موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره 14307/11/ج/الف مورخ 11/6/1381 سازمان ایرانگردی و جهانگردی و بخشنامه شماره 8979/600/ج/الف مورخ 18/6/1381 سازمان جهانگردی استان تهران.

تاریخ: 24/2/85 شماره دادنامه: 82 کلاسه پرونده:
150/82
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال دستورالعمل شماره 14307/11/ج/الف مورخ 11/6/1381
سازمان ایرانگردی و جهانگردی و بخشنامه شماره 8979/600/ج/الف مورخ 18/6/1381
سازمان جهانگردی استان تهران.
مقدمه: شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، به موجب بند 18 ماده 2 قانون
اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مصوب 12/12/1365 و نیز ماده 7 اصلاحی 9/
11/1375 قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی مصوب 7/7/1370 صدور یا تمدید
هرگونه مجوز تأسیس و ایجاد دفاتر خدمات سیاحتی و زیارتی و نیز تعلیق یا لغو آن به
عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واگذار شده است. تبصره 2 ماده 7 اصلاحی نیز
فعالیت‎های سیاحتی و زیارتی و تأسیس دفاتر مربوط به آن را در صلاحیت کلیه اشخاص
حقیقی و حقوقی دانسته است. بر پایه تبصره 6 ماده 7 اصلاحی سال 1375، آیین نامه
اجرائی این قانون به تصویب هیأت وزیران رسید. بند (ب) این آیین‎نامه دفتر خدمات
سیاحتی و بند (پ) آن دفتر خدمات زیارتی داخل و خارج کشور را پیش‎ بینی کرده است.
بر پایه قوانین و مقررات مذکور تعداد 150 دفتر خدمات مسافرتی و جهانگردی مجوزهای
لازم را برای خدمات سیاحتی به عربستان سعودی به دست آورده‎اند. با این وجود رئیس
سازمان ایرانگردی و جهانگردی به موجب دستورالعمل غیر قانونی شماره 14307/11/ج/الف
مورخ 11/6/1381 به مدیریت جهانگردی استان تهران اعلام کرده است که به استناد توافق
این سازمان با سا
زمان حج و زیارت و تفویض اختیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، انجام کلیه امور
مسافرت به کشورهای زیارتی (عربستان- سوریه و عراق) به سازمان حج واگذار شده و در
نتیجه مجوزهای قبلی را کان لم یکن تلقی کرده و دفاتر مزبور را ملزم به دریافت مجدد
مجوز از سازمان حج و زیارت کرده است. مدیریت ایرانگردی و جهانگردی استان تهران نیز
با استناد به همین دستورالعمل غیر قانونی به موجب بخشنامه شماره 8979/600/ج/الف
مورخ 18/6/1381 کلیه مجوزهای صادر شده از سوی این سازمان را برای تورهای سیاحتی به
کشورهای عربستان و سوریه بدون دلیل موجه کان لم یکن تلقی کرده و دریافت مجوز از
سازمان حج را الزام‎آور دانسته است. با توجه به اینکه توافقنامه سازمان ایرانگردی
و جهانگردی با سازمان حج و یا تفویض اختیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نمی‎تواند
مقررات قانونی مربوط را لغو و بی‎اعتبار سازد، ابطال دستورالعمل و بخشنامه مورد
شکایت را تقاضا دارد. مدیر حقوقی و بازرسی و رسیدگی به شکایات سازمان ایرانگردی و
جهانگردی در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 3822/112/ج/الف مورخ 14/4/1382
اعلام داشته‎اند، در اجرای اوامر مقام معظم رهبری در خصوص کیفیت اداره امور حج و
زیارت، شورا
ی عالی اداری در بیستمین جلسه مورخ 15/8/1370 موادی را جهت تشکیل‎سازمان
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
حج و زیارت مورد تصویب قرار داد که وفق مواد 52 و 53 آیین نامه اجرائی قانون
تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف مرتبط با سازمان حج و زیارت اداره کلیه
مربوط به حج و زیارت در زمینه برگزاری مراسم عبادی سیاسی حج و عمره و زیارت اعتاب
مقدسه و اماکن متبرکه خارج از کشور و اعزام زائران را جزو وظایف آن سازمان قرار
داده است و حسب آیین نامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفاتر خدمات مسافرت هوایی و
جهانگردی و زیارتی مستند به ماده 7 اصلاحی قانون توسعه صنعت ایرانگردی و جهانگردی
مصوب سال 1370 مجلس شورای اسلامی تصویب که در بند (پ) آن آیین نامه سازمان حج و
زیارت باید مجوز دفاتر خدمات زیارتی که در زمینه ثبت نام و تنظیم و انجام
مسافرتهای زیارتی به داخل و خارج از کشور فعالیت می‎نمایند را با رعایت ضوابط و
مقررات مقرره صادر نماید. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور
رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشـاران شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بـررسی و
انجام مشاوره بـا اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی می‎نماید.
رأی هیأت عمومی
شورای عالی اداری در اجرای اوامر مقام معظم رهبری به شرح ماده یک مصوبه بیستمین
جلسه مورخ 15/8/1370 کلیه امور مربوط به حج و زیارت که به موجب قوانین و مقررات
مختلف بر عهده سازمان حج و اوقاف و امور خیریه محول گردیده از آن سازمان منفک
نموده و بر عهده سازمان حج و زیارت قرار داده است و همچنین به موجب بند (پ) آیین
نامه نظارت بر تأسیس و فعالیت دفترهای خدمات مسافرتی- سیاحتی – جهانگردی و زیارتی
مصوب 1380 صدور مجوز دفاتر خدمات زیارتی که در زمینه ثبت نام و تنظیم و انجام
مسافرتهای زیارتی داخل و خارج از کشور فعالیت می‎نمایند به عهده سازمان مزبور محول
شده است. بنابراین مفاد بخشنامه‎های مورد اعتراض که مسافرت به کشورهای عربستان –
عراق و سوریه را منوط و موکول به صدور مجوز سازمان حج و زیارت نموده است مغایرتی
با قانون ندارد./

هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسی‎فرد




خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031