمان بازنشستگی احتساب گردیده است تخلف
از مقررات مشهود نیست و دادنامه تجدیدنظر خواسته تایید می‎شود. ب-1- شعبه 18 در
رسیدگی به پرونده کلاسه 77/618 موضوع شکایت خانم ناهید شید بطرفیت سازمان تأمین
اجتماعی به خواسته اصلاح مستمری بازنشستگی به لحاظ شمول ماده 114 قانـون
تأمین اجتماعی به شرح دادنامه شماره 734 مورخ 22/6/1378 چنین رأی صادر نموده است،
نظر به اینکه به موجب تبصره یک قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی مصوب 1366 مجلس
شورای اسلامی مستخدمین رسمی یا ثابت که از نظر بازنشستگی مشمول قانون تأمین
اجتماعی هستند در مشمول مستخدمین مقرر در تبصره یک ماده 74 قانون استخدام کشوری
مصوب 1365 قرار گرفته و می‎توانند بر اساس تبصره مذکور و تبصره‎های الحاقی قانون
فوق‎الذکر بازنشسته شوند و با توجه به اینکه بموجب ماده 2 قانون نحوه تعدیل نیروی
انسانی بازنشستگی براساس درخواست مستخدم فقط براساس سنوات خدمت تجویز گردیده است
لذا شکایت شاکیه فاقد وجاهت قانونی است و رأی به رد شکایت صادر می‎گردد. 2- شعبه
اول تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت1/78/2248 موضوع تقاضای تجدیدنظر خانم
ناهید شید به خواسته تجدیدنظر در دادنامه شماره 734 مورخ 22/6/1378 شعبه 18 دیوان
به شرح دادنامه شماره 702 مورخ 10/6/1379 چنین رأی صادر نموده است، با عنایت به
قسمت اخیر ماده 114 قانون تأمین اجتماعی که مقرر داشته حقوق بازنشستگی کارکنان
سازمان تأمین اجتماعی قبل از موعد مقرر از جمله تجدیدنظرخواه برابر متوسط حقوق و
مزایای دریافتی دو سا
ل آخر خدمت که ماخذ پرداخت حق بیمه بوده است می‎باشد و قسمت اول ماده مارالذکر
کارکنان یاد شده را از لحاظ ضوابط سن و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی
تابع ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن دانسته است
و نظر به اینکه ماده 114 قانون تأمین اجتماعی به طور صریح یا ضمنی نسخ نگردیده لذا
با اعلام ورود اعتراض تجدیدنظر خواه دادنامه معترض‎عنه فسخ و رأی به ورود شکایت
تجدیدنظر خواه و الزام سازمان تأمین اجتماعی به اجابت خواسته مشارالیها و اصلاح
حکم بازنشستگی براساس قسمت اخیر ماده 114 قانون تأمین اجتماعی صادر می‎گردد. ج-1-
شعبه دوم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 81/504 موضوع شکایت خانم منیره
ترکمنی‎آذر به طرفیت تأمین اجتماعی به خواسته الزام سازمان به رعایت ماده 114
قانون تأمین اجتماعی مصوب 1354 و پرداخت کلیه دیون حاصله از اجرای ماده فوق به شرح
دادنامه شماره 1302 مورخ 12/6/1381 چنین رأی صادر نموده است، با توجه به اینکه
مدلول ماده 114 قانون تأمین اجتماعی به طور ضمنی یا صریح نسخ نگردیده پاسخ
مشتکی‎عنه قانع کننده تشخیص نگردید لذا خواسته شاکی وارد است و رأی به الزام
خوانده به اجابت خواسته شاکی و اص
لاح حکم بازنشستگی وفق قسمت اخیر ماده 114 قانون تأمین اجتماعی اعلام می‎گردد. 2-
شعبه هشتم تجدیدنظر در رسیدگی به پرونده کلاسه ت8/81/910 موضوع تقاضای تجدیدنظر
