آیین نامه اجرایی بند "غ " تبصره (2) قانون بودجه سال 1384 کل کشور

آیین‌نامه اجرایی بند "غ‌" تبصره (2) قانون بودجه سال
1384 کل کشور

شماره‌ : .28136ت‌33619هـ

تاریخ‌ : 1384.05.25
وزارت اموراقتصادی و دارایی‌- سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1384.5.19 بنا به پیشنهاد مشترک وزارت اموراقتصادی و
دارایی‌، بانک‌مرکزی جمهوری اسلامی ایران و سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور
موضوع نامه شماره 101.79606مورخ 1384.5.8 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور،
آیین‌نامه اجرایی بند "غ‌" تبصره (2) قانون بودجه‌سال 1384 کل کشور را به شرح زیر
تصویب نمود:

آیین‌نامه اجرایی بند "غ‌" تبصره (2) قانون بودجه سال 1384 کل کشور
بخش اول‌- تعاریف و کلیات‌
ماده 1- در این آیین‌نامه‌، اصطلاحات و عبارات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می
رود:
الف‌- طرحهای در دست اجرا: طرحهای تملک داراییهای سرمایه ای ملی دستگاههای
اجرایی‌، مندرج‌در پیوست شماره (1) قانون بودجه سال 1384 کل کشور و طرحهای ملی
استانی شده‌.
ب‌- پروژه شروع شده‌: پروژه ای از طرحهای در دست اجرا که برای اجرای تمام یا قسمتی
از آن پروژه بارعایت قوانین و مقررات مربوط قرارداد پیمانکاری منعقد شده باشد.
ج‌- پروژه شروع نشده‌: پروژه ای از طرحهای در دست اجرا که برای اجرای تمام یا
قسمتی از آن پروژه‌قرارداد پیمانکاری منعقد نشده باشد.
د- سازمان‌: سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور.
هـ- قرارداد تسهیلات مالی‌: قراردادی که برای پروژه های شروع شده‌، بین دستگاه
اجرایی و تامین کننده‌تسهیلات مالی مشتمل بر پیمانکار یا سازنده طرح‌، اشخاص حقوقی
ایرانی‌، بانکها و سایر مؤسسات اعتباری‌مالی و پولی و اشخاص حقیقی با استفاده از
منابع داخلی‌، به صورت ارزی یا ریالی یا ترکیبی از آنها منعقد می‌گردد.
و- قرارداد اجرایی‌: پیمانی است حسب مورد مشتمل بر موافقتنامه‌، شرایط عمومی‌،
شرایط خصوصی‌،برنامه زمانی کلی‌، فهرست بها و مقادیر کار، مشخصات فنی‌، نقشه ها،
به اضافه تعهد تامین تسهیلات مالی‌توسط پیمانکار با استفاده از منابع داخلی به
صورت ارزی یا ریالی یا ترکیبی از آنها به میزان حداکثر هشتاد وپنج درصد (85%) مبلغ
پیمان که در پی برگزاری مناقصه‌، بین دستگاه اجرایی و شرکت پیمانکاری بخش‌خصوصی
جهت اجرای پروژه های شروع نشده منعقد می گردد.
منظور از هشتاد و پنج درصد (85%) مبلغ پیمان در این بند، هشتاد و پنج درصد (85%)
مبلغ مندرج درماده (3) موافقتنامه پیمان (مبلغ اولیه‌) و با احتساب مبالغ ناشی از
تغییر مقادیر کار (براساس مفاد قرارداد) وقیمتهای جدید و تعدیلهای متعلقه (در صورت
وجود) می باشد.
ض‌- بانک عامل‌: بانکهای دولتی و یا سایر مؤسسات اعتباری پولی یا مالی مورد تایید
بانک مرکزی‌جمهوری اسلامی ایران که خدمات مربوط به دریافت و بازپرداخت اصل وسود
منابع مالی را انجام می دهند.
ماده 2- در مورد طرحهای ملی استانی شده‌، وظایف و اختیارات سازمان مدیریت و برنامه
ریزی کشورمقرر در این آیین‌نامه‌، به عهده سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان ذی
ربط می باشد.
تبصره‌- تضمین بازپرداخت وجوه مربوط به طرحهای ملی استانی شده توسط هر استان پس از
تاییدنهایی توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور معتبر خواهد بود.
ماده 3- دستورالعمل نحوه حسابداری تسهیلات موضوع این آیین‌نامه به شرح پیوست شماره
(1) این‌آیین‌نامه است‌.
ماده 4- در صورت بروز اختلاف در تعبیر و تفسیر مفاد قراردادهای اجرایی موضوع این
آیین‌نامه‌، مورداختلاف جهت داوری به شورای عالی فنی (در مورد طرحهای ملی استانی
شده به شورای فنی استان‌) ارجاع‌می گردد و نظریه شورای مذکور برای طرفین قرارداد و
سازمان لازم الرعایه است‌.
