آیین نامه اجرایی بند "ج " ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی ، اجتماعی وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران
آییننامه
اجرایی بند "ج" ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی
جمهوری اسلامی ایران
شماره : .15619ت 33070 ه¨
تاریخ : 1384.03.16
وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
هیأتوزیران در جلسه مورخ 1384.3.11 بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و
بانک مرکزیجمهوری اسلامی ایران و به استناد ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه
اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیجمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383ـ، آییننامه اجرایی
بند "ج" ماده یاد شده را به شرح زیر تصویبنمود:
آییننامه اجرایی بند "ج" ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی
وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران
ماده 1ـ اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
1ـ سازمان:
سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران
2ـ هیأت مدیره سازمان:
هیأت مدیره سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران.
3ـ سازمان سرمایهگذاری:
سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران.
4ـ قانون تشویق:
قانون تشویق و حمایت سرمایهگذاری خارجی.
5 ـ سرمایهگذار خارجی:
شخص حقیقی یا حقوقی خارجی است که تحت پوشش قانون تشویق و حمایت سرمایهگذاری
خارجیبا رعایت مقررات این آییننامه نسبت به خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته شده
در بورس اقدام میکند.
6ـ سرمایهگذاری خارجی در سبد اوراق بهادار:
فرایند معامله خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس است که توسط
سرمایهگذار خارجیصرفا با هدف کسب سود و بدون قصد مدیریت شرکت انجام میشود.
منظور از سرمایهگذاری خارجی در این آییننامه صرفا این نوع سرمایهگذاری است.
7ـ سرمایهگذاری خارجی مستقیم:
خرید اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس است که توسط سرمایهگذار خارجی جهت کسب سود
و نیزمدیریت شرکت انجام میشود.
8ـ حسابرس معتمد:
مؤسسه حسابرسی عضو جامعه حسابرسان رسمی ایران است که براساس ضوابط مؤسسات حسابرسی
وبازرسان قانونی معتمد سازمان بورس اوراق بهادار تهران مصوب 1378.3.3 شورای بورس،
تعیین میشود.
9ـ گواهی سپرده فراملی:
گواهی قابل انتقالی است که توسط یک بانک خارجی در دو یا چند کشور خارجی منتشر
میشود و نشانگرمالکیت دارنده آن بر تعداد معینی از سهام سپرده شده یک شرکت ایرانی
پذیرفته شده در بورس نزد بانک ناشراست.
این گواهی براساس توافق قبلی شرکت ایرانی ناشر سهام و بانک خارجی و با تأیید
سازمان بورس منتشرمیشود.
ماده 2- فعالیت سرمایهگذار خارجی در بورس منوط به دریافت مجوز از سازمان
سرمایهگذاری است.
تبصره ـ شورای بورس هر سه ماه یکبار سقف مجاز سرمایهگذاری خارجی در بورس را با
رعایتشرایط عمومی عرضه و تقاضای بازار سرمایه کشور به سازمان سرمایهگذاری اعلام
مینماید.
ماده 3ـ سرمایهگذاران خارجی مکلفند حداکثر یک سال پس از اخذ مجوز، نسبت به انتقال
کل وجوه بهداخل کشور و سرمایهگذاری در بورس به صورت یکجا یا بتدریج اقدام کنند.
در صورت عدم انتقال کل وجوه به داخل کشور یا عدم سرمایهگذاری در بورس ظرف این
مدت، باقیماندهسرمایهگذاری آنها در بورس منوط به اخذ مجوز جدید میباشد.
ماده 4- سرمایهگذار خارجی منحصرا میتواند در داراییهای مالی زیر سرمایهگذاری
کند:
الف ـ سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس.
ب ـ سایر اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس.
ج ـ هر نوع اوراق مشارکت که در بورس پذیرفته شده باشد.
ماده 5- پس از صدور مجوز سازمان سرمایهگذاری سازمان قبل از انجام معامله و تخصیص
کدسهامداری به نام دارنده مجوز، ترجمه رسمی اسناد زیر را از متقاضی دریافت خواهد
کرد:
الف ـ اساسنامه سرمایهگذار خارجی.
ب ـ مشخصات دارندگان بیش از پنج درصد سهام سرمایهگذار خارجی.
