موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 20364/5/370 مورخ 15/7/1381 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان.
تاریخ: 14/8/85 شماره دادنامه: 564 کلاسه
پرونده: 1042/82
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: شرکت قند قهستان.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 20364/5/370 مورخ 15/7/1381 سازمان حمایت
مصرف کنندگان و تولید کنندگان.
مقدمه: وکیل شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، براساس مصوبه شماره
2169/34 مورخ 28/12/1380 شورای اقتصاد، هیأت تعیین و تثبیت قیمتها (مرکب از
نمایندگان وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور) در جلسه مورخ 3/2/
1381 منجمله قیمت خرید قند و شکر تولیدی کارخانجات چغندری را تعیین و مطابق مصوبه
3410 مورخ 10/2/1381 به سازمان گسترش خدمات بازرگانی و مبادی ذیربط منجمله انجمن
صنفی کارخانجات قند و شکر ایران جهت ابلاغ به کارخانهها ابلاغ نمود که به موجب
بند یک قسمت (ب) آن «قیمت خرید شکر از کارخانجات چغندری که از خرید چغندر قند، با
نرخ مصوب سال 1381، استحصال شده است، در گونی پلیپروپیلن به وزن ناویژه هر
کیلوگرم 4450 ریال میباشد. با توجه به اینکه نرخ عملی فروش برای تحویل درب
کارخانهها بر مبنای هر کیلوگرم 3630 ریال میباشد، مابهالتفاوت هر کیلوگرم 820=
3630-4450 ریال به عنوان یارانه از طریق سازمان گسترش خدمات بازرگانی به کارخانجات
چغندری پرداخت میشود.» کارخانههای چغندری کشور، من جمله کارخانه شرکت قند قهستان
براساس این مصوبه و با توجه به قیمت اعلام شده برنامهریزی کرده از ابتدای سال
تعهدات مالی سنگینی را
در مقابل اشخاص طرف حساب خود خصوصاً کشاورزان چغندر قند و فروشندگان نهادههای
کشاورزی مانند بذر اصلاح شده و نیازهای خط تولید ایجاد و هزینه کردند. متأسفانه
وزارت بازرگانی (سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان) بعد از پنج ماه از
ابلاغ مصوبه مزبور و یک ماه پس از آغاز بهرهبرداری کارخانجات و تولید شکر، در یک
اقدام غیر قانونی به موجب نامه 20364/5/370 مورخ 15/7/1381 بند یک قسمت (ب) مصوبه
3410 را اصلاح و آن را به 4260 ریال تقلیل داده است در نتیجه هر کیلو 190 ریال
یارانه مصوبه به ضرر کارخانجات چغندری کسر شده و این در حالی است کهموضوع
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
کاهش قیمت پایه در یازدهمین جلسه هیأت تعیین و تثبیت قیمتها در 26/6/1381 مطرح و
با اکثریت قاطع آراء مردود و نرخ تعیین شده قبلی (4450 ریال) مورد تایید قرار
گرفته بوده است. با توجه به اینکه اولاً با ابلاغ مصوبه اولیه به شماره 3410 مورخ
10/2/1381 سازمان متشاکی، حقوق مکتسبهای برای شرکت موکل ایجاد شده است. ثانیاً،
تصمیم مورد اعتراض بر خلاف ماده 4 آیین نامه اجرائی ماده 32 قانون برنامه سوم
توسعه بدون حضور نماینده انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران تعیین گردیده
است. ثالثاً، اصل قانونی، عطف بماسبق نشدن قوانین و مقررات نقض شده است. رابعاً،
حقوق مکتسبه شرکت موکل مورد تعرض قرار گرفته است. بنابمراتب ابطال مصوبه شماره
20364/5/370 مورخ 15/7/1381 سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولید کنندگان مورد تقاضا
است. رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان در
پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 1960 مورخ 7/2/1383 اعلام داشتهاند، 1- این
سازمان رأساً مجاز به تعیین و اعلام هیچ قیمتی برای تولیدات داخلی نیست و تعیین نرخ
کالاهای تولید داخلی در فرآیند مصوب تصمیمگیری براساس تصمیم مراجع ذیربط به شرح
زیر انجام میگیر
د. الف- هیأت تعیین و تثبیت قیمتها که عملاً به عنوان نمایندگان مجمع عمومی این