ماده 5- اصل و سود آن قسمت از تسهیلات موضوع این آیین‌نامه که به صورت ارز تامین
شده باشد، به‌صورت نوع ارز دریافتی بازپرداخت خواهد شد.
ماده 6- دستگاه اجرایی مکلف است اعتبار لازم برای بازپرداخت اصل و سود قراردادهای
موضوع این‌آیین‌نامه را در سررسید مقرر در سقف اعتبارات برنامه‌- دستگاه در قالب
بودجه پیشنهادی منظور و به‌سازمان منعکس نماید.
ماده 7- در موارد فورس ماژور، موضوع ماده (43) شرایط عمومی پیمان‌، که بنا به علل
خارج از کنترل‌طرفین ادامه کار ممکن نباشد، ترتیب دیگری برای بازپرداخت اصل و سود
تسهیلات دریافت شده اتخاذ می‌گردد. تعیین موارد فورس ماژور و حل اختلا فات طرفین
درتعیین ترتیبات جدید با شورای عالی فنی (درمورد طرحهای ملی استانی شده‌، شورای
فنی استان‌) خواهد بود.
ماده 8- قرارداد تسهیلات مالی و تعهد به تامین تسهیلات مالی در قراردادهای اجرایی
موضوع این‌آیین‌نامه در قالب عقود اسلامی مقرر در قانون عملیات بانکی بدون ربا-
مصوب 1362- منعقد می شود و به‌امضای طرفین قرارداد و ذیحساب دستگاه اجرایی رسیده و
ضمانتنامه سازمان ضمیمه آن خواهد شد.
ماده 9- در صورت فسخ قرارداد یا خاتمه پیمان‌، موضوع مواد (15)، (17)، (21) و (22)
این آیین‌نامه‌،اعتبار لازم برای بازپرداخت اصل و سود تسهیلات دریافتی‌، با کسب
نظر از سازمان‌، به یکی از روشهای زیرتامین می شود:
الف‌- جابجایی اعتبارات سایر پروژه های همان طرح در سال مورد عمل‌.
ب‌- جابجایی اعتبارات سایر طرحهای دستگاه اجرایی ذی ربط با رعایت قوانین و مقررات
مربوط‌.
ج‌- منظور نمودن اعتبار لازم در اولین لایحه بودجه (لایحه اصلاحی بودجه همان سال
یا بودجه سال بعدحسب مورد) توسط سازمان‌.
ماده 10ـ درصورتی که تامین کننده تسهیلات مالی‌، شخص پیمانکار باشد، صورت وضعیت
تایید شده‌(شامل صورت وضعیتهای ماهانه و تعدیل آحاد بها) به منزله آورده وی خواهد
بود.

بخش دوم‌- قرارداد تسهیلات مالی برای پروژه های شروع شده
ماده 11- مراحل انعقاد قرارداد تسهیلات مالی به ترتیب زیر می باشد:
الف‌- انتخاب پروژه های واجد شراط توسط دستگاه اجرایی با تعیین تسهیلات مورد نیاز
هر پروژه‌.
ب‌- اعلام پروژه های انتخاب شده به سازمان‌.
ج - تایید پروژه های موردنظر توسط سازمان‌.
د- اعلام عمومی موضوع قرارداد تسهیلات مالی از طریق رسانه های ارتباط جمعی توسط
دستگاه‌اجرایی‌.
هـ- انتخاب تامین کننده تسهیلات مالی از بین اشخاص داوطلب توسط دستگاه اجرایی و
امضای تفاهم‌نامه اولیه (پیش نویس قرارداد) توسط دستگاه اجرایی و تامین کننده
تسهیلات مالی‌.
و- بررسی مفاد تفاهم نامه اولیه و عنداللزوم تایید مفاد آن توسط سازمان و صدور
ضمانتنامه به شرح‌نمونه پیوست شماره (2) این آیین‌نامه‌.
ض‌- انعقاد قرارداد تسهیلات مالی و ارسال یک نسخه از قرارداد نهایی به سازمان‌.
ماده 12- در اعلامیه عمومی موضوع بند "د" ماده (11)، علاوه بر رعایت شرایط مقرر در
این آیین‌نامه‌،موارد زیر می بایست درج گردد:
الف - موضوع و مشخصات پروژه ب - میزان تسهیلات مالی موردنیاز و زمان بندی تامین آن
با تعیین‌سهم ارز و ریال و نوع آن‌.
ج - زمان بندی بازپرداخت اصل و سود تسهیلات مالی
د - مراتب تضمین بازپرداخت اصل و سود تسهیلات مالی توسط سازمان
هـ- مراتب الزام دستگاه به رعایت عقود اسلامی مندرج در قانون عملیات بانکی بدون
ربا- مصوب‌1362- در انعقاد قرارداد تسهیلات مالی‌.