ج ـ مشخصات مدیران ارشد سرمایهگذار خارجی.
د ـ مشخصات حسابهای بانکی اختصاص یافته (موضوع ماده"7" این آییننامه) به
معاملات سرمایهگذارخارجی در بورس.
تبصره 1ـ در صورتی که وجوه سرمایهگذار خارجی توسط شخصیت حقوقی مستقلی مدیریت
شود،بندهای"الف"، "ب" و "ج" این ماده در مورد این شخصیت حقوقی نیز اعمال خواهد
شد.
تبصره 2ـ سرمایهگذاران حقیقی فقط ملزم به رعایت بند "د" و تبصره (1) این ماده حسب
مورد هستند.
ماده 6- سرمایهگذار خارجی مکلف است اطلاعات زیر را براساس مقررات جاری افشای
اطلاعاتسازمان به این سازمان ارایه کند.
الف ـ گزارشها و صورتهای عملکرد مالی سالانه و فصلی مربوط به فعالیت در بورس.
ب ـ فهرست و ارزش سبد اوراق بهادار سرمایهگذاری شده در بورس به صورت فعلی.
ج ـ ارسال ماهانه نسخهای از صورت حساب کامل حسابهای بانکی موضوع ماده (7)این
آییننامه بهترتیبی که گردش و جزییات حساب را نشان دهد.
د ـ گزارشهای مربوط به افشای تغییرات موثر در ساختار مدیریتی سرمایهگذار (فقط در
مورد اشخاصحقوقی).
ماده 7- سرمایهگذار خارجی باید یکی از بانکهای داخلی کشور را برای انجام عملیات
بانکی خودانتخاب کند.
تبصره 1ـ سرمایهگذار خارجی مکلف است تأییدیه بانک موضوع این ماده را مبنی بر
واریز وجوه ارزییا فروش ارز با رعایت مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به
سازمان سرمایهگذاری و سازمان ارایهنماید.
تبصره 2ـ کلیه دریافتها و پرداختهای سرمایهگذار خارجی منحصرا از طریق حسابهای
افتتاحشده دربانک موضوع این ماده انجام خواهد شد و مبالغ حاصل از فروش اوراق
بهادار معامله شده طبق مقررات اینآییننامه و نیز سود متعلق به اوراق بهادارمزبور
به این حسابها واریز میشود.
تبصره 3ـ سرمایهگذار خارجی مجاز نمیباشد از منابع مالی این حساب به جز برای
مقاصد و درحدودی که در این آییننامه پیشبینی شده است، سرمایهگذاری دیگری انجام
دهد.
ماده 8- ضوابط ورود، نگهداری و خروج اصل و سود سرمایهای که توسط سرمایهگذار
خارجی طبقمقررات این آییننامه وارد کشور شده است، تابع قانون تشویق و آییننامه
اجرایی آن و نیز مقررات ارزیکشور میباشد.
ماده 9- حداکثر تعداد سهام قابل خرید در هر شرکت پذیرفته شده در بورس توسط کل
سرمایهگذارانخارجی که به یکی از روشهای ذیل در شرکت مزبور سرمایهگذاری میکنند،
نباید از ده درصد تعداد کل سهامآن شرکت بیشتر باشد:
1ـ خرید سهام شرکت با اخذ مجوز موضوع این آییننامه.
2ـ خرید گواهی سپرده فراملی (GDR) سهام شرکت.
3ـ خرید و فروش سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران که در یکی از بورسهای
خارجی عرضهمیشود.
ماده 10- حداکثر سرمایهگذاری خارجی در اوراق مشارکت (موضوع بند"ج"ماده (4) این
آییننامه) درهیچ زمان نباید از ده درصد کل وجوه آورده سرمایهگذار خارجی بیشتر
باشد.
سرمایهگذاری خارجی در سایر اوراق بهادار (موضوع بند"ب"ماده (4) این آییننامه)
تابع محدودیتمشابه با سرمایهگذاری در سهام (موضوع ماده "9"این آییننامه)
میباشد.
ماده 11- در صورت تجاوز حجم معاملات سرمایهگذار خارجی از نسبتهای مقرر در این
آییننامه،سرمایهگذار خارجی موظف است مازاد اوراق بهادار نسبت به سقف تعیین شده
را ظرف یک هفته کاری بهفروش برساند.