سازمان در آن عضویت دارند و طبق اساسنامه قانونی سازمان حمایت، مرجع تصویب
میباشند. ب- شورای اقتصاد که اتخاذ تصمیم در مورد نرخ کالاهای اساسی یا هر کالای
دیگر را که مشمول پرداخت یارانه دولتی قرار گیرد به عهده دارد. 2- شکر از جمله
کالاهای اساسی میباشد که هم در مرحله تأمین و هم در مرحله توزیع مشمول یارانه
بسیار قابل توجهی است که بر این اساس، مرجع تصویب نهائی قیمت آن شورای اقتصاد
میباشد. 3- پس از وصول مصوبه شماره 2169/34 مورخ 28/12/1380 شورای اقتصاد با توجه
به اینکه در متن مصوبه قید همکاری وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی
کشور شده بود، این سازمان بهترین شکل هماهنگی را طرح گزارش رسیدگیهای انجام شده در
هیأت تعیین و تثبیت قیمتها که هر دو مرجع فوق الذکر عضو صاحب رأی آن میباشند،
دانسته که با طرح گزارش قیمت شکر در جلسه مورخ 3/2/1381 هیأت تعیین و تثبیت
قیمتها، قیمت خرید شکر از کارخانجات چغندری برابر هر کیلوگرم 4450 ریال مورد تایید
قرار گرفت و بـه شرح نامه شماره 3410/5/370 مورخ 10/2/1381 اعلام گردید. 4- در
آخرین مرحله هیأت تعیین و
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
تثبیت قیمتها اختیار تصمیمگیری در مورد نرخ خرید شکر را به وزیر بازرگانی به
عنوان رئیس مجمع عمومی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان که تنفیذ مصوبات
را نیز به عهده دارد، واگذار نمود که بر اساس رهنمودهای مقام وزارت مبنی بر ضرورت
هماهنگی با سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور جلسه مشترک این سازمان به نمایندگی
از طرف وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در تاریخ 9/7/1381 در
محل سازمان حمایت تشکیل و در نهایت قیمت خرید هر کیلوگرم شکر تولیدی کارخانجات قند
و شکر هر کیلوگرم 4260 ریال که منطبق بر یکی از شیوههای محاسباتی این سازمان بود
مورد توافق قرار گرفت و این سازمان نیز در اجرای مصوبات شورای اقتصاد نسبت به لغو
قیمت هر کیلوگرم 4450 ریال و اعلام قیمت هر کیلوگرم 4260 ریال به شرح نامه شماره
20364/5/370 مورخ 15/7/1381 اقدام نمود که از نظر این سازمان با رعایت مراحل مصوب
بوده و بر همین اساس و مبنا نیز قیمتهای سال 1382 تصویب و اعلام شده است. هیأت
عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران
شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی
مبادر
ت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
با عنایت به وظایف و اختیارات شورای اقتصاد در خصوص تعیین نرخ کالاهای اساسی و هر
کالای دیگری که مشمول پرداخت یارانه دولتی میباشد و هیأت تعیین و تثبیت قیمتها
سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در زمینه محاسبه و تثبیت و تصویب قیمت
کالاهای مذکور مفاد مصوبه شماره 20364 مورخ 15/7/1381 که مقرر داشته است «براساس
مصوبه شماره 2169/34 مورخ 28/12/1380 شورای اقتصاد و هماهنگیهای مجدد انجام شده
بین وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، نرخ شکر تولیدی کارخانجات
چغندری کشور که از خرید چغندر با نرخ مصوب سال 1381 استحصال شده و میشود در گونی
پلی پروپلین به وزن ناویژه برابر هر کیلوگرم 4260 ریال (تحویل درب کارخانه) تعدیل
میشود.» و در نتیجه نرخ کالای یارانهای مزبور را نسبت به مصوبه شماره 3410 مورخ
10/2/1381 به میزان هر کیلوگرم 190 ریال تقلیل داده است، مغایرتی با قانون ندارد و
خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط نمیباشد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
پرونده: 1042/82
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: شرکت قند قهستان.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال مصوبه شماره 20364/5/370 مورخ 15/7/1381 سازمان حمایت
مصرف کنندگان و تولید کنندگان.
