1- ابطال بخشنامه سازمان حج و زیارت در خصوص عدم انتقال فیشهای حج تمتع 2- ابطال بخشنامه سازمان ثبت اسناد و املاک مبنی بر ممنوعیت دفاتر اسناد رسمی از تنظیم وکالتنامه فیش حج

1- ابطال بخشنامه سازمان حج و زیارت در خصوص عدم انتقال
فیشهای حج تمتع 2- ابطال بخشنامه سازمان ثبت اسناد و املاک مبنی بر ممنوعیت دفاتر
اسناد رسمی از تنظیم وکالتنامه فیش حج

تاریخ: 4/2/1384 شماره دادنامه: 50، 51، 52 کلاسه پرونده: 79/197، 225، 226
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: آقای جلیل سیره.
موضوع شکایت و خواسته: 1- ابطال بخشنامه سازمان حج و زیارت در خصوص عدم انتقال
فیشهای حج تمتع 2- ابطال بخشنامه سازمان ثبت اسناد و املاک مبنی بر ممنوعیت دفاتر
اسناد رسمی از تنظیم وکالتنامه فیش حج.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواستهای تقدیمی اعلام داشته است، 1- دو فقره فیش حج تمتع
جهت مشرف گردیدن والدینم به مکه معظمه تهیه نمودم و جهت انجام امور انتقال آن به
سازمان حج و زیارت مراجعه نمودم متاسفانه مسئولین مربوطه اعلام نمودند طبق
بخشنامه‎های صادره این امر میسور نمی‎باشد. سازمان حج و زیارت در اقدامی خلاف
قانون و مغایر با قانون اساسی از انتقال فیشهای حج به افراد غیر از فامیل درجه یک
جلوگیری می‎نماید. برقراری و اعمال چنین محدویتهائی از خصایص قوه مقننه است.
بنابراین بخشنامه‎های صادره در این خصوص خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات
سازمان حج و زیارت می‎باشد. لذا درخواست ابطال آنها را دارد. معاون سازمان حج و
زیارت در پاسخ شکایت مذکور طی نامه شماره 6495/م/11 مورخ 11/8/1379 اعلام
داشته‎اند، عده‎ای سودجو با واسطه‎گری در امر خرید و فروش فیش حج موجبات افزایش
قیمت فیش را بوجود آورده و این سازمان را با مشکلات عدیده مواجه نموده بودند بهمین
علت طی چندین مورد از مقام معظم رهبری در این خصوص استفتاء بعمل آمد که معظم‎له
صراحتاً فرموده‎اند «کسانی که در نام نویسی و تهیه فیش سفر حج واجد شرایط اعلامی از
سوی مسئولین ذیربط نبودند سازمان
حج و زیارت هیچگونه مسئولیتی در اعزام آنان به سفر حج ندارد و انتقال فیش سفر حج
از سوی صاحب آن به دیگری در هر صورت موقوف بر موافقت سازمان حج در این باره است و
بدون آن هیچ مسئولیت و تعهدی بر سازمان نمی‎گردد.» لذا در این خصوص تخلفی صورت
نگرفته و تقاضای رد درخواست ایشان را دارم. همچنین در نامه شماره 7757/م/11 مورخ
24/11/1379 اعلام داشته‎اند، هنگام ثبت نام و پرداخت علی‎الحساب هزینه سفر حج تمتع
مندرجات ظهر سند حج در بانک ملی ایران (شعبه ثبت نام) به رویت و امضاء متقاضی سفر
حج رسیده و بند 6 مندرجات ظهر سند مربوط به نقل و انتقال اسناد حج می‎باشد. در
اجرای این بند با درخواست سازمان حج و زیارت، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به
ادارات کل ثبت استانها ضوابط واگذاری اسناد حج را ابلاغ کرده و این ضابطه در دفاتر
حج و زیارت اجراء شده است. لایحه جوابیه شماره 10893/500 مورخ 12/9/1379 رئیس
سازمان حچ و زیارت آمده است موضوع شکایت قبلاً به موجب پرونده کلاسه شماره 75/122
در هیأت عمومی دیوان عدالت اداری مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به موجب دادنامه
شماره 306 مورخ 27/11/1375 بخشنامه سازمان حج و زیارت دائر بر دستور عدم واگذاری
سهمیه حج ب
ـه افراد غیــر خلافقانون تشخیص نگردید. 2- در دادخواست دیگری شاکی اعلام نموده
است، سازمان ثبت اسناد طی بخشنامه‎ای به دفاتر اسناد رسمی اعلام نموده است که در
خصوص واگذاری فیشهای سازمان حج و زیارت از تنظیم هرگونه وکالتنامه خودداری نمایند.
نظر به اینکه بخشنامه مورد شکایت اطلاق داشته و شامل تنظیم وکالتنامه نیز می‎شود
لذا درخواست ابطال آنرا دارد. مدیرکل دفتر حقوقی و امور بین‎الملل سازمان ثبت
اسناد و املاک کشور در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 8679/11 مورخ 18/11/1379
اعلام داشته‎اند، در صورتی که بخشنامه شماره 12937/34 مورخ 15/11/1373 سازمان ثبت
منظور شاکی باشد از آنجائی که بخشنامه مزبور وفق درخواست شماره 15365/500 مورخ 7/9
/1378 و 16495/540 مورخ 14/9/1378 سازمان حج و زیارت که متولی امر است صادر گردیده
لذا اطلاع سازمان اخیرالذکر از تنظیم هرگونه سند در خصوص فیشهای حج هیچگونه
مغایرتی با قوانین جاریه ندارد و توجهاً به اینکه صدور بخشنامه مذکور به منظور حفظ
حقوق افراد و ساماندهی در راستای خدمات عمومی می‎باشد لذا موجبی برای طرف دعوی
قراردادن سازمان ثبت اسناد و املاک کشور به نظر نمی‎رسد. هیأت عمومی دیوان عدالت
اداری در تا
ریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث
و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء بشرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
با عنایت به وظایف و مسئولیتهای قانونی سازمان حج و زیارت در تنظیم و تمشیت امور
مربوط به حج تمتع و واجدین شرایط و زائران بیت‎الله الحرام در حج عمره مفرده و
لزوم رعایت اولویت اشخاص مستطیع در انجام مناسک حج تمتع و اینکه سازمان حج در
اطلاعیه‎های اعلام ثبت نام، مستطیع بودن افراد ثبت نام کننده را شرط نموده و
جلوگیری از نقل و انتقال فیش لازمه رعایت این موضوع می‎باشد. مصوبات مورد اعتراض
در این باب و به تبع آن بخشنامه‎های سازمان ثبت مشعر بر عدم ثبت واقعه نقل و
انتقال اوراق و اسناد مربوط به حج مربوط به بیت‎الله الحرام مغایرتی با قانون
ندارد و خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط نمی‎باشد./
رئیس هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
علی رازینی