و- تاکید بر اعلام نرخ سود مورد انتظار توسط تامین کننده تسهیلات مالی و ارایه
سندی دال بر توانایی وی‌به تامین تسهیلات تعهد شده که مورد قبول دستگاه اجرایی
قرار گیرد و همچنین ارایه ضمانتنامه بانکی به‌میزان یک درصد (1%) کل مبلغ تسهیلا
ت‌، مطابق نمونه پیوست شماره (3) این ایین نامه که در صورت‌استنکاف پیشنهاد دهنده
از انجام تعهد، به نفع دستگاه اجرایی ضبط خواهد شد.
تبصره‌- چنانچه بانهای دولتی تامین کننده منابع مالی باشند، نیازی به ارایه
ضمانتنامه بانکی به دستگاه‌اجرایی نخواهد بود.
ماده 13- در مورد پروژه های طرحهای تملک دارایهای سرمایه ای ملی‌، حداکثر معادل
هشتاد و پنجدرصد (85%) اعتبارات سال 1385 و سالهای بعد پروژه مربوط مندرج در
موافقتنامه متبادله و در موردطرحهای ملی استانی شده حداکثر معادل بیست درصد (20%)
اعتبارات سال 1384 فصل مربوط در هماناستان به صورت تسهیلات مالی قابل دریافت است‌.
ماده 14- دستگاه اجرایی از میان پیشنهادهای واصله‌، پیشنهاد دهنده ای که کمترین
نرخ سود راپیشنهاد نموده انتخاب می نماید.
در شرایط مساوی نرخ سود، پیمانکار یا سازنده طرح اولویت خواهد داشت‌.
تبصره‌- در صورتیکه بانک دولتی برای تامین تسهیلات مالی انتخاب شود، رعایت بند "ر"
تبصره (2)قانون بودجه سال 1384 کل کشور الزامی است‌.
ماده 15ـ درصورت عدم اجرای کامل مفاد قرارداد براساس برنامه زمان بندی از سوی
تامین‌کننده‌تسهیلات مالی‌، دستگاه اجرایی پس از تایید سازمان‌، ضمن فسخ قرارداد،
اصل و سود مبالغ دریافت شده رامعادل یک سوم نرخ سود مندرج در قرارداد به صورت
روزشمار محاسبه و ظرف یکسال از تاریخ فسخ‌قرارداد به صورت یکجا پرداخت خواهد نمود.
تبصره‌- در مورد بانکهای دولتی پیش بینی لازم به جای تقلیل سود موضوع این ماده‌،
درخصوص اخذجرایم در قرارداد مالی صورت می پذیرد.
ماده 16- دستگاه اجرایی می تواند با اطلاع و تایید سازمان‌، دریافت تسهیلات موضوع
این آیین‌نامه راحداکثر تا دو بار و هر حداکثر به مدت دو ماه در طول مدت اجرای
قرارداد به تاخیر اندازد.
در دوره تاخیر، دستگاه اجرایی مکلف است سود تسهیلات استفاده نشده آن قسمت از
تسهیلات را که درموعد مقرر دریافت ننموده است‌، به میزان یک دهم نرخ سود تعهد شده
به طرف قرارداد بپردازد.
تاخیر در دریافت تسهیلات تدارک شده به دفعات و مدت بیش از موارد مذکور در این
ماده‌، حق فسخ یک‌جانبه قرارداد را برای تامین کننده تسهیلات مالی ایجاد می‌نماید.
ماده 17- دستگاه اجرایی می تواند در هر زمان و به هر علت‌، با اطلاع و تایید
سازمان‌، قراردادتسهیلات مالی را به طور یک جانبه فسخ نماید، در این صورت دستگاه
اجرایی مکلف است اصل و سودتسهیلات به میزان نرخ سود توافق شده به علاوه یک درصد،
بابت تسهیلاتی که تا تاریخ فسخ توسط تامینفسخ توسط تامین کننده تسهیلا ت مالی
تامین شده است را به صورت یکجا و حداکثر و به مدت یکسال‌پرداخت نماید.

بخش سوم‌- قرارداد اجرایی برای پروژه‌های شروع نشده
ماده 18- مراحل انعقاد قرارداد اجرایی به ترتیب زیر می باشد:
الف‌- انتخاب پروژه های اجرایی واجد شرایط توسط دستگاه اجرایی با تعیین میزان
تسهیلات مالی‌موردنیاز هر پروژه‌.
ب - اعلام پروژه انتخاب شده به سازمان‌.
ج - تایید پروژه های موردنظر توسط سازمان‌.
د- دعوت به شرکت در مناقصه با رعایت قانون برگزاری مناقصات‌- مصوب 1383- با تاکید
بر لزوم‌تامین منابع مالی مورد نیاز پروژه توسط برنده مناقصه به میزان حداکثر
هشتاد و پنج درصد (85%) مبلغ‌قرارداد.