مقدمه: وکیل شاکی به شرح دادخواست تقدیمی اعلام داشته است، براساس مصوبه شماره
2169/34 مورخ 28/12/1380 شورای اقتصاد، هیأت تعیین و تثبیت قیمتها (مرکب از
نمایندگان وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور) در جلسه مورخ 3/2/
1381 منجمله قیمت خرید قند و شکر تولیدی کارخانجات چغندری را تعیین و مطابق مصوبه
3410 مورخ 10/2/1381 به سازمان گسترش خدمات بازرگانی و مبادی ذیربط منجمله انجمن
صنفی کارخانجات قند و شکر ایران جهت ابلاغ به کارخانهها ابلاغ نمود که به موجب
بند یک قسمت (ب) آن «قیمت خرید شکر از کارخانجات چغندری که از خرید چغندر قند، با
نرخ مصوب سال 1381، استحصال شده است، در گونی پلیپروپیلن به وزن ناویژه هر
کیلوگرم 4450 ریال میباشد. با توجه به اینکه نرخ عملی فروش برای تحویل درب
کارخانهها بر مبنای هر کیلوگرم 3630 ریال میباشد، مابهالتفاوت هر کیلوگرم 820=
3630-4450 ریال به عنوان یارانه از طریق سازمان گسترش خدمات بازرگانی به کارخانجات
چغندری پرداخت میشود.» کارخانههای چغندری کشور، من جمله کارخانه شرکت قند قهستان
براساس این مصوبه و با توجه به قیمت اعلام شده برنامهریزی کرده از ابتدای سال
تعهدات مالی سنگینی را
در مقابل اشخاص طرف حساب خود خصوصاً کشاورزان چغندر قند و فروشندگان نهادههای
کشاورزی مانند بذر اصلاح شده و نیازهای خط تولید ایجاد و هزینه کردند. متأسفانه
وزارت بازرگانی (سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان) بعد از پنج ماه از
ابلاغ مصوبه مزبور و یک ماه پس از آغاز بهرهبرداری کارخانجات و تولید شکر، در یک
اقدام غیر قانونی به موجب نامه 20364/5/370 مورخ 15/7/1381 بند یک قسمت (ب) مصوبه
3410 را اصلاح و آن را به 4260 ریال تقلیل داده است در نتیجه هر کیلو 190 ریال
یارانه مصوبه به ضرر کارخانجات چغندری کسر شده و این در حالی است کهموضوع
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
کاهش قیمت پایه در یازدهمین جلسه هیأت تعیین و تثبیت قیمتها در 26/6/1381 مطرح و
با اکثریت قاطع آراء مردود و نرخ تعیین شده قبلی (4450 ریال) مورد تایید قرار
گرفته بوده است. با توجه به اینکه اولاً با ابلاغ مصوبه اولیه به شماره 3410 مورخ
10/2/1381 سازمان متشاکی، حقوق مکتسبهای برای شرکت موکل ایجاد شده است. ثانیاً،
تصمیم مورد اعتراض بر خلاف ماده 4 آیین نامه اجرائی ماده 32 قانون برنامه سوم
توسعه بدون حضور نماینده انجمن صنفی کارخانههای قند و شکر ایران تعیین گردیده
است. ثالثاً، اصل قانونی، عطف بماسبق نشدن قوانین و مقررات نقض شده است. رابعاً،
حقوق مکتسبه شرکت موکل مورد تعرض قرار گرفته است. بنابمراتب ابطال مصوبه شماره
20364/5/370 مورخ 15/7/1381 سازمان حمایت مصرفکنندگان و تولید کنندگان مورد تقاضا
است. رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان در
پاسخ به شکایت مذکور طی نامه شماره 1960 مورخ 7/2/1383 اعلام داشتهاند، 1- این
سازمان رأساً مجاز به تعیین و اعلام هیچ قیمتی برای تولیدات داخلی نیست و تعیین نرخ
کالاهای تولید داخلی در فرآیند مصوب تصمیمگیری براساس تصمیم مراجع ذیربط به شرح
زیر انجام میگیر
د. الف- هیأت تعیین و تثبیت قیمتها که عملاً به عنوان نمایندگان مجمع عمومی این
سازمان در آن عضویت دارند و طبق اساسنامه قانونی سازمان حمایت، مرجع تصویب
میباشند. ب- شورای اقتصاد که اتخاذ تصمیم در مورد نرخ کالاهای اساسی یا هر کالای
دیگر را که مشمول پرداخت یارانه دولتی قرار گیرد به عهده دارد. 2- شکر از جمله