سازمان تأمین اجتماعی نسبت به دادنامه شماره 1302 مورخ 12/6/1381 شعبه دوم در
پرونده کلاسه 81/504 به شرح دادنامه شماره 810 مورخ 27/8/1381 چنین رأی صادر نموده
است، نظر به اینکه ماده 114 قانون تأمین اجتماعی قانون خاص است و از تاریخ 14/11/
1366 به موجب تبصره یک قانون تعدیل نیروی انسانی حاکم بر تبصره یک ماده 74 قانون
استخدام کشوری به طور ضمنی نسخ گردیده و عملاً کاربردی ندارد. بنابراین ضمن نقض
دادنامه بدوی رأی به رد شکایت صادر می‎شود. د-1- شعبه 23 در رسیدگی به پرونده
کلاسه 81/2174 موضوع شکایت خانم صدیقه فاطری بــــهطرفیت سازمان تأمین اجتماعی به
خواسته الزام سازمان به اجرای مفاد ماده 114 قانون تأمین اجتماعی و اصلاح مستمری
بازنشستگی به شرح دادنامه شماره 859 مورخ 28/4/1382 چنین رأی صادر نموده است. ماده
114 قانون تأمین اجتماعی دو پیام دارد صدر و ذیل که حکم بازنشستگی شاکی را مشخصاً
معلوم می‎نماید لذا حکم به ورود شکایت صادر می‎گردد. 2- شعبه هشتم تجدیدنظر در
رسیدگی به پرو
نده کلاسه ت8/82/1070 موضوع تقاضای تجدیدنظر سازمان تأمین اجتماعی نسبت به دادنامه
شماره 859 مورخ 28/4/1382 صادر از شعبه 23 به شرح دادنامه شماره 1071 مورخ 27/10/
1382 چنین رأی صادر نموده است، به موجب تبصره یک ماده یک قانون نحوه تعدیل نیروی
انسانی دستگاههای دولتی مصوب 1366 مجلس شورای اسلامی مستخدمین رسمی و ثابت که از
نظر بازنشستگی مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند در شمول مستخدمین مزبور در تبصره
یک ماده 74 قانون استخدام کشوری مصوب 1365 بوده و می‎توانند براساس تبصره مزبور و
تبصره‎های الحاقی قانون فوق بازنشسته و بازخرید شوند طبق تبصره یک ماده 74 قانون
استخدام کشوری بازنشستگی مستخدمین مزبور بر اساس سنوات خدمتی آنان صورت می‎گیرد.
بنابمراتب محاسبه و تعیین مستمری بازنشستگان پیش از موعد باید براساس سنوات خدمت
آنان صورت پذیرد در غیر این صورت از جهت تعیین میزان مستمری بازنشستگی چه تفاوتی
بین شاکیه که با 10 سال بازنشسته شده با فردی که با 30 سال خدمت بازنشسته گردیده
وجود دارد! یقیناً تعیین مستمری بازنشستگی یکسان برای مستخدمین با 20 سال خدمت و
مستخدمین با سابقه 30 سال خدمت عادلانه نخواهد بود و امری است ناروا. بنابه جهات
مذکور،
اعتراض تجدیدنظر خواه به دادنامه تجدیدنظر خواسته وارد تشخیص می‎گردد. ضمن صدور
حکم به نقض دادنامه شعبه بدوی رأی به رد شکایت صادر و اعلام می‎گردد. هـ-1- شعبه
17 در رسیدگی به پرونده کلاسه 82/541 موضوع شکایت خانم ملیحه صالح‎زادآذر به طرفیت
سازمان تأمین اجتماعی به خواسته صدور حکم به الزام سازمان به اجرای مفاد ماده 114
قانون تأمین اجتماعی و اصلاح مستمری بازنشستگی بر مبنای متوسط حقوق و مزایای دو
سال آخر خدمت به شرح دادنامه شماره 1031 مورخ 12/6/1382 چنین رأی صادر نموده است،
نظر به اینکه قسمت اخیر ماده 114 قانون تأمین اجتماعی مقرر داشته حقوق بازنشستگی
کارکنان سازمان تأمین اجتماعی برابر با متوسط حقوق و مزایای دریافتی دو سال آخر
خدمت که ماخذ پرداخت حق بیمه بوده است می‎باشد و قسمت اول ماده مذکور نیز کارکنان