سازمان موظف است در پایان هر هفته، درصد سرمایهگذاری خارجی در هر شرکت را به
بازار اعلام کند.
ماده 12- سرمایهگذار خارجی مجاز است پس از پایان سه سال از آغاز فعالیت خود در
بورس، اصلسرمایه و عایدات سرمایهای حاصل از فعالیت خود را با رعایت قانون تشویق
و مقررات ارزی کشور خارجکند.
سود سهام دریافتی در هر سال طبق مقررات جاری قابل خروج است.
ماده 13ـ سرمایهگذار خارجی در صورتی که اصل سرمایه و عایدات سرمایهای انباشته
شده خود رانتواند سرمایهگذاری مجدد نماید، با رعایت موارد زیر مجاز به خروج مازاد
غیرقابل سرمایهگذاری خودخواهد بود:
1ـ تقاضا برای خروج وجوه حاصل این ماده از کشور زمانی پذیرفته میشود که دو سوم کل
سهمیه سهام وسایر اوراق بهادار تخصیص یافته به سرمایهگذاری خارجی قبلاپر شده
باشد.
2ـ خروج وجوه موضوع این ماده پس از اعلام هیأت مدیره باید به تأیید سازمان
سرمایهگذاری نیز برسد.
ماده 14ـ حسابرسی عملکرد فعالیت سرمایهگذار خارجی در بورس توسط حسابرس معتمد
سازمانانجام میشود.
ماده 15ـ در صورت نقض مقررات این آییننامه توسط سرمایهگذار خارجی به تشخیص
سازمان نمادمعاملاتی وی متوقف و مراتب به سازمان سرمایهگذاری اعلام میگردد.
ماده 16ـ محدودیتهای مذکور در این آییننامه شامل سرمایهگذاری مستقیم خارجی از
طریق خرید سهامشرکتهای پذیرفته شده در بورس نمیشود.
محمدرضاعارف - معاون اول رییسجمهور
اجرایی بند "ج" ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی
جمهوری اسلامی ایران
شماره : .15619ت 33070 ه¨
تاریخ : 1384.03.16
وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
هیأتوزیران در جلسه مورخ 1384.3.11 بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و
بانک مرکزیجمهوری اسلامی ایران و به استناد ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه
اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیجمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1383ـ، آییننامه اجرایی
بند "ج" ماده یاد شده را به شرح زیر تصویبنمود:
آییننامه اجرایی بند "ج" ماده (15) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی
وفرهنگی جمهوری اسلامی ایران
ماده 1ـ اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار میروند:
1ـ سازمان:
سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران
2ـ هیأت مدیره سازمان:
هیأت مدیره سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران.
3ـ سازمان سرمایهگذاری:
سازمان سرمایهگذاری و کمکهای اقتصادی و فنی ایران.
4ـ قانون تشویق:
قانون تشویق و حمایت سرمایهگذاری خارجی.
5 ـ سرمایهگذار خارجی:
شخص حقیقی یا حقوقی خارجی است که تحت پوشش قانون تشویق و حمایت سرمایهگذاری
خارجیبا رعایت مقررات این آییننامه نسبت به خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته شده
در بورس اقدام میکند.
6ـ سرمایهگذاری خارجی در سبد اوراق بهادار:
فرایند معامله خرید و فروش اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس است که توسط
سرمایهگذار خارجیصرفا با هدف کسب سود و بدون قصد مدیریت شرکت انجام میشود.
منظور از سرمایهگذاری خارجی در این آییننامه صرفا این نوع سرمایهگذاری است.
7ـ سرمایهگذاری خارجی مستقیم:
خرید اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس است که توسط سرمایهگذار خارجی جهت کسب سود
و نیزمدیریت شرکت انجام میشود.
8ـ حسابرس معتمد:
مؤسسه حسابرسی عضو جامعه حسابرسان رسمی ایران است که براساس ضوابط مؤسسات حسابرسی
وبازرسان قانونی معتمد سازمان بورس اوراق بهادار تهران مصوب 1378.3.3 شورای بورس،
تعیین میشود.