کالاهای اساسی میباشد که هم در مرحله تأمین و هم در مرحله توزیع مشمول یارانه
بسیار قابل توجهی است که بر این اساس، مرجع تصویب نهائی قیمت آن شورای اقتصاد
میباشد. 3- پس از وصول مصوبه شماره 2169/34 مورخ 28/12/1380 شورای اقتصاد با توجه
به اینکه در متن مصوبه قید همکاری وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی
کشور شده بود، این سازمان بهترین شکل هماهنگی را طرح گزارش رسیدگیهای انجام شده در
هیأت تعیین و تثبیت قیمتها که هر دو مرجع فوق الذکر عضو صاحب رأی آن میباشند،
دانسته که با طرح گزارش قیمت شکر در جلسه مورخ 3/2/1381 هیأت تعیین و تثبیت
قیمتها، قیمت خرید شکر از کارخانجات چغندری برابر هر کیلوگرم 4450 ریال مورد تایید
قرار گرفت و بـه شرح نامه شماره 3410/5/370 مورخ 10/2/1381 اعلام گردید. 4- در
آخرین مرحله هیأت تعیین و
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031
تثبیت قیمتها اختیار تصمیمگیری در مورد نرخ خرید شکر را به وزیر بازرگانی به
عنوان رئیس مجمع عمومی سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان که تنفیذ مصوبات
را نیز به عهده دارد، واگذار نمود که بر اساس رهنمودهای مقام وزارت مبنی بر ضرورت
هماهنگی با سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور جلسه مشترک این سازمان به نمایندگی
از طرف وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در تاریخ 9/7/1381 در
محل سازمان حمایت تشکیل و در نهایت قیمت خرید هر کیلوگرم شکر تولیدی کارخانجات قند
و شکر هر کیلوگرم 4260 ریال که منطبق بر یکی از شیوههای محاسباتی این سازمان بود
مورد توافق قرار گرفت و این سازمان نیز در اجرای مصوبات شورای اقتصاد نسبت به لغو
قیمت هر کیلوگرم 4450 ریال و اعلام قیمت هر کیلوگرم 4260 ریال به شرح نامه شماره
20364/5/370 مورخ 15/7/1381 اقدام نمود که از نظر این سازمان با رعایت مراحل مصوب
بوده و بر همین اساس و مبنا نیز قیمتهای سال 1382 تصویب و اعلام شده است. هیأت
عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسای شعب بدوی و رؤسا و مستشاران
شعب تجدیدنظر تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی
مبادر
ت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
با عنایت به وظایف و اختیارات شورای اقتصاد در خصوص تعیین نرخ کالاهای اساسی و هر
کالای دیگری که مشمول پرداخت یارانه دولتی میباشد و هیأت تعیین و تثبیت قیمتها
سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان در زمینه محاسبه و تثبیت و تصویب قیمت
کالاهای مذکور مفاد مصوبه شماره 20364 مورخ 15/7/1381 که مقرر داشته است «براساس
مصوبه شماره 2169/34 مورخ 28/12/1380 شورای اقتصاد و هماهنگیهای مجدد انجام شده
بین وزارت بازرگانی و سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، نرخ شکر تولیدی کارخانجات
چغندری کشور که از خرید چغندر با نرخ مصوب سال 1381 استحصال شده و میشود در گونی
پلی پروپلین به وزن ناویژه برابر هر کیلوگرم 4260 ریال (تحویل درب کارخانه) تعدیل
میشود.» و در نتیجه نرخ کالای یارانهای مزبور را نسبت به مصوبه شماره 3410 مورخ
10/2/1381 به میزان هر کیلوگرم 190 ریال تقلیل داده است، مغایرتی با قانون ندارد و
خارج از حدود اختیارات قانونی مربوط نمیباشد./
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری
معاون قضائی دیوان عدالت اداری
مقدسیفرد
خیابان بهشت (ضلع جنوبی پارک شهر) دیوان عدالت اداری تلفن 8-5609031