یاد شده سازمان را از لحاظ ضوابط سن و مدت خدمت برای احتساب مستمری بازنشستگی تابع
ضوابط و مقررات قانون استخدام کشوری و تغییرات و اصلاحات بعدی آن دانسته و با
عنایت به اینکه ماده 114 قانون تأمین اجتماعی به طور صریح یا ضمنی نسخ نگردیده است
مضافاً اینکه از شعب مختلف دیوان نیز در موارد مشابه رأی به نفع کارکنان بازنشسته
صادر گ
ردیده است. بناء علیهذا خواسته شاکیه محمول بر صحت تشخیص گردید و به استناد ماده
114 فوق‎الذکر حکم به ورود شکایت مطروحه صادر می‎گردد. 2- شعبه نهم تجدیدنظر در
رسیدگی به تقاضای تجدیدنظر سازمان تأمین اجتماعی به خواسته تجدیدنظر در دادنامه
شماره 1031 مــورخ 12/6/1382 شعبـه 17 دیـوان به شرح دادنامه شماره 405 مورخ 12/3/
1383چنین رأی صادر نموده است، مستنبط از ماده 114 قانون تأمین اجتماعی این که
اولاً، بازنشستگی پیش از موعد تابع مقررات قانون استخدام کشوری است. ثانیاً قسمت
اخیر ماده 114 مذکور در مقام تعیین میزان متوسط حقوق که از جمله عوامل موثر در
تعیین حقوق بازنشستگی است، تدوین گردیده است. ثالثاً ماده 78 قانون استخدام کشوری
میزان حقوق بازنشستگی و عوامل موثر در آن از جمله متوسط حقوق را احصاء نموده است.
لذا با توجه به ماده 114 قانون تأمین اجتماعی که دلیلی بر نسخ آن وجود ندارد،
نتیجتاً تجدیدنظر خواهی وارد تشخیص می‎گردد و ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته حکم
به رد شکایت با خواسته مذکور صادر می‎گردد. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ
فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعبه تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و
بررسی و انجا
م مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
اولاً- با بررسی آراء مطروحه تعارض بین آنان محقق شناخته شد. ثانیاً به موجب ماده 2
قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاههای دولتی مصوب 1366 «کلیه قوانین و مقررات
استخدامی در دستگاههای مذکور در ماده 4 این قانون در خصوص بازنشستگی کارمندان با
سنوات خدمت از کمتر از 20 سال و نیز با سنوات ارفاقی لغو می‎گردد و بازنشستگی در
صورت درخواست آنان فقط بر اساس سنوات خدمت امکان پذیر خواهد بود.» و مطابق تبصره
یک ماده یک قانون فوق‎الذکر مستخدمین رسمی و ثابت که از لحاظ بازنشستگی تابع قانون
تأمین اجتماعی هستند می‎توانند بر اساس تبصره یک ماده 74 لایحه قانونی استخدام
مصوب 27/3/1365 با سنوات خدمت بازنشسته شوند. بنابه جهات فوق‎الذکر دادنامه شماره
897 مورخ 6/9/1380 شعبه دوم تجدیدنظر، دادنامه شماره 810 مورخ 27/8/1381 و 1071
مورخ 27/10/1382 شعبه هشتم تجدیدنظر و دادنامه شماره 405 مورخ 12/3/1383 شعبه نهم
تجدیدنظر موافق اصول و موازین قانونی تشخیص داده می‎شود. این رأی به استناد قسمت
اخیر ماده 20 اصلاحی قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع ذیربط
در موارد مشابه لازم الاتباع است./
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
علی رازینی