آیین نامه اجرایی بند (ی ) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
آییننامه
اجرایی بند (ی) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران
شماره : .5495ت32737ه¨
تاریخ : 1384.02.04
وزارت آموزش و پرورش ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور
هیأتوزیران در جلسه مورخ 1384.1.28 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت آموزش و پرورش و
سازمانمدیریت و برنامهریزی کشور موضوع نامه شماره 140.74 مورخ 1384.1.7 وزارت
آموزش و پرورش و بهاستناد بند (ی) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی،
اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـمصوب 1383 ـ آییننامه اجرایی بند یادشده
را به شرح زیر تصویب نمود:
آییننامه اجرایی بند (ی) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی،
اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
ماده 1 ـ با سواد کسی است که قادر به خواندن و نوشتن متون ساده به زبان فارسی و
حساب کردن باشد. کسانی که دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی یا اول ابتدایی را طی کرده
باشند، باسواد تلقی می شوند.
ماده 2 ـ کلیه بی سوادان بزرگسال"10 تا 29" ساله حداکثر تا پایان سال 1388 فرصت
دارند تا به یکیاز شیوههای ذیل باسواد شوند: ا
لف ـ ثبت نام و شرکت در کلاسهای حضوری نهضت سوادآموزی
ب ـ شرکت در برنامه های آموزش رسانه ای
ج ـ آموزش فرد به فرد توسط اعضای باسواد خانواده و سایر باسوادان
تبصره ـ مرکز آمار ایران موظف است آمار بی سوادان گروه سنی موضوع ماده (2) این
آییننامه را به نام وبر حسب مناطق و تفکیک جنسیت بر اساس نتایج آخرین سرشماری ظرف
سه ماه پس از درخواستدراختیار نهضت سواد آموزی قرار دهد.
تبصره 2 ـ کلیه سازمانها، نهادهای دولتی و غیر دولتی، شرکت ها و واحدهای صنفی،
بنیادها، نهادهایعمومی و غیر دولتی و شرکت هایی که مستلزم ذکر نام است موظف هستند
که فهرست اسامی افراد بی سوادخود را حداکثر تا آخر سال اول برنامه چهارم در اختیار
نهضت سوادآموزی قرار دهند.
تبصره 3 ـ نهضت سوادآموزی موظف است از طریق تنوع بخشیدن به شیوههای آموزشی و
متناسبسازی دوره های سوادآموزی با نیازها و توانایی های مخاطبان نسبت به آموزش
گروههای هدف اقدام نماید.
ماده 3 ـ نهضت سواد آموزی مجاز است به منظور استفاده از ظرفیت های موجود و ایجاد
ظرفیت هایجدید سوادآموزی اقدامات حمایتی لازم از مشارکت های اجتماعی و تشکل های
غیر دولتی را به عمل آورد.
تبصره ـ نحوه حمایت و همکاری با این نوع تشکل ها بر اساس شیوه نامه ای خواهد بود
که توسطنهضت سوادآموزی تهیه و ابلاغ میگردد.
ماده 4 ـ شورای برنامهریزی و توسعه استان موظف است در توزیع اعتبارات عمرانی برای
بخش ها ودهستانهایی که در طول اجرای برنامه بیشترین فعالیت را برای ریشه کنی
بیسوادی در بین افراد گروه سنیزیر چهل سال داشته ا ند، اولویت خاص منظور نماید.
ماده 5 ـ کلیه وزارتخانه ها، سازمانها، شهرداریها، شوراهای اسلامی، شرکتها و
مؤسسات دولتی و غیردولتی، کارگاهها و واحدهای صنفی، بخش خصوصی و اصناف موظفند در
اجرای این آییننامه به منظورپیشرفت اهداف سوادآموزی همکاریهای لازم را به عمل
آورند.
ماده 6 ـ کارفرمایان و مدیران واحدهای تولیدی و خدماتی موظفند شرایط مناسب و
تسهیلات لازم برایبرخورداری کارگران خود از آموزش را فراهم نمایند. وزارت کار و
اموراجتماعی نیز موظف به اعمال نظارت ،الزام و تشویق شایسته آنان میباشد.
تبصره ـ نهضت سوادآموزی همه ساله نحوه همکاری موضوع ماده (6) این آییننامه را به
شورای عالیپشتیبانی سوادآموزی گزارش خواهد کرد.