ح - تعیین برنده مناقصه و امضای اولیه اسناد و مدارک پیمان (پیش نویس قرارداد
اجرایی‌) توسط‌دستگاه اجرایی و پیمانکار و ارسال آن به سازمان‌.
و - بررسی مفاد تفاهم نامه اولیه و صدور ضمانتنامه به شرح پیوست شماره (2) این
آیین‌نامه توسطسازمان در صورت تایید مفاد آن‌.
ض - انعقاد قرارداد اجرایی و ارسال یک نسخه از قرارداد نهایی به سازمان‌.
ماده 19 - در آگهی دعوت به مناقصه موضوع بند "د" ماده (18) علاوه بر رعایت قانون
برگزاری‌مناقصات ـ مصوب 1383ـ و شرایط مقرر در این آیین‌نامه موارد زیر نیز باید
درج گردد:
الف - موضوع و مشخصات پروژه‌.
ب - میزان تسهیلات مالی مورد نیاز که باید توسط برنده مناقصه تامین گردد و
زمان‌بندی تامین آن باتعیین سهم ارز و ریال و نوع آن‌.
ج - زمان بندی بازپرداخت اصل و سود تسهیلات دریافتی که شروع آن از حداکثر شش ماه
پس از تحویلموقت پروژه تجاوز نخواهد کرد.
د - مراتب تضمین بازپرداخت اصل و سود تسهیلات توسط سازمان‌.
هـ - مراتب الزام دستگاه اجرایی به رعایت قانون عملیات بانکی بدون ربا در
بازپرداخت اصل و سودتسهیلات مالی‌.
و - تاکید بر اعلام نرخ سود مورد انتظار پیمانکار و ارایه سندی دال بر توانایی
تامین تسهیلات تعهده شده‌که مورد قبول دستگاه اجرایی قرار گیرد.
ماده 20ـ برنده مناقصه براساس قوانین و مقررات مربوط با احتساب کمترین قیمت C)) که
از طریقفرمول زیر تعیین می شود اعلام خواهد شد:
=C A[[]K(1+ a100.](+(1B=100.) در فرمول مذکور :
C = رقم پیشنهادی شرکت کننده در مناقصه A= برآورد مبلغ قرارداد توسط دستگاه اجرایی
a= درصدافزایش یا کاهش پیشنهادی پیمانکار نسبت به مبلغ برآورد شده توسط دستگاه
اجرایی suniM) یا sulP) K=تسهیلات مالی مورد نیاز نسبت به مبلغ کل قرارداد موضوع
بند "ب‌" ماده (19) که حداکثر از 85% بیشترنخواهد بود.
B= میزان سود سالانه پیشنهادی پیمانکار برای تامین تسهیلات (درصد)
n= مدت زمانی که به تسهیلات سود تعلق می گیرد (بر حسب سال‌) و توسط دستگاه اجرایی
اعلام میشود.
ماده 21 - درصورتی که دستگاه اجرایی بدون آنکه تقصیری متوجه پیمانکار باشد، تصمیم
به خاتمه‌اجرای پیمان بگیرد، طبق شرایط عمومی پیمان عمل خواهد شد.
در این صورت دستگاه اجرایی مکلف است ظرف یکسال پس از خاتمه پیمان‌، مطالبات
پیمانکار راشامل اصل و سود توافق شده به علاوه یک درصد به صورت یکجا مسترد نماید.
ماده 22 - در صورت قصور پیمانکار در انجام عملیات اجرایی پروژه‌، شرایط عمومی
پیمان حاکم‌خواهد بود و در صورت کوتاهی پیمانکار در تامین تسهیلات مالی تعهد شده‌،
براساس برنامه زمان بندی‌،دستگاه اجرایی پس از تایید سازمان ضمن فسخ قرارداد، اصل
و سود مبالغ دریافت شده را معادل (یک سوم‌)نرخ سود مقرر در قرارداد به صورت
روزشمار محاسبه و ظرف یکسال به صورت یکجا پرداخت خواهدنمود.
ماده 23- چنانچه پیمانکار در انجام عملیات اجرایی پروژه تاخیر نماید (موضوع
ماده50- ب‌- 6شرایط پیمان‌)، بابت زمان تاخیر، سودی به تسهیلات مالی پیمانکار تعلق
نخواهد گرفت‌.
ماده 24- به منظور تشویق پیمانکار در سرعت بخشیدن به عملیات اجرایی پروژه‌، درصورت
تحویل‌آن در زمان زودتر از موعد توافق شده‌، سود تسهیلات براساس زمان بندی اولیه
محاسبه و پرداخت خواهدشد.
محمدرضا عارف‌ - معاون‌ اول‌ رییس‌جمهور