9ـ گواهی سپرده فراملی:
گواهی قابل انتقالی است که توسط یک بانک خارجی در دو یا چند کشور خارجی منتشر
میشود و نشانگرمالکیت دارنده آن بر تعداد معینی از سهام سپرده شده یک شرکت ایرانی
پذیرفته شده در بورس نزد بانک ناشراست.
این گواهی براساس توافق قبلی شرکت ایرانی ناشر سهام و بانک خارجی و با تأیید
سازمان بورس منتشرمیشود.
ماده 2- فعالیت سرمایهگذار خارجی در بورس منوط به دریافت مجوز از سازمان
سرمایهگذاری است.
تبصره ـ شورای بورس هر سه ماه یکبار سقف مجاز سرمایهگذاری خارجی در بورس را با
رعایتشرایط عمومی عرضه و تقاضای بازار سرمایه کشور به سازمان سرمایهگذاری اعلام
مینماید.
ماده 3ـ سرمایهگذاران خارجی مکلفند حداکثر یک سال پس از اخذ مجوز، نسبت به انتقال
کل وجوه بهداخل کشور و سرمایهگذاری در بورس به صورت یکجا یا بتدریج اقدام کنند.
در صورت عدم انتقال کل وجوه به داخل کشور یا عدم سرمایهگذاری در بورس ظرف این
مدت، باقیماندهسرمایهگذاری آنها در بورس منوط به اخذ مجوز جدید میباشد.
ماده 4- سرمایهگذار خارجی منحصرا میتواند در داراییهای مالی زیر سرمایهگذاری
کند:
الف ـ سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس.
ب ـ سایر اوراق بهادار پذیرفته شده در بورس.
ج ـ هر نوع اوراق مشارکت که در بورس پذیرفته شده باشد.
ماده 5- پس از صدور مجوز سازمان سرمایهگذاری سازمان قبل از انجام معامله و تخصیص
کدسهامداری به نام دارنده مجوز، ترجمه رسمی اسناد زیر را از متقاضی دریافت خواهد
کرد:
الف ـ اساسنامه سرمایهگذار خارجی.
ب ـ مشخصات دارندگان بیش از پنج درصد سهام سرمایهگذار خارجی.
ج ـ مشخصات مدیران ارشد سرمایهگذار خارجی.
د ـ مشخصات حسابهای بانکی اختصاص یافته (موضوع ماده"7" این آییننامه) به
معاملات سرمایهگذارخارجی در بورس.
تبصره 1ـ در صورتی که وجوه سرمایهگذار خارجی توسط شخصیت حقوقی مستقلی مدیریت
شود،بندهای"الف"، "ب" و "ج" این ماده در مورد این شخصیت حقوقی نیز اعمال خواهد
شد.
تبصره 2ـ سرمایهگذاران حقیقی فقط ملزم به رعایت بند "د" و تبصره (1) این ماده حسب
مورد هستند.
ماده 6- سرمایهگذار خارجی مکلف است اطلاعات زیر را براساس مقررات جاری افشای
اطلاعاتسازمان به این سازمان ارایه کند.
الف ـ گزارشها و صورتهای عملکرد مالی سالانه و فصلی مربوط به فعالیت در بورس.
ب ـ فهرست و ارزش سبد اوراق بهادار سرمایهگذاری شده در بورس به صورت فعلی.
ج ـ ارسال ماهانه نسخهای از صورت حساب کامل حسابهای بانکی موضوع ماده (7)این
آییننامه بهترتیبی که گردش و جزییات حساب را نشان دهد.
د ـ گزارشهای مربوط به افشای تغییرات موثر در ساختار مدیریتی سرمایهگذار (فقط در
مورد اشخاصحقوقی).
ماده 7- سرمایهگذار خارجی باید یکی از بانکهای داخلی کشور را برای انجام عملیات
بانکی خودانتخاب کند.
تبصره 1ـ سرمایهگذار خارجی مکلف است تأییدیه بانک موضوع این ماده را مبنی بر
واریز وجوه ارزییا فروش ارز با رعایت مقررات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به
سازمان سرمایهگذاری و سازمان ارایهنماید.