ماده 7 - نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مکلفند در اجرای دستورالعمل اجرایی
صادره از سویستاد کل نیروهای مسلح، فرصت آموزشی لازم را برای سربازان بیسواد
فراهم نمایند.
ماده 8 ـ شوراهای آموزش و پرورش استان ها و شهرستان ها و نهضت سوادآموزی می توانند
برای تشکراز نوسوادانی که موفق به دریافت کارنامه قبولی دوره تکمیلی سوادآموزی می
شوند، اقدامات تشویقی مناسبرا معمول دارند.
تبصره ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و شورای پول و اعتبار موظفند، برای
استفاده از تسهیلاتبانکی ویژه نوسوادان از طریق بانکهای عامل هماهنگی و همکاری
لازم را با نهضت سوادآموزی به عملآورند.
ماده 9 ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور موظف است اعتبار مورد نیاز جهت اجرای
این آییننامهرا در ردیف جداگانه ای در لوایح بودجه سالیانه به صورت خاص پیش بینی
نماید، به طوری که اهداف برنامهدر سند ملی سواد آموزی محقق گردد.
ماده 10 ـ استانداران، فرمانداران، بخشداران و دهیاران در حوزه مأموریت خود بر
حسن اجرای کلیهمراحل این آییننامه نظارت خواهند داشت. روسای سازمان های آموزش و
پرورش (مدیران نهضتسوادآموزی)، مدیریت های آموزش و پرورش شهرستان ها و مناطق
موظفند گزارش پیشرفت کار حوزه خودرا به اطلاع آنها برسانند.
ماده 11 ـ دستگاههای اجرایی ذیربط مسؤول همکاری در اجرای این آییننامه موظفند
نسبت به تهیهبخشنامهها و دستورالعملهای لازم، اقدام و پس از تأیید بالاترین
مقام دستگاه به سطوح مختلف سازمانمتبوع ابلاغ و نسخه ای از آن را به نهضت
سوادآموزی ارسال نمایند.
محمدرضا عارف - معاون اول رییسجمهور
اجرایی بند (ی) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران
شماره : .5495ت32737ه¨
تاریخ : 1384.02.04
وزارت آموزش و پرورش ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور
هیأتوزیران در جلسه مورخ 1384.1.28 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت آموزش و پرورش و
سازمانمدیریت و برنامهریزی کشور موضوع نامه شماره 140.74 مورخ 1384.1.7 وزارت
آموزش و پرورش و بهاستناد بند (ی) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی،
اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـمصوب 1383 ـ آییننامه اجرایی بند یادشده
را به شرح زیر تصویب نمود:
آییننامه اجرایی بند (ی) ماده (52) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی،
اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
ماده 1 ـ با سواد کسی است که قادر به خواندن و نوشتن متون ساده به زبان فارسی و
حساب کردن باشد. کسانی که دوره مقدماتی نهضت سوادآموزی یا اول ابتدایی را طی کرده
باشند، باسواد تلقی می شوند.
ماده 2 ـ کلیه بی سوادان بزرگسال"10 تا 29" ساله حداکثر تا پایان سال 1388 فرصت
دارند تا به یکیاز شیوههای ذیل باسواد شوند: ا
لف ـ ثبت نام و شرکت در کلاسهای حضوری نهضت سوادآموزی
ب ـ شرکت در برنامه های آموزش رسانه ای
ج ـ آموزش فرد به فرد توسط اعضای باسواد خانواده و سایر باسوادان
تبصره ـ مرکز آمار ایران موظف است آمار بی سوادان گروه سنی موضوع ماده (2) این
آییننامه را به نام وبر حسب مناطق و تفکیک جنسیت بر اساس نتایج آخرین سرشماری ظرف
سه ماه پس از درخواستدراختیار نهضت سواد آموزی قرار دهد.
تبصره 2 ـ کلیه سازمانها، نهادهای دولتی و غیر دولتی، شرکت ها و واحدهای صنفی،
بنیادها، نهادهایعمومی و غیر دولتی و شرکت هایی که مستلزم ذکر نام است موظف هستند
که فهرست اسامی افراد بی سوادخود را حداکثر تا آخر سال اول برنامه چهارم در اختیار
نهضت سوادآموزی قرار دهند.
تبصره 3 ـ نهضت سوادآموزی موظف است از طریق تنوع بخشیدن به شیوههای آموزشی و
متناسبسازی دوره های سوادآموزی با نیازها و توانایی های مخاطبان نسبت به آموزش
گروههای هدف اقدام نماید.
ماده 3 ـ نهضت سواد آموزی مجاز است به منظور استفاده از ظرفیت های موجود و ایجاد
ظرفیت هایجدید سوادآموزی اقدامات حمایتی لازم از مشارکت های اجتماعی و تشکل های
غیر دولتی را به عمل آورد.
تبصره ـ نحوه حمایت و همکاری با این نوع تشکل ها بر اساس شیوه نامه ای خواهد بود
که توسطنهضت سوادآموزی تهیه و ابلاغ میگردد.
ماده 4 ـ شورای برنامهریزی و توسعه استان موظف است در توزیع اعتبارات عمرانی برای
بخش ها ودهستانهایی که در طول اجرای برنامه بیشترین فعالیت را برای ریشه کنی
بیسوادی در بین افراد گروه سنیزیر چهل سال داشته ا ند، اولویت خاص منظور نماید.
ماده 5 ـ کلیه وزارتخانه ها، سازمانها، شهرداریها، شوراهای اسلامی، شرکتها و
مؤسسات دولتی و غیردولتی، کارگاهها و واحدهای صنفی، بخش خصوصی و اصناف موظفند در
اجرای این آییننامه به منظورپیشرفت اهداف سوادآموزی همکاریهای لازم را به عمل
آورند.
ماده 6 ـ کارفرمایان و مدیران واحدهای تولیدی و خدماتی موظفند شرایط مناسب و
تسهیلات لازم برایبرخورداری کارگران خود از آموزش را فراهم نمایند. وزارت کار و
اموراجتماعی نیز موظف به اعمال نظارت ،الزام و تشویق شایسته آنان میباشد.
تبصره ـ نهضت سوادآموزی همه ساله نحوه همکاری موضوع ماده (6) این آییننامه را به
شورای عالیپشتیبانی سوادآموزی گزارش خواهد کرد.
ماده 7 - نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مکلفند در اجرای دستورالعمل اجرایی
صادره از سویستاد کل نیروهای مسلح، فرصت آموزشی لازم را برای سربازان بیسواد
فراهم نمایند.
ماده 8 ـ شوراهای آموزش و پرورش استان ها و شهرستان ها و نهضت سوادآموزی می توانند
برای تشکراز نوسوادانی که موفق به دریافت کارنامه قبولی دوره تکمیلی سوادآموزی می
شوند، اقدامات تشویقی مناسبرا معمول دارند.
تبصره ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و شورای پول و اعتبار موظفند، برای
استفاده از تسهیلاتبانکی ویژه نوسوادان از طریق بانکهای عامل هماهنگی و همکاری
لازم را با نهضت سوادآموزی به عملآورند.
ماده 9 ـ سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور موظف است اعتبار مورد نیاز جهت اجرای
این آییننامهرا در ردیف جداگانه ای در لوایح بودجه سالیانه به صورت خاص پیش بینی
نماید، به طوری که اهداف برنامهدر سند ملی سواد آموزی محقق گردد.
ماده 10 ـ استانداران، فرمانداران، بخشداران و دهیاران در حوزه مأموریت خود بر
حسن اجرای کلیهمراحل این آییننامه نظارت خواهند داشت. روسای سازمان های آموزش و
پرورش (مدیران نهضتسوادآموزی)، مدیریت های آموزش و پرورش شهرستان ها و مناطق
موظفند گزارش پیشرفت کار حوزه خودرا به اطلاع آنها برسانند.
ماده 11 ـ دستگاههای اجرایی ذیربط مسؤول همکاری در اجرای این آییننامه موظفند
نسبت به تهیهبخشنامهها و دستورالعملهای لازم، اقدام و پس از تأیید بالاترین
مقام دستگاه به سطوح مختلف سازمانمتبوع ابلاغ و نسخه ای از آن را به نهضت
سوادآموزی ارسال نمایند.
محمدرضا عارف - معاون اول رییسجمهور