تبصره 2ـ کلیه دریافتها و پرداختهای سرمایهگذار خارجی منحصرا از طریق حسابهای
افتتاحشده دربانک موضوع این ماده انجام خواهد شد و مبالغ حاصل از فروش اوراق
بهادار معامله شده طبق مقررات اینآییننامه و نیز سود متعلق به اوراق بهادارمزبور
به این حسابها واریز میشود.
تبصره 3ـ سرمایهگذار خارجی مجاز نمیباشد از منابع مالی این حساب به جز برای
مقاصد و درحدودی که در این آییننامه پیشبینی شده است، سرمایهگذاری دیگری انجام
دهد.
ماده 8- ضوابط ورود، نگهداری و خروج اصل و سود سرمایهای که توسط سرمایهگذار
خارجی طبقمقررات این آییننامه وارد کشور شده است، تابع قانون تشویق و آییننامه
اجرایی آن و نیز مقررات ارزیکشور میباشد.
ماده 9- حداکثر تعداد سهام قابل خرید در هر شرکت پذیرفته شده در بورس توسط کل
سرمایهگذارانخارجی که به یکی از روشهای ذیل در شرکت مزبور سرمایهگذاری میکنند،
نباید از ده درصد تعداد کل سهامآن شرکت بیشتر باشد:
1ـ خرید سهام شرکت با اخذ مجوز موضوع این آییننامه.
2ـ خرید گواهی سپرده فراملی (GDR) سهام شرکت.
3ـ خرید و فروش سهام شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران که در یکی از بورسهای
خارجی عرضهمیشود.
ماده 10- حداکثر سرمایهگذاری خارجی در اوراق مشارکت (موضوع بند"ج"ماده (4) این
آییننامه) درهیچ زمان نباید از ده درصد کل وجوه آورده سرمایهگذار خارجی بیشتر
باشد.
سرمایهگذاری خارجی در سایر اوراق بهادار (موضوع بند"ب"ماده (4) این آییننامه)
تابع محدودیتمشابه با سرمایهگذاری در سهام (موضوع ماده "9"این آییننامه)
میباشد.
ماده 11- در صورت تجاوز حجم معاملات سرمایهگذار خارجی از نسبتهای مقرر در این
آییننامه،سرمایهگذار خارجی موظف است مازاد اوراق بهادار نسبت به سقف تعیین شده
را ظرف یک هفته کاری بهفروش برساند.
سازمان موظف است در پایان هر هفته، درصد سرمایهگذاری خارجی در هر شرکت را به
بازار اعلام کند.
ماده 12- سرمایهگذار خارجی مجاز است پس از پایان سه سال از آغاز فعالیت خود در
بورس، اصلسرمایه و عایدات سرمایهای حاصل از فعالیت خود را با رعایت قانون تشویق
و مقررات ارزی کشور خارجکند.
سود سهام دریافتی در هر سال طبق مقررات جاری قابل خروج است.
ماده 13ـ سرمایهگذار خارجی در صورتی که اصل سرمایه و عایدات سرمایهای انباشته
شده خود رانتواند سرمایهگذاری مجدد نماید، با رعایت موارد زیر مجاز به خروج مازاد
غیرقابل سرمایهگذاری خودخواهد بود:
1ـ تقاضا برای خروج وجوه حاصل این ماده از کشور زمانی پذیرفته میشود که دو سوم کل
سهمیه سهام وسایر اوراق بهادار تخصیص یافته به سرمایهگذاری خارجی قبلاپر شده
باشد.
2ـ خروج وجوه موضوع این ماده پس از اعلام هیأت مدیره باید به تأیید سازمان
سرمایهگذاری نیز برسد.
ماده 14ـ حسابرسی عملکرد فعالیت سرمایهگذار خارجی در بورس توسط حسابرس معتمد
سازمانانجام میشود.
ماده 15ـ در صورت نقض مقررات این آییننامه توسط سرمایهگذار خارجی به تشخیص
سازمان نمادمعاملاتی وی متوقف و مراتب به سازمان سرمایهگذاری اعلام میگردد.
ماده 16ـ محدودیتهای مذکور در این آییننامه شامل سرمایهگذاری مستقیم خارجی از
طریق خرید سهامشرکتهای پذیرفته شده در بورس نمیشود.
محمدرضاعارف - معاون اول رییسجمهور